Δευτέρα 20 Ιουνίου 2011

Φλάμπουρο


Φλάμπουρο ή μπαϊράκι ή παντιέρα (= λάβαρο, σημαία)

Η λέξη Μπαϊράκι προέρχεται εκ της τουρκικής (bayrak) και αυτή εκ παραφθοράς εκ της περσικής  Μπαϊράκ (= Σημαία), που σημαίνει μικρό λάβαρο, ή σημαία μικρή, εξ ου και Μπαϊρακτάρης (= ο Σημαιοφόρος), και αυτό εκ παραφθοράς του μπαργιάκ + ντάρ (σημαία + ο φέρων).

Μπαϊράκια καλούνταν, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, ειδικοί στρατιωτικοί επισείοντες που χρησιμοποιήθηκαν έντονα από τα αντάρτικα σώματα, (όχι απ΄όλα), στην περίοδο της Εθνεγερσίας του 21, κυρίως ως διακριτικό ομάδων της κλεφτουριάς, αλλά και στα αρματολίκια.
Οι σημαντικότεροι οπλαρχηγοί και αγωνιστές, όπως ο Κολοκοτρώνης, οι Μαυρομιχαλαίοι, ο Ζαχαριάς, ο Βλαχάβας κ.ά. είχαν ο καθένας χαρακτηριστικό μπαϊράκι με ιδιαίτερα χρώματα ή γράμματα προκειμένου ν΄ αναγνωρίζονται μεταξύ τους τα υπ΄ αυτών ένοπλα σώματα. Το μπαϊράκι αυτό ή και φλάμπουρο λεγόμενο, σήκωνε ο ανδρειότερος της ομάδας που ονομάζονταν μπαϊρακτάρης ή φλαμπουριάρης. Με τον καιρό ο χαρακτηρισμός αυτός έγινε πατρωνυμικό επίθετο (π.χ. Δημήτριος Μπαϊρακτάρης) και ονομασία περιοχών.

Κατά την εθνεγερσία του 1821 διευκρινίζεται πως τα φλάμπουρα ήταν συνήθως μονόχρωμα και ελάχιστα δίχρωμα υφασμάτινα σήματα, κατά το βυζαντινό φλάμουλο (εκ του λατινικού flammulum) που έφεραν σταυρό και είχαν τριγωνικό σχήμα δηλαδή της φλόγας. Μ΄ αυτά παρουσιάζονταν οι αρματωλοί στις διάφορες γιορτές και τα πανηγύρια, (στους κάμπους), σε αντίθεση με τα μπαϊράκια που αποτελούσαν τα κυρίως πολεμικά σήματα αναγνώρισης των διαφόρων μονάδων, (αρματολίκια), στις κορυφές των βουνών.

Τέλος οι καραβοκύρηδες και θαλασσομάχοι της εποχής χρησιμοποιούσαν αντίστοιχα τον όρο παντιέρα, κατά τον όρο της σημαίας, δηλαδή παραλληλογράμμου σχήματος. Απόηχος εκείνων των πανηγυριών είναι ο σημερινός ακολουθούμενος εξωτερικός στολισμός των εκκλησιών με φλάμπουρα, την ημέρα της εορτής των.
Πολλά κλέφτικα τραγούδια αναφέρονται τόσο στα μπαϊράκια και τα φλάμπουρα όσο και στις παντιέρες, όπως:

Εγώ μ΄ ο γέρος Όλυμπος, στο κόσμο ξακουσμένος
Έχω σαράντα δυό κορφές κ΄ εξήντα δυό βρυσούλες 
Κάθε κορφή και φλάμπουρο, κάθε κλαδί και κλέφτης
Πούταν στους κάμπους φλάμπουρο και στις κορφές μπαϊράκι
Μαύρο καράβι αρμένιζε στα μέρη της Κασσάντρας
είχε πανιά κατάμαυρα και τ΄ ουρανού παντιέρα

Εκφράσεις
Σήμερα ο όρος αυτός στη νεοελληνική χρησιμοποιείται προς χαρακτηρισμό οποιασδήποτε εκδηλούμενης αντίδρασης ανεξαρτητοποίησης επί οργανωμένης δράσης ή κατεύθυνσης π.χ. "σήκωσε μπαϊράκι" ή "σήκωσε δικό του μπαϊράκι", (ως απόηχος του 21, επειδή τα μπαϊράκια τα κατείχαν οργανωμένες μεν, αλλά ανεξάρτητες μεταξύ τους ένοπλες ομάδες, το δε ρήμα "σήκωσε" λέγονταν με την έννοια της δημιουργίας νέας αντάρτικής ομάδας από κάποιον οπλαρχηγό, "καπετάνιο" τότε.)
Για τη μεταφορική έννοια της φράσης "σήκωσε μπαϊράκι" στη νεοελληνική, σε αρκετές περιπτώσεις αντικαθίσταται η τουρκική λέξη bayrak με την αντίστοιχη ιταλική bandiera που επίσης σημαίνει σημαία κι έτσι προκύπτει η φράση "σήκωσε μπαντιέρα". Συνώνυμη επίσης είναι και η έκφραση: "κάνει του κεφαλιού του".

Το φλάμπουρο στον βλάχικο γάμο:
Το Φλάμπουρο αποτελείται από το κοντάρι και τη σημαία (πανί). Έχει κεντημένο ένα μεγάλο σταυρό στη μέση. Το κοντάρι είναι από ξύλο, συνήθως κρανιάς συμβολικά για να είναι γεροί ο γαμπρός και η νύφη, ενώ με μικρά κομμάτια ξύλου σχηματίζουν στο πάνω μέρος σταυρό. Στον σταυρό καρφώνονται τρία μήλα ή ρόδια (σε κάποιες περιοχές και λουλούδια ή μάλλινες κορδέλλες, κόκκινες ή άσπρες). [Πρόσθετες πληροφορίες εδώ].
Αξίζει να αναφερθεί ότι από την αρχαιότητα το μήλο και το ρόδι συμβόλιζαν τον έρωτα και τη γονιμότητα. Ο Όμηρος στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ Δ-279, Ι-183 και 237, Λ-4, αναφέρει ως μήλα τα πρόβατα που κατ’ επέκταση απεικονίζουν τη νομαδοκτηνοτροφική ζωή. Ο Όμηρος επίσης αναφέρει ως μήλα και τα αρνιά και τα πρόβατα που υποδηλώνει τη νεαρή ηλικία των προβάτων. Γι’ αυτό τον λόγο και τα μήλα στο φλάμπουρο επαγωγικά συμβολίζουν την προτροπή για γονιμότητα. Η τεκνοποίηση φέρνει παιδιά – χαρά, γι’ αυτό και ο γάμος αποκαλείται χαρά..

Πηγές
"Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τ.13ος, σ.868
"Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Δρανδάκη" τ.ΙΖ', σ.466
"Δημοτικά τραγούδια" Ν. Πολίτης (επανέκδοση 2001)
"Meditteranian Pilot vol.IV p.404

10 σχόλια:

  1. Πολυ ωραια τα λετε για τους φλαμπουρες, μονο που οι βλαχοι δεν ειχαν φλαμπουρα ποτε.
    Ειδικα ο συγκεκριμενος φλαμπουρας που περιγραφετε με τα 3 μηλα πανω στον σταυρο, που οπως σωστα λετε οτι ο ομηρος τα ταυτιζε με τα προβατα, ηταν ο φλαμπουρας των Σαρακατσαναιων.
    Οι βλαχοι αρχισαν να εμφανιζουν φλαμπουρες στα διαφορα γλεντια τους, τα τελευταια 8-10 χρονια.
    Πιο πριν δεν ειχα δει ποτε σε βλαχικο γλεντι να εμφανιζεται φλαμπουρας, αλλα και καποιους υπερηλικες βλαχους που ειχα ρωτησει πριν μερικα χρονια, δεν γνωριζαν κατι για φλαμπουρες.
    Θεωρω λοιπον οτι οι βλαχοι εισηγαγαν τον φλαμπουρα ως "δανειο" στις εκδηλωσεις τους τα τελευταια χρονια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Κάνετε μεγάλο λάθος, υπάρχει πολύ παλιό φωτογραφικό υλικό Βλάχων με φλάμπουρα σε βλάχικους γάμους, κι εδώ αλλά και σε καλυβικούς οικισμούς των Γραμμουστιάνων της διασποράς (Σκοπίων, Βουλγαρίας). Δεν ξέρω ποιόν ρωτήσατε, ίσως κάποιους αστικοποιημένους που προφανώς ''έχασαν'' τα έθιμα. Αν ρίχνατε μια ματιά σε παλιό φωτογραφικό υλικό συλλόγων δεν θα το λέγατε καν αυτό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Επιμενω,
    Φλαμπουρα, με μηλα πανω στον σταυρο δηλαδη, δεν ειχαν ποτε. Ουτε και χορευαν με αυτον.

    Ειχαν ενα διαφορετικο ειδους φλαμπουρα.

    Επισης, γνωριζω για βλαχους στην βορειο Ηπειρο και στα σκοπια, πολλες χιλιαδες μαλιστα! Αλλα για βλαχους στην βουλγαρια πρωτη φορα ακουω. Καθως επισης και για βλαχους "σκηνιτες". Οι βλαχοι ειναι ημινοναδες. Οχι νομαδες. Δεν ειχαν καταβλισμους με σκηνες.

    Οσο για αυτους που ρωτησα, μονο αστικοποιημενους δεν τους λες, σε συνοριακα χωριουδακια της Παιονιας κιλκις

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τελος παντων, οπως και ναχει ευχαριστω για την συζητηση

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αγαπητέ κύριε, προφανώς αναφέρεστε στα Βλαχομογλενίτικα χωριά του Πάικου, ίσως εκεί να μην κάνουν φλάμπουρο σήμερα. Αν ρωτήσετε όμως στα Μεγάλα Λιβάδια, χωριό στην ίδια περιοχή που φτιάχτηκε όμως στα 1840 περίπου από Γραμμουστιάνους, Περιβολιώτες κ.α. θα σας πουν ότι έκαναν από παλιά και συνεχίζουν να κάνουν φλάμπουρο. Και φυσικά με μήλα στον σταυρό κ.λπ. Όσο για τους Βλάχους της Βορείου Ηπείρου, έχω φωτογραφίες παλιές από Φαρσαριώτες και Κολωνιάτες, φυσικά και έκαναν φλάμπουρο και συνεχίζουν να κάνουν ακόμη. Μάλιστα, κάποιες ομάδες από αυτούς έχουν την συνήθεια να κάνουν τρία φλάμπουρα, σε διαφορετικά χρώματα. Ρωτήστε στην Ιεροπηγή Καστοριάς, στο Κεφαλόβρυσο Πωγωνίου, στην Παλαιομάνινα Αιτωλοακαρνανίας, στη Θεσπρωτία κι αλλού. Στα έθιμα της κάθε βλάχικης ομάδας (Ηπείρου -Βορείου και Νοτίου, Μακεδονίας, Θεσσαλίας) θα βρείτε φυσικά και παραλλαγές ή, ακόμη, και διαφοροποιήσεις.
      Στη νότια Βουλγαρία (Πέστερα, Ντόρκοβο κ.α.) σήμερα υπάρχουν λίγες χιλιάδες Βλάχων Γραμμουστιάνων αλλά παλιότερα υπήρχαν περισσότεροι -από Βωβούσα, Νυμφαίο, περιοχή Μετσόβου-Καλαμπάκας, Μοσχόπολη κ.α, που ασχολούνταν με εμπόριο και έχουν αφομοιωθεί ήδη από τα δύσκολα χρόνια των εθνικισμών του 1900.
      Όσο για το φλάμπουρο, μια και αναφερθήκατε, να προσθέσω ότι προέρχεται από τον Ρωμαϊκό στρατό κι από κει υιοθετήθηκε στο Βυζάντιο, οι Βλάχοι ήταν στρατιώτες του Ρωμαϊκού στρατού. Το φλάμπουρο, ως επίδραση της ρωμαιοκρατίας αλλά και του βυζαντίου στη συνέχεια, δεν το συναντάμε μόνο στην Ελλάδα. Παραθέτω απόσπασμα από ομιλία του καθηγητή Γλωσσολογίας κ. Αντώνη Μπουσμπούκη:
      ''Ρωμαίοι πολίτες, οι πρωτομεσαιωνικοί Βλάχοι, όπως το ίδιο ήταν και οι ελληνόφωνοι κάτοικοι του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους, του Βυζαντίου, που ο λαός τ’ ονόμαζε Ρωμανία ή Αρμανία, διατήρησαν κοντά στη νέα θρησκευτική τους λατρεία στοιχεία του παλιότερου βίου, που εμπλούτισαν την Ορθοδοξία μας. Έτσι, η λατινική flammula «φλογίτσα» αρχικά, πήρε αργότερα τη μεταφορική σημασία «κόκκινη σημαιούλα του στρατού», ενώ με τους τύπους flámură και flámbură στ’ αρμάνικα και φλάμπουρο στα ελληνικά, πέρασε στα λαϊκοθρησκευτικά έθιμα, όπως είναι η περίπτωση του γάμου. Το φλάμπουρο εντοπίζεται απ’ την Ουγγαρία, τη Ρουμανία μέχρι τη Δυτ. Κρήτη.
      Παρόμοια με το φλάμπουρο και τα θρησκευτικά λάβαρα της ορθόδοξης λατρείας προέρχονται από τα vexilla, τις σημαίες του ρωμαϊκού στρατού.''
      http://vlahofonoi.blogspot.gr/2014/01/blog-post_2341.html
      Ακόμη, τα παρακάτω βίντεο αφορούν έθιμα του γάμου,
      το πρώτο είναι από Γραμμουστιάνους Βλάχους της νότιας Βουλγαρίας, οι οποίοι βρέθηκαν εκεί μετά την καταστροφή της Γράμμοστας (1769) σε καλυβικούς οικισμούς ως κτηνοτρόφοι στα βουνά της Ρίλας κ.α. Το κέρασμα στο φλάμπουρο, αφού το στολίζουμε, έπειτα ρίχνει χρήματα (κέρασμα) όλο το σόι. Το ίδιο ακριβώς τραγούδι υπάρχει και στους Γραμμουστιάνους και Αβδελλιώτες εδώ στην Ελλάδα (σύλλογος Σερρών κ.α):
      https://www.youtube.com/watch?v=lHSiBM4agZo
      το δεύτερο βίντεο είναι ηχητικό από Γραμμουστιάνους Βλάχους των Σκοπίων, αναφέρεται στην ετοιμασία του φλάμπουρου. Το ίδιο τραγούδι υπάρχει κι εδώ:
      https://www.youtube.com/watch?v=IJL7R9T6hsQ
      Ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία!!

      Διαγραφή
  5. Οι ανθρωποι που γνωριζω και ειχα συζητησει μαζι τους δεν ειναι μογλενιωτες , ειναι απο τα μεγαλα λιβαδια.
    Αφορμη για την συζητηση μας ηταν η εμφανιση σε ενα γαμο τους ενος φλαμπουρου με μηλα. Ρωτησα τοτε εναν 88χρονο βλαχο τον οποιο γνωριζω απο μικρος "να καλα εχετε και εσεις τετοιο φλαμπουρο;"
    Και μου ειχε απαντησει οτι πρωτη φορα βλεπει τετοιο.
    Εμενα μου εκανε εντυπωση γιατι ως Σαρακατσανος τον φλαμπουρα με τα μηλα τον βλεπω μονο σε δικες μας εκδηλωσεις επι 40 χρονια.

    Ειχα διαβασει βεβαια οτι ο φλαμπουρας-ο οποιος οπως σωστα ειπατε εχει βυζαντινη προελευση- χρησινοποιουταν και απο βλαχους πριν τους γαμους τους, οχι ομως ο φλαμπουρας με τα 3 μηλα και οχι κατα την διαρκεια χορου (απο τον πρωτοχορευτη δλδ, οπως κανουμε εμεις στον χορο που ονομαζουμε κατσαδικο σταυρωτο για παραδειγμα).

    Επισης εχω διαβασει και πολλες απο τις θεωρειες καταγωγης των βλαχων και αυτη που αναφερεις -δλδ γλωσσικα εκλατινισμενοι Ηπειρωτες- μου φαινεται ως η πιο πιθανη. Δεν ξερω ομως αν αυτο ισχυει για ολους τους βλαχους. Πχ για τους μογλενιωτες ή αν αυτοι προερχονται στην πραγματικοτητα απο αλλη φυλη που επισης ειχε εκλατινιστει. Ισως να μην ηταν ηπειρωτες δλδ αλλα μακεδονες ή θρακες ή ισως και σλαυοι. Δεν γνωριζω. Γνωριζω ομως οτι οι μογλενιωτες ειναι διαφορετικοι απο τους αλλους βλαχους.

    Την καλημερα μου και παλι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν ξέρω τι σας είπε ο συγκεκριμένος κύριος αλλά επειδή η καταγωγή μου είναι από τα Μεγάλα Λιβάδια κι έχω παλιές οικογενειακές φωτογραφίες από γάμο με φλάμπουρο να πω ότι, το έθιμο αυτό γινόταν μόνο στα αγόρια κι όχι όπως σήμερα που πολλοί κάνουν φλάμπουρο κι όταν παντρεύουν κορίτσι. Το φλάμπουρο στολιζόταν κανονικά με μήλα, λουλούδια, με κόκκινα συνήθως κορδονάκια, και πολύ μικρά κουδουνάκια που στα βλάχικα τα λέμε γαργαρίτσι. Άλλωστε όπως ανέφερα και πιο πάνω, το ίδιο κάνουν ως σήμερα κι όλοι οι υπόλοιποι Γραμμουστιάνοι της διασποράς.
      Σχετικά μ' αυτό που είπατε για τα περί καταγωγής, δεν λατινοφώνησαν μόνο Ηπειρώτες. Οι Βλάχοι είναι Μακεδόνες, Ηπειρώτες και Θεσσαλοί. Κατά την βυζαντινή περίοδο έχουμε αναφορές για λατινόφωνους (Βλάχους) και στην περιοχή Ευρυτανίας και Υπάτης. Επί εξι αιώνες, η λατινική ήταν η επίσημη γλώσσα (και στα βυζαντινά στρατεύματα μάλιστα διατηρήθηκε ως τον 10 αιώνα), οπότε πως είναι δυνατόν οι Ελληνες να μην την είχαν μάθει ποτέ; Έχω ανεβάσει στο facebook αποσπάσματα για τις επιγραφές της Φωτικής της Ηπείρου, που βεβαιώνουν, σύμφωνα με ειδικούς, λατινοφωνία Ελλήνων, και επιγραφή της Βέροιας που δείχνει γένεση βλάχικης γλώσσας, αλλά και το επιγραφικό υλικό της Θεσσαλίας, Μακεδονίας, Ηπείρου γενικότερα δείχνει ότι και οι Έλληνες χρησιμοποίησαν την λατινική.
      Οι Μογλενίτες έχουν μια διαφορετική γλώσσα (την Μογλενιτοβλάχικη), η οποία έχει ως βάση την λατινική και πάλι, απλά έχει επηρεαστεί από το ιδίωμα των σλαβόφωνων της γύρω περιοχής. Στο χωριό Χρυσή βρίσκεται και το κάστρο των Μογλενών. Μάλιστα υπάρχουν αναφορές για χωριά, όπως η Καστανερή, ότι ήταν Μογλενίτες Βλάχοι που έγιναν σλαβόφωνοι τους τελευταίους αιώνες εξ αιτίας της βουλγαρικής πίεσης. Επίσης, για το χωριό Περίκλεια υπάρχουν αναφορές ότι ήταν Ηπειρώτες που μετοίκησαν εκει. Η γλώσσα δεν υπαγορεύει από μόνη της και την καταγωγή, δηλαδή οποιος ομιλεί λατινογενές ή σλαβογενές ιδίωμα δεν σημαίνει ότι κατάγεται κι από λατίνους ή σλάβους, δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε και τις ιστορικές συγκυρίες σε κάθε περιοχή αλλά και διάφορα άλλα στοιχεία. Σήμερα για παράδειγμα, οι Βλάχοι-Αρμάνοι της Βουλγαρίας (που είναι διασπορά από δω) ξέρουν βουλγαρικά αφού βρέθηκαν σ εκείνο το κράτος τελικά αλλά, όπως μου έχουν πει και φίλοι μου από κει, οι παππούδες τους δεν τα ήξεραν καθόλου. Οι άνθρωποι αυτοί, όταν μετακινήθηκαν σ εκείνα τα βοσκοτόπια της Ρίλας και του Πιρίν, μετά την καταστροφή της Γράμμουστας μέχρι το 1912 ερχόταν για χειμαδιά στην περιοχή Σερρών, Δράμας κι ως την Θράκη και φυσικά διατηρούσαν σχέσεις με τους υπόλοιπους Βλάχους που βρισκόταν στην Ανατολική Μακεδονία. Όταν τελικά έμειναν στο βουλγαρικό κράτος εννοείται ότι σταδιακά άρχισαν να μαθαίνουν και την γλώσσα εκείνη, κυρίως οι άντρες που θα είχαν αναγκαστικά και επικοινωνία για δουλειές, ενώ υπήρχαν γυναίκες που πέθαναν τα τελευταία χρόνια και που δεν έμαθαν καθόλου βουλγαρικά. Και στα Σκόπια γνωρίζω σήμερα δικές μας ηλικιωμένες που δεν ξέρουν καλά Σκοπιανά, και μετά από τόσες γενιές μάλιστα που βρίσκονται σ εκείνη την περιοχή, τα μιλάνε αλλά όχι σωστά και είναι φυσιολογικό αφού δεν ήταν η γλώσσα τους. Άλλωστε η γλώσσα και η θρησκεία δεν είναι κληρονομικά χαρακτηριστικά.

      Διαγραφή
  6. Συμφωνω στα περισσοτερα.

    Ισχυει αυτο που λες για την καστανερη.

    Το ιδιο ακριβως συνεβη και στο καιμακτσαλαν. Οι κατοικοι του αγιου αθανασιου ειναι Ηπειρωτες που μετοικησαν στην μακεδονια το 1870 αν θυμαμαι καλα και στην συνεχεια εγιναν σλαβοφωνοι.

    Φυσικα και η γλωσσα δεν υποδηλωνει παντα καταγωγη. Δεν ειπα πουθενα το αντιθετο.

    Αυτο που ειπα για τους μογλενιοτες ειναι οτι δεν ξερω αν ειναι μακεδονες που εκλατινιστηκαν γλωσσικα απο τους ρωμαιους ή αν ειναι σλαυοι που εκλατινιστηκαν γλωσσικα απο τους ρωμαιους.

    Διαφωνω μονο σε αυτο που λες οτι επι βυζαντιου οι Ελληνες μιλουσαν λατινικα. Αυτο που ισχυει ειναι οτι ΚΑΠΟΙΟΙ Ελληνες ηταν διγλωσσοι. Ελληνικα και λατινικα δηλαδη.
    Οπως επισης και οι κρατικοι υπαλληλοι και οι διοικουντες ηταν διγλωσσοι. Και περνωντας απο την πρωιμη βυζαντινη εποχη στην μεση και αργοτερα, η λατινοφωνια των διοικουντων του βυζαντινου κρατους μειωθηκε ακομα και σε σημειο εξαφανισης.

    Οπως λοιπον καταλαβαινω-και απο τα δικα σου λεγομενα- οι βλαχοι δεν ανηκουν σε μια φυλη (πχ Ηπειρωτες), αλλα σε 3-4 (ηπειρωτες μακεδονες θεσσαλοι θρακιωτες κτλ)

    Λογικο μου ακουγεται. Σιγουρα ομως οι περισσοτεροι, που ζουν στον Ελλαδικο χωρο, ειναι ηπειρωτικης καταγωγης νομιζω. Και εσεις απο τα μεγαλα λιβαδια ηπειρωτικη καταγωγη δεν εχετε; Απο την μοσχοπολη;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν ανέφερα ότι όλοι οι Έλληνες μιλούσαν λατινικά, αλλά σίγουρα μια μερίδα, εφόσον η γλώσσα αυτή ήταν η επίσημη επί αιώνες. Και οι Βλάχοι αποτελούν ζωντανή επιβίωση της λατινοφωνίας στον συγκεκριμένο χώρο.
      Όσον αφορά στους Μογλενίτες, οι Ρωμαίοι δεν θα μπορούσαν να εκλατινίσουν Σλάβους ακόμη κι αν το ήθελαν, διότι οι Σλάβοι έφτασαν εδώ τον 7ο αιώνα, δηλαδή στο Βυζάντιο κι όχι στην Ρωμαιοκρατία. Τα Μογλενίτικα οπως ανέφερα παραπάνω ανήκουν στα νεολατινικά ιδιώματα, δεν είναι σλαβική γλώσσα. Δεν ξέρω για ποιόν λόγο επιμένετε να αναφέρεστε σε Θράκες και σε Σλάβους. Και γιατί ειδικά οι Βλάχοι να έχουν καταγωγή από Θράκες ή Σλάβους, και δεν το λέτε και για τους υπόλοιπους Έλληνες -Μακεδόνες ή Ηπειρώτες κ.α.- μια και η περιοχή γειτόνευε μ αυτούς; Δεν υπάρχει τίποτα στους Βλάχους που να υποδηλώνει θρακική καταγωγή. Η ρουμανική προπαγάνδα τις τελευταίες δεκαετίες το γύρισε στην θρακολογία, και είναι πράγματα εντελώς ατεκμηρίωτα στα οποία δεν υπάρχει λόγος να επεκταθω αυτή την στιγμή, έχω ανεβάσει σχετικά άρθρα.
      Αν οι Μογλενίτες έχουν δανειστεί λέξεις από τα γύρω σλαβόφωνα χωριά, αυτό δεν τους κάνει Σλάβους, όπως Σλάβοι δεν είναι και οι σλαβόφωνοι. Αν ακολουθήσουμε την ισοπεδωτική λογική θα πούμε ότι Σλάβοι είναι και οι ομάδες κάποιων σλαβόφωνων Ρομά που υπάρχουν στην Μακεδονία; Φυσικά και όχι! Ο αποκλειστικά ελληνόφωνος δηλαδή αποτελεί για σας εγγύηση ελληνικού dna; Και ποιός μας υπογράφει ότι δεν εξελληνίστηκε κάποιος αλλογενής; Δεν μπορώ να ακολουθήσω την συγκεκριμένη λογική, λυπάμαι. Μου προκαλεί εντύπωση η επιμονή σας σε θρακική ή σλαβική καταγωγή συγκεκριμένων ομάδων, χωρίς να υπάρχει επιστημονική βάση. Και ειδικά τα Μογλενά αναμφισβήτητα αποτέλεσαν κοιτίδα στη ρωμαϊκή και βυζαντινή εποχή.

      Διαγραφή
  7. Όχι, οι Μεγαλολιβαδιώτες είμαστε στην πλειοψηφία μας δυτικομακεδόνες, η μεγαλύτερη μερίδα ήταν οι Γραμμουστιάνοι, έπειτα υπήρχε μια συνοικία Περιβολιωτών, μερικές οικογένειες ήρθαν από την Μοσχόπολη, λίγες από Ασπροπόταμο Θεσσαλίας και από Σαμαρίνα και Φούρκα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.