 |
| Αρσενίου Λάζαρος |
Μερικές εκπληκτικές διαπιστώσεις του αείμνηστο Ελβετού καθηγητή που περιέχονται στο τελευταίο βιβλίο του παλαίμαχου δημοσιογράφου και συγγραφέα Λάζαρου Αρσενίου «Δημοτικοί και ρεμπέτικοι χοροί και τραγούδια»
Για να «αποτοξινωθώ» από τις τερατολογίες του Γερμανού κ. Καλ (Thede Kahl) για την «ταυτότητα των Βλάχων», αυτές τις ημέρες διάβασα το βιβλίο του συνάδελφου από την Καλαμπάκα (ζη στη Λάρισα από το 1944) και πολύτιμου συνεργάτη μου στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» επί τριάντα χρόνια παλαίμαχου δημοσιογράφου και συγγραφέα Λάζαρου Αρσενίου. Ο τίτλος του βιβλίου είναι «Δημοτικοί και ρεμπέτικοι χοροί και τραγούδια» και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Επικαιρότητα» (Μαυρομιχάλη 42, 10680 Αθήνα, τηλ. 210 3607382).
Στο βιβλίο αυτό ο κ. Αρσενίου γράφει για την ευρωπαϊκή, τη βυζαντινή, τη δημοτική και τη ρεμπέτικη μουσική, παραθέτει τι έγραψαν οι Έλληνες φιλόσοφοι για τη μουσική και, στο τέλος, καταγγέλλει τις «φιλότιμες προσπάθειες» του ελληνικού υπουργείου … Πολιτισμού και άλλων φορέων «για τη διαμόρφωση μιας λαϊκίστικης κουλτούρας με σκοπό την αποκοπή του ελληνικού λαού από τον παραδοσιακό του πολιτισμό»!
 |
| Samuel Baud Bovy |
Στο βιβλίο του ο κ. Αρσενίου υπογραμμίζει αυτό που έχει τονίσει ο Μπω – Μποβύ για τα τραγούδια των Ελληνοβλάχων και καλό θα ήταν να διάβαζε τον αείμνηστο Ελβετό καθηγητή και ο Γερμανός κ. Καλ. Κατά τη γνώμη του Μπω – Μποβύ, τονίζει ο κ. Αρσενίου: «τα βλάχικα τραγούδια δεν έχουν καμία σχέση με τα ρουμανικά, που τα μελέτησε ο ίδιος κι αυτά, και, συνεπώς, καταρρίπτεται και από μουσικής πλευράς ο ισχυρισμός για ρουμανική δήθεν καταγωγή των Βλάχων». Υπενθυμίζουμε και μερικές άλλες διαπιστώσεις του Μπω – Μποβύ από το βιβλίο του: «Τα κείμενά τους (σημείωση των κουτσοβλάχικων), πιο ρεαλιστικά παρά μεταφορικά, σε πρώτη όψη δεν μοιάζει να προέρχονται από τα ρουμάνικα τραγούδια».
Αντιθέτως, όπως επισημαίνει κατηγορηματικά «οι κουτσοβλάχικες παραλογές που υπάρχουν σε γαλλική μετάφραση (σημείωση στα ρουμανικά τραγούδια) είναι τις πιο πολλές φορές διασκευές ελληνικών τραγουδιών, όπως του Γεφυριού της Άρτας, του Νεκρού Αδερφού, του Νέου που παντρεύτηκε στην ξενιτιά κλπ». Ακόμα επισημαίνει ο Μπω – Μποβύ: «Ενώ η ελληνική επιρροή είναι τόσο φανερή στα κουτσοβλάχικα τραγούδια, δεν αποκλείεται και το αντίστροφο…». Και αφήνει για το τέλος τη διαπίστωση – καταπέλτης: «Έτσι, η εθνομουσικολογία θα επιβεβαίωνε κι εδώ τα συμπεράσματα των ανθρωπολόγων: …οι Ρωμανόφωνοι της Ελλάδος είναι στην απόλυτη πλειονότητά τους απόγονοι αυτόχθονος πληθυσμού».
Αντιθέτως, όπως επισημαίνει κατηγορηματικά «οι κουτσοβλάχικες παραλογές που υπάρχουν σε γαλλική μετάφραση (σημείωση στα ρουμανικά τραγούδια) είναι τις πιο πολλές φορές διασκευές ελληνικών τραγουδιών, όπως του Γεφυριού της Άρτας, του Νεκρού Αδερφού, του Νέου που παντρεύτηκε στην ξενιτιά κλπ». Ακόμα επισημαίνει ο Μπω – Μποβύ: «Ενώ η ελληνική επιρροή είναι τόσο φανερή στα κουτσοβλάχικα τραγούδια, δεν αποκλείεται και το αντίστροφο…». Και αφήνει για το τέλος τη διαπίστωση – καταπέλτης: «Έτσι, η εθνομουσικολογία θα επιβεβαίωνε κι εδώ τα συμπεράσματα των ανθρωπολόγων: …οι Ρωμανόφωνοι της Ελλάδος είναι στην απόλυτη πλειονότητά τους απόγονοι αυτόχθονος πληθυσμού».
Είναι πολλές οι διαπιστώσεις που κάνει στο βιβλίο του ο κ. Αρσενίου για τη δημοτική μουσική. Παραθέτουμε μερικές:
Η δημοτική μουσική δεν δημιούργησε σύστημα γραφής δικό της. Έτσι το τραγούδι πλάθεται στη μνήμη του συνθέτη, ο οποίος μέρα με τη μέρα το ολοκλήρωνε με τη βοήθεια της φλογέρας, που συνήθως την έφτιαχνε ο ίδιος και τη μάθαινε αυτοδίδακτα.
Πολλά δημοτικά τραγούδια μελοποιούν καταστάσεις χαρούμενες, όπως ο γάμος, αλλά και δυσάρεστες, όπως ο θάνατος και η ξενιτιά.
Με τα ιστορικά, κλέφτικα, τραγούδια εξυμνείται η παλικαροσύνη και τα κατορθώματα των καπετάνιων και αρματολών.
Υπολογίζονται σε χιλιάδες τα τραγούδια της δημοτικής μας μουσικής που έφτασαν ως την εποχή μας. Αποτελούν όλα τους ανώνυμες συνθέσεις, αλλά όλα τους περιέχουν όμοια στοιχεία.
Η σπουδαιότερη μουσική εστία είναι η περιοχή Αγράφων – Ασπροποτάμου – Πίνδου, δηλαδή το ορεινό συγκρότημα Ευρυτανίας – Θεσσαλίας – Ηπείρου – Μακεδονίας.
Η ελληνική δημοτική μουσική αποτελεί έξοχο και σπάνιο διεθνώς συνδυασμό μελωδίας και ρυθμού.
Πάμπολλα δημοτικά τραγούδια μελοποιούν την αγάπη για το περιβάλλον (βρυσούλες, ποτάμια, πλάτανος, έλατος, ιτιά, λεμονιά, αετός, αηδόνια, πέρδικα, τρυγόνα κλπ).
Οι ρυθμοί των δημοτικών τραγουδιών προέρχονται από ρυθμούς των αρχαίων ελληνικών χορών.
Σημειώνεται ότι ο κ. Λάζαρος Αρσενίου παίζει κλασική κιθάρα και έχει διδαχθεί αρμονία και διετέλεσε και γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας.
Ευχαριστούμε τον κ. Δ. Στεργίου για την αποστολή του άρθρου!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.