Τραγούδι για τον Παύλο Μελά ή Μίκη Ζέζα

Δημοτικό τραγούδι από την Δυτική Μακεδονία για τον Παύλο Μελά στα βλάχικα

Το όνομα του έγινε σύμβολο του Μακεδονικού αγώνα και ο 

λαός ύμνησε την θυσία του με το δημοτικό τραγούδι.

Κόντο ν'κισί Ζέζα του Μακεδονίε (= Σαν κίνησε ο Ζέζας για την Μακεδονία)

 λι τζάσε αλί Ναταλίε : (= είπε στην Ναταλία)

-Σα στσί τίνε Ναταλίε (= Να το ξέρεις Ναταλία)

κα βας φούγκου του Μακεδονίε (=πως θα φύγω στην Μακεδονία)

 -Τσι κάφτσα, Ζέζα, του Μακεδονίε ; (= Τι γυρεύεις, Ζέζα, στην Μακεδονία)

Λι τζάσε λάια Ναταλίε.(= Του είπε η μαύρη/δόλια η Ναταλία)

Νου ν'τι ντου, λάι Ζέζα του Μακεδονίε, (= Μη πας Ζέζα μου στην Μακεδονία)

τώρα τσι άρε φιλονικίε. (= τώρα που υπάρχει φιλονικία)

 Σιέζ τσα. Του Μακεδονίε  (= Κάτσε. Στην Μακεδονία)

βας τι μάκα λάια Τουρκίε. (= θα σε φάει η μαύρη Τουρκία)

 -Γιό του φιλονικίε βας μι ντούκ (= εγώ στην φιλονικία θε να μπω)

κα σα σκουλά Μουραϊτλου τούτου. (= γιατί ξεσηκώθηκε ολάκερος ο Μωριάς [ελληνισμός] )

Αλάσα, Ναταλίε, αϊστε λάφε ( = άφησε, Ναταλία, αυτή την κουβέντα)

σι μπάγκα μεάσα σ'μακάμ πάνε. (= και στρώσε το τραπέζι να φάμε φαϊ)

 Έλου αχουρχί σ'λι μπάσιε τούτς. (= Εκείνος άρχισε όλους να τους φιλάει )

 -Τούτς, λάι Μίκη, λι ν'τριμπάι (= Όλους, βρε Μίκη, τους ρώτησα )

σι βάρνα νου νι ασκουλτάι, (= και κανέναν δεν άκουσα)

τώρα βας τι ν'τρέμπου σ'τίνε (= τώρα θα σε ρωτήσω και εσένα)

σι ατσιά βας φάκου τσι αν'τζάτς τίνε.(= και ότι μου πεις αυτό θα κάνω)

-Ντούτε, μπρε αφέντη, (= Πήγαινε, αφέντη μου)

ντούτε, λε παρίντε, (= πήγαινε, πατέρα)

ντούπου τίνε, αφέντη, (= ύστερα απο εσένα, αφέντη)

βας νι γίνου σ'μίνε (= θα 'ρθω και εγώ)

 Ναταλίε, σ'ντούσε τούνα μαγαζίε, (= Η Ναταλία πήγε σ'ένα μαγαζί)

σι σα ν'βισκού του άρμα λάιε, (= ντύθηκε σε μαύρη φορεσιά)

σ'ντε απόια σ'ντούσε ακάσα.(= και ύστερα γύρισε στο σπίτι)

 Σιουτσά σοάκρασα σι ου ν'τριάμπα : (= Γύρισε η πεθερά της και την ρωτά)

-Τσι νι έστσι ν'βισκούτα νβιάστα (= Γιατί είσαι ντυμένη, νύφη μου)

κου φουστάνε λάιε, (= με φόρεμα μαύρο)

άστατς τζούα μάρε, (= σήμερα μεγάλη μέρα)

τζούα ντι Σταμαρίε, (= μέρα της Παναγιάς)

 -Μι ν'τριμπάς λε μάμω (= Με ρωτάς, μητέρα)

σ'γιό βας τσα σπούνου : (= κι εγω θα σου εξηγήσω)

Νίι ζιλέσκου Μελάλου (= Πενθώ τον Μελά)

νίκα ντι του μπάνα. (= απο τώρα εν ζωή)

Τουτς να ν'τριμπά (= Όλους μας ρώτησε)

σ'νου ν'ασκουλτά , (= και δεν μας άκουσε)

ίτσι λι τζάσε Μίκη (= ότι του είπε ο Μίκης )

ατσιά σάι σ'φιάτσε. (= μόνο εκείνο έκανε)

 Ζέζα τρέι μέσι καπιντάνου, (= Ο Ζέζας τρεις μήνες καπετάνιος)

τούτου νιόρλου λάιου. (= όλο σύννεφο μαύρο)

 Λι σκρέ αλί Ναταλίε : (= Έγραψε στην Ναταλία)

-Σα στσί τίνε, Ναταλίε (= Να ξέρεις εσύ, Ναταλία)

κα βίνιου του Μακεδονίε (= πως ήρθα στην Μακεδονία)

τας αντούκου ελευθερίε. (= για να φέρω ελευθερία)

Πηγή: ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

          Δημοσιεύματα της Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών

          Παύλου Τσάμη

          Μακεδονικός Αγών

          Θεσσαλονίκη 1975.