Δευτέρα 26 Ιουνίου 2017

Influence of Ancient Greek to Aromanian regarding the numeral system


~ Για ελληνικά: 

Translation from Greek to English by Tsiamitros Ioannis, graduate of the Aristotle Univercity of Thessaloniki (Greece), Faculty of Philosophy, School of English language and literature.

It is well confirmed that there is a linguistic relationship between Greek and Ar(o)manian (Koutsovlahic*). Prominent Greek scientists have recently (last forty years) dealt with this issue [Nikos Katsanis, Antonis Bousboukis, Kostas Dinas (linguists) and Achilles Lazarou (balkanologist-romanist)] and came to such scientific conclusions. We hope that, after more attentive and proper research, additional secure conclusions will be in the future.

In this present note we will deal with the influence of Greek to Ar(o)manian regarding the numeral system. All information was taken a) by N. Katsanis’- K. Dinas’ book, entitled 'Γραμματική της Κοινής Kουτσοβλαχικής’ (Grammar of Common Ar(o)manian), edited by ‘The Archives of Ar(o)manian Studies’, Thessaloniki 1990 and b) by Achilles Lazarou's book, titled ‘Βαλκάνια και Bλάχοι’ (Balkans and Ar(o)manians), edited by ‘Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός’ (Parnassos Philological Association), Αthens 1993.

In the above mentioned first book, N. Katsanis and K. Dinas tell us (pp. 67-68, notes 1-3) the following, word for word (verbatim):
Note 1. “…Numbers (numeral system) of Ar(o)manian differ with the corresponding ones of Dako Romanian considerably. Greek cardinal numbers are often used in Ar(o)manian after no 10, while the use of Greek ordinal numbers is even wider’’.
Note 2. “Numbering from no 1 to no 19 in Ar(o)manian is not Latin-like, although the elements, that are used, are Latin. We find similar numbering in Albanian, Slavic and ancient Greek, where no 11 and no 12 are treated as ἓνδεκα (eleven), δώδεκα (twelve) [δέκα (ten), εἷς, (one), δύο (two)]. From no 13 onwards, the identification of ancient Greek and Ar(o)manian is absolute: Anc. Greek: three and ten (τρεις και δέκα) = Ar(o)m.: trei sprădzatsi, Anc. Greek: four and ten (τέταρες και δέκα) Ar(o)m.: patru sprădzatsi, Anc. Greek: five and ten (πέντε και δέκα), seven and ten (επτά και δέκα) etc’’.
Note 3. “Ar(o)manian, as far as no 20 concerned, is different from Dako Romanian, which ignores Latin VIGINTI and uses doauazece (DUO DECEM). Ar(o)manian from no 21 to no 29 follows numbering similar to ancient Greek. So, no 21 in ancient Greek is: εἷς και εἴκοσιν, in Ar(o)manian is: unspraγingits (UNUM SUPRA VINGITI), while in Dako Romanian it is douazeci si unu (twenty and one)…”.

Let us now see the relevant extract of the above mentioned second book (‘Βαλκάνια και Βλάχοι’, by A. Lazarou) on pages 218-219.
"... The numeral system of Ar(o)manian, especially from number 20 onwards, is of great evidential (influence of ancient Greek to Ar(o)manian) importance as well. There is verified correspondence of the Ar(o)manian numeral system to the ancient Greek one, more accurately that one of popular (δημώδης) ancient Greek. It is considered the oldest type of system, as Schwyzer etc remark. Although the numerical terms (words) both in Ar(o)manian and Romanian are Latin, (the way of) numbering differs impressively. A small confrontation (of examples) makes the difference clear as following:

Latin
20 = viginti
21 = viginti unus, a, um (or unus, a, um et viginti)
22 = viginti duo, duae (or duo, duae, duo et viginti)
23 = viginti tres, tria (or tres, tria et viginti) etc.

Επιδράσεις των αρχαίων ελληνικών στα βλάχικα σχετικά με το αριθμητικό σύστημα


Του Γιάννη Τσιαμήτρου

Είναι διαπιστωμένο ότι υπάρχει γλωσσική σχέση της Ελληνικής με τη Κουτσοβλαχική (ΚΒ) και τα τελευταία χρόνια επιφανείς Έλληνες επιστήμονες διαπραγματεύτηκαν αυτό το θέμα (π.χ. οι γλωσσολόγοι Κατσάνης Νίκος, Αντώνης Μπουσμπούκης, Ντίνας Κώστας και ο βαλκανολόγος/ρωμανιστής Αχιλλέας Λαζάρου). Οι έρευνες συνεχίζονται και περισσότερα ασφαλή συμπεράσματα θα υπάρξουν στο μέλλον σε αυτό το θέμα.

Στο παρόν σημείωμα θα ασχοληθούμε με τις επιδράσεις των ελληνικών στα βλάχικα όσον αφορά το αριθμητικό σύστημα. Οι πληροφορίες αντλήθηκαν α) από το βιβλίο των Ν. Κατσάνη & Κ. Ντίνα, με τίτλο ‘Γραμματική της Κοινής Κουτσοβλαχικής’. Έκδοση Αρχείου Κουτσοβλαχικών Μελετών., Θεσ/νίκη 1990 και β) από το βιβλίο του Αχιλλέα Λαζάρου με τίτλο ‘Βαλκάνια και Βλάχοι’, έκδοση ‘Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός’, Αθήνα 1993.

Συγκεκριμένα στο πρώτο βιβλίο οι Ν. Κατσάνης και Κ. Ντίνας μας λένε στις σελ. 67-68, σημειώσεις 1-3:
1. «…Τα αριθμητικά της ΚΒ διαφέρουν σε αρκετά σημεία από τα αντίστοιχα της δακορουμανικής. Συχνά μετά τον αριθμό δέκα χρησιμοποιούνται τα ελληνικά απόλυτα, ενώ η χρήση των ελληνικών τακτικών είναι ακόμη ευρύτερη».
2. «Από το 1-19 η αρίθμηση δεν είναι λατινική μολονότι τα στοιχεία που χρησιμοποιεί είναι λατινικά. Παρόμοια αρίθμηση συναντούμε στα αλβανικά, σλαβικά αλλά και στα αρχαία ελληνικά όπου το 11 και 12 φέρονται ως ἓνδεκα, δώδεκα (δέκα, εἷς, δύο). Από το 13 και πέρα η ταύτιση της αρχαίας ελληνικής και ΚΒ είναι απόλυτη: τρείς και δέκα = trei sprădzatsi, τέταρες και δέκα = patru sprădzatsi, πέντε και δέκα, επτά και δέκα κ.λ.π.».
3. «Η ΚΒ στον αριθμό 20 διαφοροποιείται από τη δακορουμανική, η οποία αγνοεί το λατινικό VIGINTI και χρησιμοποιεί το doauazece (DUO DECEM). Από το 21 ως το 29 η ΚΒ ακολουθεί παρόμοια αρίθμηση με την αρχαία ελληνική: εἷς και εἴκοσιν = ΚΒ unspraγingits (UNUM SUPRA VINGITI), ενώ δακορουμανικά douazeci si unu…». 

Ας έλθουμε τώρα στο σχετικό απόσπασμα του προαναφερθέντος δεύτερου βιβλίου (του Α. Λαζάρου) στις σελ. 218-219.
«…Αξιόλογη αποδεικτική (επιρροή της αρχαίας ελληνικής στα αρμάνικα) σπουδαιότητα περικλείει και το αριθμητικό σύστημα της αρωμουνικής, κυρίως από τον αριθμό 20 και μετά, του οποίου εξακριβωμένη αντιστοιχία υπάρχει μόνον στην αρχαία ελληνική και ακριβέστερα στη δημώδη. Θεωρείται δε ο αρχαιότερος τύπος του συστήματος, όπως παρατηρούν οι Schwyzer κ.ά. Αν και οι αριθμητικοί όροι τόσο στην Αρωμουνική όσο και στη Ρουμανική είναι λατινικοί, η αρίθμηση διαφέρει εντυπωσιακά. Μια μικρή αντιπαράθεση καθιστά ανάγλυφη τη διαφορά:

Λατινική
20 = viginti
21 = viginti unus, a, um (ή unus, a, um et viginti)
22 = viginti duo, duae (ή duo, duae, duo et viginti)
23 = viginti tres, tria (ή tres, tria et viginti) κ.ο.κ.

Τρίτη 20 Ιουνίου 2017

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΑΜΑΤΑ - Ο Βλαχόφωνος Ελληνισμός των Σκοπίων


ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΑΜΑΤΑ, 4E TV 
Ο Βλαχόφωνος Ελληνισμός των Σκοπίων
Προσκεκλημένος της εκπομπής ο Καθηγητής του Α.Π.Θ. κ. Μιχαήλ Τρίτος




Aνακοίνωση της Ελληνικής Γλωσσικής Κληρονομιάς για τις προτάσεις της Επιτροπής του ΙΕΠ που αποδομεί την Ελληνική Ιστορία


ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (ΙΕΠ) ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά παρακολουθεί με θλίψη και οργή μια πολιτική στο Υπουργείο Παιδείας έναντι της Ελληνικής γλώσσας αλλά και γενικότερα της Ελληνικής παιδείας, που θέτει πολύ μεγάλα ερωτήματα σχετικά με τους στόχους που επιδιώκονται.

Η πολιτική αυτή δεν αναφέρεται μόνο στη σημερινή κυβέρνηση. Εκδηλώθηκε απροκάλυπτα, από τα μέσα της δεκαετίας του ΄90, επί Κυβερνήσεως Κώστα Σημίτη, με το ψευδεπίγραφο σύνθημα του εκσυγχρονισμού και το νεόφερτο ιδεολόγημα της λεγόμενης πολυπολιτισμικής παιδείας. Ήταν ο αντίλαλος παρόμοιων συνθημάτων και ιδεολογημάτων, που άρχισαν να προβάλλονται και να διακηρύσσονται στο εξωτερικό, σε συνδυασμό με την πολιτική και την προπαγάνδα για την παγκοσμιοποίηση.

Η πολιτική αυτή συνεχίσθηκε, δυστυχώς, με μικρές διαφορές, και από τις επόμενες κυβερνήσεις, με άλλοθι την Ευρωπαϊκή ενοποίηση, την παγκοσμιοποίηση και τον υποτιθέμενο εκσυγχρονισμό.

Ειδικότερα, η πολιτική αυτή εκφράσθηκε:

α. με υποβάθμιση της διδασκαλίας της Ελληνικής γλώσσας, στη διαχρονική της συνέχεια, και απαράδεκτη περικοπή των Αρχαίων Ελληνικών στα προγράμματα σπουδών,
β. με επιτήδεια χρησιμοποίηση του ιδεολογήματος της πολυπολιτισμικής παιδείας, για την αμφισβήτηση και υπονόμευση της Ελληνικής παιδείας, της Ελληνικής εθνικής συνειδήσεως και της ίδιας της ιδέας του έθνους. Ορισμένοι μάλιστα υπέρμαχοι μιας αναθεωρητικής προσεγγίσεως της ιδέας του έθνους και του εθνικού κράτους, έφτασαν στο σημείο, ως συνεργάτες, σύμβουλοι και εντεταλμένοι συγγραφείς σχολικών βιβλίων του Υπουργείου Παιδείας, να αρνούνται τη διαχρονική συνέχεια του Ελληνικού έθνους και να υποστηρίξουν ότι αυτό δημιουργήθηκε δήθεν μετά την Επανάσταση του 1821,
γ. με αντιεπιστημονική, αντιπαιδαγωγική και ιδεοληπτική διδασκαλία της ιστορίας, με πρόσχημα τις νέες δήθεν παιδαγωγικές μεθόδους, την παγκοσμιοποίηση, την πολυπολιτισμική παιδεία, που παρουσιάζεται ως νέο αναμφισβήτητο δεδομένο και θέσφατο. Άμεσα θύματα μιας τέτοιας προσεγγίσεως είναι, προφανώς, η εθνική ιστορική συνέχεια, η καλλιέργεια εθνικής συνειδήσεως και η πραγματική διαχρονική ιστορία του Ελληνικού λαού.

Αντί οι μαθητές να διδάσκονται την ιστορία της χώρας τους και του λαού τους και παραλλήλως, σε αδρές γραμμές, την Ευρωπαϊκή και την παγκόσμια ιστορία, καλούνται να διαμορφώσουν, μέσα από μία επιλεκτική, ιδεολογικά αυθαίρετη, ελλιπή και σχετικιστική διδασκαλία της ιστορίας, μία ιδεοληπτική ταυτότητα, αποδομητική και αλλοτριωτική, προσαρμοσμένη στη Νέα Τάξη και στην παγκοσμιοποίηση.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τη διδασκαλία της ιστορίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, διαπιστώνουμε μία νέα απόπειρα να επιβληθεί ένας τρόπος και ένα περιεχόμενο διδασκαλίας της ιστορίας, που υπονομεύουν καίρια την Ελληνική εθνική ιστορία, την ιδέα του έθνους και τη διαμόρφωση εθνικής συνειδήσεως από τους μαθητές. Ο στόχος αυτός συγκαλύπτεται επιτηδείως με αναφορές στις δημοκρατικές αρχές και στα ανθρωπιστικά ιδεώδη. Από πότε όμως η Ελληνική παιδεία βρίσκεται σε αντίφαση με τις αρχές και τα ιδεώδη αυτά; Η Ελλάδα είναι το λίκνο της δημοκρατίας και των ανθρωπιστικών ιδεωδών και δεν μπορούν αυτά να χρησιμοποιούνται ως σοφιστικό επιχείρημα για την αποδόμηση της Ελληνικής παιδείας και της Ελληνικής ιστορίας.

Σάββατο 10 Ιουνίου 2017

Ο Κρητικός ήρωας Εμμανουήλ Στ. Τριπαλίτης (Τριπολιτάκης)


Εμμανουήλ Στ. Τριπαλίτης (Τριπολιτάκης): Ο Ασηγωνιώτης ήρωας που θυσίασε τη ζωή του μαχόμενος για την υπεράσπιση του ελληνισμού της περιοχής Μοσχοπόλεως και Σίπισχας.

Οπλαρχηγός από το χωριό Κούφη Ρεθύμνης, όπου γεννήθηκε το 1889. Η οικογένειά του μετοίκησε στην Κούφη από το γνωστό ορεινό χωριό μεγάλων οπλαρχηγών των αγώνων του Έθνους την Ασή Γωνιά Αποκορώνου Χανίων, που αποτελεί τη γενέτειρα της οικογένειας των Τριπαλίτιδων (Τριπολιτάκιδων). Έλαβε μέρος στους απελευθερωτικούς πολέμους 1912-13 και εισήλθε από τους πρώτους στην απελευθερωθείσα Θεσσαλονίκη. Μάλιστα, κατά συμπλοκή με Τούρκους στη Θεσσαλονίκη σκότωσε Τούρκο αξιωματούχο, του οποίου τα ασημοποίκιλτα άρματα φορούσε έκτοτε. 

Στο Βορειοηπειρωτικό αγώνα του 1914 συμμετείχε ως Οπλαρχηγός. Του είχε ανατεθεί, από την Αυτόνομη Δημοκρατία της Βορείου Ηπείρου, η διοίκηση της περιοχής της Μοσχοπόλεως και της Σίπισκας, όπου φονεύθηκε σε ηλικία 25 ετών, μαχόμενος ηρωικά το Σεπτέμβριο του 1914, προσπαθώντας να διατηρήσει τον ελληνικό έλεγχο στην περιοχή, η οποία τότε εδέχετο ισχυρότατες πιέσεις από τις αλβανικές πολιτοφυλακές. Η σορός του θάφτηκε εκεί, σε σημείο που παραμένει άγνωστο μέχρι και σήμερα. Λίγο μετά το θάνατό του, ακολούθησε η ανακατάληψη της περιοχής από τον Ελληνικό Στρατό, τον Οκτώβριο 1914, κατόπιν συγκατάθεσης των Μεγάλων Δυνάμεων και ενώ είχε ήδη ξεκινήσει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. 

Διασώθηκε η τελευταία του αλληλογραφία με τον εξάδελφό του Κωστή Τριπολιτάκη στην Κρήτη, με ημερομηνία τη 10η Ιουλίου 1914. Η επιστολή αναφέρει: 

Παρασκευή 9 Ιουνίου 2017

Η Λάρισα επίκεντρο του Βλαχόφωνου Ελληνισμού


Στις 16, 17 και 18 Ιουνίου, στη Λάρισα, θα πραγματοποιηθεί το φετινό 33ο Πανελλήνιο Αντάμωμα Βλάχων, υπό την αιγίδα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων, της Περιφέρειας Θεσσαλίας και του Δήμου Λαρισαίων.

Για τρεις ημέρες η καρδιά του βλάχικου στοιχείου θα χτυπά στην πρωτεύουσα της Θεσσαλίας, όπου κατοικούν άλλωστε πολλοί εκπρόσωποι βλάχικων κοινοτήτων. Στο πλαίσιο των τριήμερων εκδηλώσεων θα παρουσιαστούν χοροί, τραγούδια, ήθη και έθιμα του βλαχόφωνου ελληνισμού.

Την Παρασκευή 16 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί στις 12 το μεσημέρι επίσκεψη και ξενάγηση στην Αβερώφειο Γεωργική Σχολή, ενώ στις 8.15 το βράδυ οι τοπικοί Σύλλογοι Βλάχων θα συναντηθούν στην Πλατεία Ταχυδρομείου και με πατινάδα θα φτάσουν ως το Κηποθέατρο. Εκεί στις 9 το βράδυ παρουσίαση λαϊκών δρώμενων, ηθών και εθίμων από την πλούσια πολιτιστική παράδοση του Βλαχόφωνου Ελληνισμού με τη συμμετοχή των συλλόγων Απανταχού Αβδελλιωτών «Η Βασιλίτσα», Πανθεσσαλικού Συλλόγου Αετομιλητσιωτών «Το Ντένισκο», Πανθεσσαλικού Συλλόγου Καλαρρυτινών «Oι Καλαρρύτες», Λιβαδιωτών Λάρισας «Γιωργάκης Ολύμπιος», Συνδέσμου Σαμαριναίων Λάρισας και περιχώρων «Η Αγία Παρασκευή», Μορφωτικού Λαογραφικού Συλλόγου Σμιξιωτών «Η Ωραία Βασιλίτσα».

Το Σάββατο 17 Ιουνίου στις 10 το πρωί στην πλατεία Ταχυδρομείου θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση για παιδιά και εργαστήρι ζωγραφικής με θέμα: «Ζωγραφίζοντας τα Βλαχοχώρια μας», ενώ στις 12 στην Περιφέρεια Θεσσαλίας θα εγκαινιαστεί έκθεση φωτογραφίας «Οι Βλάχοι στην πόλη της Λάρισας» και θα πραγματοποιηθεί ημερίδα με θέμα: «Η Λάρισα των Βλάχων». Στον ίδιο χώρο στις 7 το βράδυ θα γίνει η συγκέντρωση των χορευτικών και έναρξη πατινάδας σε ζευγάρια με προορισμό την Κεντρική πλατεία, όπου θα γίνει παρουσίαση σε ομάδες των χορευτικών συγκροτημάτων της Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων. Τέλος, την Κυριακή 18 Ιουνίου μετά τον εκκλησιασμό στον Άγιο Αχίλλιο, στο Φρούριο θα διεξαχθεί ο «Μεγάλος Χορός», «Κόρλου Μάρι» με τη συμμετοχή όλων των Συλλόγων που συμμετέχουν στο Αντάμωμα.

Το «ατύχημα Σόροβιτς» που έκρινε την τύχη του Μοναστηρίου


Και το Μοναστήρι;

Ο ελληνικός στρατός είχε καταλάβει τη Σιάτιστα, αλλά όχι με τα τακτικά του αποσπάσματα, παρά με τους Γαριβαλδινούς (ανάμεσά τους ο ποιητής Λορέντζος Μαβίλης, έξοχα εξοπλισμένος, που πλήρωνε το δικό του σώμα) και με σώματα εξοπλισμένων από το στρατό μακεδονομάχων, όπως του Καούδη και πολλών άλλων. Η μόνη αξιόμαχη μεραρχία ήταν η πέμπτη, που προήλαυνε, έως την 18η Οκτωβρίου, βορείως των Καϊλαρίων και όδευε προς Αμύνταιο (Σόροβιτς). Το Μοναστήρι απείχε δέκα ωρών στρατιωτικής πορείας και η άνεση των συνθηκών ήταν αυτή που έπεισε τον αρχιστράτηγο και το επιτελείο να εισακούσει την κυβέρνηση που ανησυχούσε.

Ωσπου ξέσπασε το περιλάλητο «ατύχημα Σόροβιτς» δηλαδή ο αιφνιδιασμός και η άτακτη υποχώρηση μιας ελληνικής μεραρχίας, της πέμπτης, που έκρινε την τύχη του Μοναστηρίου.

Ηταν ευτύχημα που η αιφνίδια επαφή των Ελλήνων και των Τούρκων δεν ήταν σκοπούμενη, αλλά οφειλόταν σε έλλειψη κατόπτευσης και περιορισμένη αποτελεσματικότητα των προκαλύψεων. Ετσι, ο συγκεντρωμένος ελληνικός στρατός, που ήταν πλέον στα πρόβουνα του κάμπου των Γιαννιτσών, μπόρεσε με ενίσχυση των πανικόβλητων από στοιχεία της 6ης και της 3ης Μεραρχίας να αποκαταστήσει την τάξη και την πειθαρχία στο δυτικό αυτό μέτωπο.
Αλλά το διδακτικό αυτό «ατύχημα» ήταν το τελευταίο εμπόδιο, με ατυχείς συνέπειες, στο δρόμο προς τη Θεσσαλονίκη…

Το ατύχημα Σόροβιτς

Ηταν στην ουσία μια καραμπινάτη ήττα του Ελληνικού Στρατού. Μια μεραρχία, η 5η, είχε εντολή να προωθηθεί στην κατεύθυνση του Μοναστηρίου, έχοντας τον έλεγχο των πλευρών του εκστρατευτικού σώματος που βρισκόταν καθ’ οδόν προς τα Γιαννιτσά και τη Θεσσαλονίκη. Αλλα γύρω από το Σόροβιτς -αργότερα Αμύνταιο- έγιναν πολλές μάχες που ξεκίνησαν από τη 18η Οκτωβρίου και ολοκληρώθηκαν αρχές Νοεμβρίου. 

Στην πρώτη φάση που μας ενδιαφέρει, η μεραρχία προχώρησε στο Αμύνταιο και άρχισε να αποκτά έλεγχο στις σύνθετες γεωγραφικά πύλες και τα στενά της Λυγκηστίδας με την Ελίμεια και την Εορδαία, δηλαδή σε έναν κρίσιμο κόμβο που άφησε εδραία στρατιωτική παράδοση από τα χρόνια του Βρασίδα και έως το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο όρος «ατύχημα» παρουσιάζεται σε τηλεγράφημα του Βενιζέλου: «Αρχηγόν Διάδοχον Κιρτζαλάρ. Ενεκα ατυχήματος V μεραρχίας κρίνω επιβεβλημένον...». 
Ο Κωνσταντίνος βρισκόταν στο Αδενδρο από τη 22α Οκτωβρίου, ενώ οι προφυλακές του ήδη από την 20ή, στο Σιδηροδρομικό Σταθμό. Μιλάμε για ελάχιστα χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, υποτιθέμενο στόχο της ελληνικής στρατηγικής, και όμως, το «ατύχημα» στοιχειώνει ένα νικητή στρατό. Τι συνέβη;

Πέμπτη 8 Ιουνίου 2017

Στη μνήμη του Μοναστηριώτη δασκάλου ελληνικών Αλέκου Ι. Στράλλα


O Αλέκος Στράλας και η Fabienne Deroux
στην είσοδο του σπιτιού του στο Μοναστήρι.
(Φωτ. Βασιλική Χατζηγεωργίου)
Ο Αλέκος Στράλας ήταν ο τελευταίος δάσκαλος Eλληνικών στο Μοναστήρι, στην Μπίτολα της ΠΓΔΜ. H πληροφορία έχει τη δική της αξία και επιπλέον έχει συναισθηματικό αποτύπωμα. Oταν διάβασα για την πρόωρη απώλεια του Αλέκου Στράλα (1960-2017) στο ιστολόγιο του Φωτογραφικού Αρχείου του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ) του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) είχα ήδη βυθιστεί στη νοσταλγική περιήγηση στο παλιό Μοναστήρι, έτσι όπως το ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ έχει το χάρισμα να κάνει. Γιατί, η μνήμη του δασκάλου οδήγησε στην ανάγκη να ανασυρθεί αρχειακό υλικό και να αποτυπωθεί άλλη μία σελίδα του ευρύτερου ελληνισμού, κομμάτι της εκπαιδευτικής και αστικής ιστορίας.

«Τον Αλέκο Στράλα τον συνάντησα μία φορά το 1992 πηγαίνοντας για Οχρίδα και μία τελευταία το 2014 στην Μπίτολα», λέει η Βασιλική Χατζηγεωργίου εκ μέρους του Φωτογραφικού Αρχείου ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ. «Την τελευταία φορά είχα πάει με τη Γαλλίδα ξαδέλφη του, Fabienne Deroux και ο Αλέκος μάς φιλοξένησε βασιλικά. Μιλούσε ελληνικά, γαλλικά και φυσικά σλαβομακεδόνικα. Ηταν ένας γαλαντόμος άνθρωπος. Δίδασκε ελληνικά σε νέους που πήγαιναν στη Θεσσαλονίκη για σπουδές. Οπως θα ξέρετε δεν υπάρχουν ελληνικά σχολεία, τα μαθήματα Eλληνικών γίνονται σε φροντιστήρια ή ιδιαίτερα».

Οι ατμοσφαιρικές φωτογραφίες είναι του Γεωργίου Γ. Λιόντα, Μοναστηριώτη φωτογράφου με φωτογραφείο και στη Θεσσαλονίκη στις αρχές του 20ού αιώνα. «Εξετάζοντας τις φωτογραφίες του Αρχείου μας υποθέτουμε ότι η ελληνική κοινότητα του Μοναστηρίου τού ανέθεσε τη φωτογράφιση των εκπαιδευτηρίων της στις αρχές του 20ού αιώνα. Το γεγονός ότι η φωτογράφιση αυτή έγινε μεσούντος του Μακεδονικού Αγώνα δεν πιστεύουμε ότι είναι τυχαίο», λέει η Βασιλική Χατζηγεωργίου. Από τις πληροφορίες που δίνει το ΕΛΙΑ, μαθαίνουμε πως η οικογένεια Στράλα ή Στράλλα ήταν Έλληνες Βλάχοι από τη Μοσχόπολη, που ακολούθησε τους δρόμους της διασποράς: Ελλάδα, Γαλλία, Αίγυπτος. Ο οικογενειακός κλάδος του Αλέκου Στράλα έμεινε στη Μακεδονία, ένας άλλος βρίσκεται σήμερα στη Σλοβενία. «Ο παππούς του Περικλής (1884-1954) ήταν πρόκριτος στο Μοναστήρι, ο μπαμπάς του Ιωσήφ, γιατρός. Η οικογένεια στερήθηκε της περιουσίας της κατά την κομμουνιστική περίοδο αλλά γύρω στο 2003 τους επεστράφησαν τα ακίνητα που ανήκαν στην οικογένεια και ο Αλέκος διήγε πια μία άνετη ζωή».

Τρίτη 6 Ιουνίου 2017

Η καταγωγή της οικογένειας Κόφτη εξ αρρενογονίας


Χριστόδουλος Δ. Κόφτης
Του κ. Γεωργίου Κόφτη

Αναζητώντας τις ρίζες!

Σύμφωνα με ασφαλή στοιχεία, η οικογένεια Κόφτη πατρογονικά κατάγεται από την Μοσχόπολη της Βορείου Ηπείρου. Οι αρχικοί πρόγονοί μας ήταν βυρσοδέψες και έμποροι δερμάτων, καθώς και έμποροι γενικότερα, κάτι που συνεχίστηκε μέχρι σήμερα. Το επώνυμο Κόφτης προήλθε από το επάγγελμα του κόφτη δερμάτων.

Μετά την καταστροφή της Μοσχόπολης (1769) εγκαταστάθηκαν στον Σωχό όπου δημιούργησαν βυρσοδεψείο, τα ίχνη του οποίου σώθηκαν σε φωτογραφία του αδερφού μου Κώστα. Το βυρσοδεψείο ήταν στην αυλή του σπιτιού των Κόφτηδων, που βρισκόταν στο Μεσοχώρι του Σωχού, στην ομώνυμη γειτονιά (Κόφτη ή Τρυφωνίδη, μετέπειτα 52). 

Παραθέτω μερικές φωτογραφίες από τη Μοσχόπολη με τις πολλές βυζαντινές εκκλησιές, καθώς και φωτογραφίες από την καταγραφή της οικογένειας Κόφτη το 1889 και φωτογραφία του έτους 1937, όπου καθιστός είναι ο Χριστόδουλος Δημ. Κόφτης, αδερφός του παππού μου Βασίλειου Κόφτη.
Βέβαια οι απόγονοι του αρχικού προγόνου ήρθαν σε επιμειξία με Σωχινούς και Σωχινές και επομένως έχουν ενσωματωθεί στην τοπική κοινωνία.
Να αναφέρω μόνο, ότι ο παππούς του πατέρα μου, Δημήτριος Κόφτης, είχε δυο αδερφές, που παντρεύτηκαν η μία με Ελευθεριάδη (Καζάκη) και η άλλη με Γκούτμαν.


Μπροστά φαίνονται οι τοίχοι του βυρσοδεψείου που εγώ το θυμάμαι ακέραιο...

Δευτέρα 5 Ιουνίου 2017

Ιστορικά μνημεία της οικογένειας Υψηλάντη στην Ουγγαρία



Dr György Antal Dioszegi

Οι Υψηλάντες διακινδύνευαν την ίδια τους την ζωή για την ελευθερία. Στη μονογραφία ''Οι Ούγγροι ουσάροι στη Μόλδοβα, 1788'' αναφέρεται ότι ''ο Τούρκος Ντιβάν Εφέντης έβγαλε πιστόλι για να πυροβολήσει τον πρίγκιπα Υψηλάντη'' με σκοπό οι Έλληνες να χάσουν τον αρχηγό τους. Η απόπειρα ματαιώθηκε χάρη στον Ούγγρο ουσάρο Szorenyi ο οποίος ''πρόλαβε τον Ντιβάν Εφέντη: την επόμενη στιγμή ο Τούρκος έπεσε νεκρός στο πάτωμα''.(1)
Ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης ήταν άρτια εκπαιδευμένος και ιδιαίτερα νοήμων. Ως Οσποδάρος (διοικητής) της Οθωμανικής Πύλης ''πάντα επεδίωκε την στρατιωτική κυρίως βελτίωση της Βλαχίας''. (Η ονομασία Βλαχία προέρχεται από τον μεσαίωνα, η περιοχή αποκαλούνταν Ουγγροβλαχία από τους Βυζαντινούς.)
Οι Γάλλοι όμως αποκάλυψαν τα σχέδια του στους Τούρκους, έτσι ο Κωνσταντίνος αναγκάστηκε να καταφύγει πρώτα στην Τρανσυλβανία και μετά στη Ρωσία (ο γέρος πατέρας του όμως συνελήφθη κι εκτελέσθηκε για τις πράξεις του γιού του).

Ο γιός του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, Αλέξανδρος, μετά το 1818 ήθελε να ξεκινήσει την ελληνική επανάσταση έχοντας ως γνώμονα τα τελευταία λόγια του πατέρα του: ''οι Έλληνες για να είναι ελεύθεροι θα πρέπει να βασιστούν στον εαυτό τους''. Υπήρξε απόφοιτος της ρωσικής στρατιωτικής ακαδημίας, το 1812 αγωνίστηκε εναντίον των Γάλλων ως ουσάρος αξιωματικός, καθώς για την συμμετοχή του στη μάχη της Δρέσδης το 1813 διορίζεται στρατηγός κι επικεφαλής ενός ρωσικού συντάγματος ουσάρων. Αργότερα, για τον ρόλο του στην έναρξη της ελληνικής επανάστασης, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης έλεγε: ''Εξετέλεσα την αποστολή μου. Εγώ έσπειρα κι άλλοι θα θερίσουν τους καρπούς''. Ο Υψηλάντης με την ''ιδέα της παλινόρθωσης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας'' ήθελε να ενώσει τον Ελληνισμό για την επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα, η σημαία του είχε χρώμα ''λευκό με ερυθρό σταυρό και έφερε την επιγραφή ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ''.(2) (Ίδια με την σημαία του Αγίου Γεωργίου). Μετά την ήττα του Δραγατσανίου στις 19 Ιουνίου 1821, ο Υψηλάντης με τον στρατό του κατέφυγε στην Ουγγαρία μέσω του στενού Torcsvari της Τρανσυλβανίας. Ο Ούγγρος κόμης Istvan Szechenyi που τους συνάντησε στο Μπρασόβ, υποστήριζε ότι στην Νότια Τρανσυλβανία τότε βρίσκονταν περίπου 15 χιλιάδες Έλληνες πρόσφυγες.(3) Ο κόμης από τον Νοέμβριο του 1818 έως τον Φεβρουάριο του 1819 έκανε ένα περιπετειώδες ταξίδι στην Ελλάδα. Συμπαθούσε τον Ελληνισμό που ήθελε να σπάσει το τουρκικό ζυγό, καθώς είχε και την ευκαιρία να αισθανθεί το μεγαλείο των αρχαίων, και οι εμπειρίες αυτές θα τον οδηγούσαν να συνεργαστεί με τους Έλληνες εμπόρους κατά την Εποχή των Μεταρρυθμίσεων. Το 1821 ο Szechenyi και ο ήρωας Αλέξανδρος Υψηλάντης συναντήθηκαν και προσωπικά, πράγμα που μαρτυρούν και ιδιαίτερα ιστορικά στοιχεία. Στις 14 Απριλίου 1864 ''Ούγγροι ευγενείς της Βιέννης διοργάνωσαν έκθεση με καλλιτεχνικούς θησαυρούς για την υποστήριξη των πτωχών συμπατριωτών τους. Στο τμήμα των όπλων εκτέθηκαν επίσης το σπαθί και το τουφέκι του Υψηλάντη, που τα χάρισε ο ίδιος στον κόμη Szechenyi''.(4) Ο Υψηλάντης λοιπόν δεν κατέθεσε τα όπλα στις δυνάμεις των Αψβούργων, αλλά τα πέρασε στα χέρια του Szechenyi. Οι αυστριακοί τον φυλάκισαν στην πόλη Munkacs, σχετικά μ' αυτό σώζονται ερευνητέα έγγραφα, οι λεγόμενοι ''Φάκελοι Υψηλάντης, 1821-27. Εκλεκτά έγγραφα για την αιχμαλωσία του ηγεμόνα Υψηλάντη στην Ουγγαρία και την Αυστρία. Κιβώτιο 1ο..''(5) Όσοι γράφουν για το Munkacs αναφέρονται και στον αιχμάλωτο Έλληνα: ''από μακριά διακρίνεται ο λόφος  με το κάστρο, που υπήρξε φυλακή του Αλέξανδρου Υψηλάντη, ήρωα της ελληνικής επανάστασης''.(6)

Σάββατο 3 Ιουνίου 2017

Η πολιτική του Βατικανού, Μέρος Β' - Απόστολου I. Παπαδημητρίου


Ουνία
Κεφάλαιο Γ'
Η ρουμανική προπαγάνδα:
2. Ἡ πολιτική τοῦ Βατικανοῦ

Κατά τόν Ρουμάνο διπλωμάτη Trandafir (Τριαντάφυλλο) Djuvara, μᾶλλον βλάχικης καταγωγῆς, ἡ καθολική προπαγάνδα στή Βαλκανική ἄρχισε τό 1845. 8952. Ὁ Berard, πού περιόδευσε στήν Ἀλβανία καί στή Δυτική Μακεδονία ἐπί διετία (1890-1982), παρέχει πολλά ἐνδιαφέροντα στοιχεῖα γύρω ἀπό τό θέμα μας. «Οἱ γάλλοι Ἰησουίτες καί Λαζαριστές τῆς Κωνσταντινούπολης», γράφει, «ὀνειρεύτηκαν μιά θαυμάσια κατάκτηση γιά τήν παποσύνη. Ἔκαναν νά ἀχνοφέξει στά μάτια τῶν Σλάβων ἡ ἐλπίδα μιᾶς ἐθνικῆς κοινότητας καί ζωῆς, πού θά τούς κόμιζε ἡ Γαλλία, ἄν προσχωροῦσαν στή Ρωμαϊκή καθέδρα. Ἀπό τήν πλευρά της ἡ γαλλική πρεσβεία ἔλπιζε ὅτι ἡ καθολική Βουλγαρία θά ἦταν τό καλύτερο πρόχωμα μεταξύ Κωνσταντινούπολης καί Ρωσίας. Καταπιάστηκαν μέ τόν ἐκκαθολικισμό τῶν Σλάβων μέσω σλάβων ἱεραποστόλων καί μέσω πολωνῶν παπάδων. Ἵδρυσαν ἱεραποστολές σ’ ὁλόκληρη τήν εὐρωπαϊκή Τουρκία. Οἱ Λαζαριστές ἐγκαταστάθηκαν στό Μοναστήρι τό 1857». 48226. Αὐτό ἔγινε μέ πρωτοβουλία τοῦ Γάλλου προξένου Bellaigne de Bughas. 39186. Ἄς σημειωθεῖ ὅτι κατά τήν ἐποχή ἐκείνη καί ἡ Γαλλία ἔτρεφε ὄνειρα γιά ἐπέκταση τῆς ζώνης ἐπιρροῆς της στούς Βλάχους, ὅπως ἀπορρέει ἀπό ἔκθεση Αὐστριακοῦ διπλωμάτη πρός τό ὑπουργεῖο του ἐπί τῶν Ἐξωτερικῶν (1866): «Ὁ πρό ὀλίγου μετατεθείς ἐξ Ἰωαννίνων εἰς Περσίαν Γάλλος πρόξενος Crampon διέσχισε τήν Ἤπειρον πρός ὅλας τάς κατευθύνσεις καί πανταχοῦ διέγνωσε δυσφορίας. Ὁ κύριος ἀντικειμενικός σκοπός τῆς ταξιδιωτικῆς αὐτῆς ἀποστολῆς τοῦ Crampon φαίνεται πώς ἦτο ἡ προσπάθειά του νά ἐπιτύχῃ αὔξησιν τοῦ κύρους τῆς ἐπιβολῆς τῆς Γαλλικῆς ἐπιδράσεως ἐπί τῶν εἰς τήν ὀροσειράν τῆς Πίνδου ἐγκατεστημένων πολυαρίθμων Βλάχων». 27226

Κύριος στόχος τῶν Λαζαριστῶν ἦσαν ἀσφαλῶς οἱ Σλάβοι, ὅμως δέν παρέλειψαν νά ρίξουν τά προσηλυτιστικά τους δίκτυα καί πρός τούς Βλάχους ἀλλά καί τούς ὀρθοδόξους Ἀλβανούς καί ἀλβανόφωνους Ἕλληνες. Κατά τόν Berard στήν ἀρχή εἶχαν ἐπιτυχία μεταξύ τῶν Βουλγάρων. «Οἱ προσηλυτισμοί ἔφθασαν τόν ἀριθμό 14.000 καί στίς 9 Ιουνίου 1861 ἡ Πύλη ἀναγνώρισε τήν οὐνιτική-βουλγαρική κοινότητα. Ὁ αἰδεσιμότατος Σομπόλσκι, πρώην ἡγούμενος βουλγαρικοῦ μοναστηριοῦ, εἶχε λάβει ἀπό τόν Πάπα τήν ἐπισκοπική χειροτονία στήν Καπέλλα Σιξτίνα στίς 14 τοῦ Απρίλη. Ἔγινε ὁ ἡγέτης τῆς νέας κοινότητας. Ὁ αἰδεσιμότατος Σομπόλσκι διοίκησε ἐπί μία ἑβδομάδα τούς βούλγαρους καθολικούς. Στίς 18 Ἰουνίου 1861 ἐξαφανίστηκε, συναποκομίζοντας τή βούλα τοῦ Πάπα, τό βεράτιο τοῦ σουλτάνου καί τά δῶρα τῆς Γαλλίας. Δέν τόν ξανάδε ποτέ κανένας. Ποτέ δέν μαθεύτηκε οὔτε ποῦ πῆγε οὔτε ποῦ ἐτελεύτησε. Ὁ προσηλυτισμός τῶν Σλάβων στόν καθολικισμό σταμάτησε ἀπότομα. Ἐπανήλθαν στούς Ρώσους καί στό αἴτημά τους γιά αὐτοκέφαλη ἐκκλησία». 48227. Οἱ Βούλγαροι μέ τή βοήθεια τῶν Ρώσων ἐπέτυχαν τήν ἀναγνώριση τῆς Ἐξαρχίας τό 1870. Τά σχέδια τοῦ Βατικανοῦ πρός τήν πλευρά αὐτή εἶχαν ὁριστικά ναυαγήσει. Ἀπόμεινε ἐλπίδα πρός τήν πλευρά τῶν Βλάχων καί τῶν Ἀλβανῶν-ἀλβανοφώνων. Στό πρόσωπο τοῦ Μαργαρίτη εἶχαν ἤδη βρεῖ τό καταλληλότερο ὄργανό τους. Ὁ Μαργαρίτης, γιά νά ἔχει τήν εὔνοια τῶν Λαζαριστῶν ἀσπάσθηκε τόν καθολικισμό μέ ὅλη τήν οἰκογένειά του. 68214

Το σχολείο των Λιβαδίων του Πάικου


Ο Μιχαήλ Παπανικολάου ή ''Δασκαλοχάλης'',
ο μακροβιότερος δάσκαλος των Λιβαδίων
Ελληνικό σχολείο λειτούργησε στα Λιβάδια ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Το σχολείο βρισκόταν στο κέντρο των Μεγάλων Λιβαδίων, στο Μεσοχώρι, πίσω από το μαγαζί του Λειμώνα, σε οικόπεδο που είχε δωρίσει ο Μιχαήλ Χατζηβρέττας, ένας από τους προκρίτους και μεγάλους πατριώτες των Λιβαδίων. Εκεί λειτουργούσε η πέμπτη και η έκτη τάξη.
Για τα παιδιά της πρώτης έως και τετάρτης λειτουργούσε σχολείο στη γειτονιά των Τζιντζίφανων, στην πλαγιά, δεξιά μας καθώς βγαίνουμε από το χωριό στο δρόμο για τον Αρχάγγελο στη θέση ''Παλικάρι''.
Το σχολείο λειτουργούσε και το χειμώνα με λιγοστά παιδιά που απέμειναν με τις οικογένειες τους στα Μεγάλα Λιβάδια. 

Το σχολείο διέθετε μεγάλη βιβλιοθήκη σημαντικό τμήμα της οποίας ήταν δωρεά της Μαρασλείου Βιβλιοθήκης (54).
Αυτή καταστράφηκε στο ολοκαύτωμα του 1944. Ο δάσκαλος του χωριού από την απελευθέρωση έως και την καταστροφή ήταν ο Μιχαήλ Παπανικολάου1.

1. Ο Μιχαήλ Παπανικολάου (1890-1968) ή ''Δασκαλοχάλης'' όπως οι παλαιότεροι τον γνώρισαν στα Λιβάδια, γεννήθηκε το Φεβρουάριο του 1890 στα Μεγάλα Λιβάδια. Ήταν γιός του Παπανικόλα Μπάρμπα (1860-1897), δάσκαλου και ιερέα που ιερουργούσε στον Ιερό Ναό Αγίου Μηνά Νάουσας. Το 1897 όταν πέθανε ο πατέρας του, μπήκε σαν τρόφιμος στο Παπάφειο Ορφανοτροφείο Θεσσαλονίκης. Σπούδασε στο διδασκαλείο Θεσσαλονίκης. Είχε έντονη εθνική δράση στα δύσκολα χρόνια του μακεδονικού αγώνα, και της βουλγαρορουμανικής προπαγάνδας... Όταν δε η τρομοκρατία της τελευταίας είχε φθάσει στο απόγειο της, το καλοκαίρι του 1910, οι Νεότουρκοι τον συλλαμβάνουν και τον φυλακίζουν στην Γευγελή. Απελευθερώνεται μετά από ενέργειες και παραστάσεις, προς το Πατριαρχείο και την Τουρκική κυβέρνηση, του Μητροπολίτη Μογλενών Σμάραγδου. Για την εθνική του δράση τιμήθηκε από την πολιτεία με το μετάλλιο του Μακεδονικού Αγώνα (55).

Πέμπτη 1 Ιουνίου 2017

Γενικά περί της ρουμανικής προπαγάνδας, Μέρος Α' - Απόστολου Ι. Παπαδημητρίου


Ιερομόναχος Αβέρκιος
Κεφάλαιο Γ'
Η ρουμανική προπαγάνδα
1. Γενικά περί τῆς ρουμανικῆς προπαγάνδας

Εἶναι γεγονός, ὅτι λόγω τοῦ κινδύνου πού διέτρεξε ἡ Μακεδονία ἀπό τή βουλγαρική ἐπιβουλή, αὐτή τῆς Ρουμανίας ὑπῆρξε ἀνεπαίσθητη στήν τότε ἐλεύθερη Ἑλλάδα, ἴσως καί ἄγνωστη στούς πολλούς ὥς τίς ἡμέρες μας. Βέβαια, αὐτό οφείλεται ἐν πολλοῖς καί στή γνωστή ἑλληνική ἀδιαφορία πού ἐκτρέφει τήν ἄγνοια! Ἔτσι, οἱ κάτοικοι τῶν ἀστικῶν κέντρων, διαστρεβλώνοντας τόν ὅρο Βλάχος, ὑπονοοῦν μ' αὐτόν τόν ὀρεσίβιο καί κατ' ἐπέκταση τόν ἄξεστο, τόν ἀγροῖκο!Ἦταν φυσικό κατά τόν 19ο αἰ. τῶν μεγάλων ἐθνικιστικῶν ζυμώσεων καί τῶν ἀθλίων διπλωματικῶν παιχνιδιῶν τῶν «Μεγάλων» δυνάμεων νά ἀνακινηθεῖ θέμα ἐθνικῆς ὑποστάσεως τῶν Βλάχων πού ζοῦσαν στά ἐδάφη τῆς ψυχορραγούσας ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας. Ἀδιάφορο τό ἄν οἱ πλεῖστοι αἰσθάνονταν Ἕλληνες καί τό ἐκδήλωναν μέ κάθε τρόπο. Ἀδιάφορο ἀκόμη τό ἄν, ὅπως ἀποκάλυψε ὁ βυζαντινολόγος Nasturel, ἤδη ἀπό τόν 17ο αἰ. γιά τούς Ρουμάνους, Κουτσόβλαχος σήμαινε Ἕλληνας. 16087

Τό 1808 ἐκτυπώθηκε στήν Πέστη τό βιβλίο κάποιου Γεωργίου Κ. Ρόζια, φοιτητοῦ τῆς μαιευτικῆς, μέ τίτλο «Ἐξετάσεις περί τῶν Ρωμαίων», δηλαδή τῶν Βλάχων, στήν ἑλληνική καί γερμανική. Ὁ συγγραφέας ἀπέρριπτε τήν ἑλληνική καταγωγή τοῦ συνόλου τῶν Βλάχων. 681. Τήν ἄποψη αὐτή ἐπιδίωκε τότε νά ἐπιβάλει ἡ γερμανική σχολή ἱστορίας. Tό 1848, ὁ ἐκ Τσαριτσάνης φοιτητής στήν Ἰταλία Θεοδωρίδης, ἐνημέρωσε τόν τότεἝλληνα πρωθυπουργό Κωλέττη γιά τήν αἰφνίδια γένεση τοῦ μακεδονικοῦ ζητήματος κατά ρωσική ἐπινόηση καί προώθηση στούς πανεπιστημιακούς χώρους τῆς Δύσεως. 162103. Στίς προσπάθειες τῶν Ρώσων γιά ἐξάπλωση τῆς ἐπιρροῆς τους στή Βαλκανική, ἀντέδρασαν οἱ Αὐστριακοί. Ἐκεῖνοι κίνησαν τά νήματα τῆς προπαγάνδας γιά τόν ἀφελληνισμό τῶν Βλάχων τῆς νότιας Βαλκανικῆς. Εἶχαν ὅμως τούς λόγους τους νά μήν ἐμφανιστοῦν στό προσκήνιο, ἀλλά νά ἀναθέσουν στούς ἀφελεῖς, ὅπως ἀποδείχθηκε, μεγαλοϊδεάτες Ρουμάνους νά ἀναλάβουν τήν ἐπιχείρηση, δαπανώντας κόπο καί χρῆμα σέ μιά ἐπιχείρηση ἀτελέσφορη. 

Οἱ πρῶτες κινήσεις γιά πρόκληση ἐθνικοῦ ζητήματος στούς βλαχικούς πληθυσμούς ἐκδηλώθηκαν τό 1849. 20661. Οἱ λόγοι ἀνακάλυψης τῆς Μακεδονίας ἀπό τούς Ρουμάνους εἶναι πολιτικοί, παρατηρεῖ ο ρωμανιστής Λαζάρου. 16087. Ἐξάγεται αὐτό ἀβίαστα ἀπό ὁμιλία τοῦ πρωτεργάτη τῆς ἐπανάστάσης τοῦ 1848 στή Μολδαβία καί μετέπειτα διακεκριμένου πολιτικού Mihail Kogalniceanu ἀπό τό βῆμα τῆς ρουμανικῆς βουλῆς, ἀπόσπασμα ἀπό τήν ὁποία εἶναι τό ἀκόλουθο:
«Ἄν ἐγκαταλείψουμε τή μακεδονική πολιτική, οἱ συμπατριῶτες μας θά ἀναγκαστοῦν νά στραφοῦν πρός τήν Τρανσυλβανία. Ἀλλά αἱ σχέσεις μας πρός τήν Αὐστρουγγαρία θά διαταραχθοῦν σημαντικά, τό ὁποῖο μέ κάθε τρόπο πρέπει νά ἀποφύγουμε ὑπό τίς παροῦσες περιστάσεις. Γι’ αὐτό εἶναι ἀναγκαῖο, ἐπί τοῦ παρόντος, νά διευθύνουμε τήν προσοχή τοῦ ρουμανικοῦ λαοῦ πρός τή Μακεδονία»27669.
Ἡ Τρανσυλβανία στέναζε κάτω ἀπό τήν τυραννία τῆς Αὐστρουγγαρίας, πού χρησιμοποιοῦσε ὡς κύριο μοχλό τό Βατικανό γιά τήν ἄσκηση πιέσεως πρός μεταστροφή τῶν ὀρθοδόξων Ρουμάνων στόν καθολικισμό ἤ στήν Οὐνία καί τήν ἀπώλεια τῆς ἐθνικῆς τους συνειδήσεως μέσω τῆς μεταστροφῆς. Δοκιμασμένη κατά τό παρελθόν στήν Οὐκρανία καί στήν Πολωνία καί ἐπιτυχημένη ἡ μέθοδος! «Ρεαλιστές» ὅμως οἱ Ρουμάνοι πολιτικοί τῆς ἐποχῆς καί ὑπό τόν φόβο τῶν Σλάβων, πού τούς περιέβαλλαν, ἀναζητοῦσαν διέξοδο ἱκανοποίησης τοῦ ἀναδυομένου ρουμανικοῦ ἐθνικισμοῦ, ἀνακαλύπτοντας Ρουμάνους ἐκεῖ πού δέν ὑπῆρχαν καί καλώντας σέ στράτευση γιά τήν ἀπελευθέρωσή τους! Μάλιστα, τό 1883 ἡ Ρουμανία, ὡς ἀνεξάρτητο πλέον κράτος, προχώρησε σέ σύναψη μυστικῆς ἀμυντικῆς συνθήκης μέ τίς Αὐστρουγγαρία καί Γερμανία γιά λήψη βοήθειας σέ περίπτωση ρωσικῆς ἐπίθεσης. 28429