Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2011

Βλάχικη γυναικεία φορεσιά Ν.Σερρών


Τις τελευταίες δεκαετίες του Ι6ου αιώνα, σύμφωνα με την παράδοση, εγκαταστάθηκαν οι Βλάχοι στην περιοχή του Ν. Σερρών.
Η καταστροφή μεγάλων αστικών κέντρων που ανθούσαν στην ευρύτερη περιοχή της Πίνδου, όπως Αβδέλλα Γρεβενών, Βωβούσα, Γράμμουστα, Μοσχόπολη, Β. Ηπείρου, Νυμφαίο Φλώρινας, από "ληστρικές ομάδες Τουρκαλβανών", αλλά και λίγο αργότερα οι" θηριωδίες του Αλή Πασά (Ι790-1820) ανάγκασαν πολλούς βλάχους να μεταναστεύσουν ανατολικότερα, για να επιζήσουν. 

Βλάχοι κτηνοτρόφοι εγκαταστάθηκαν στο Χιονοχώρι, Ν. Πετρίτσι, Πορρόϊα Σιδηρόκαστρο, Ροδολίβος, Πρώτη, ενώ οι έμποροι στις Σέρρες, στην Ηράκλεια, στην Νιγρίτα όπου ενσωματώθηκαν με την ντόπια αστική τάξη.

Η βλάχικη γυναικεία φορεσιά λέγεται από υπερήλικες βλάχες γυναίκες, ότι ήταν η φορεσιά της Γράμμουστας Καστοριάς οι κάτοικοι της οποίας διασκορπίστηκαν στην Αν. Μακεδονία και Βουλγαρία, φέροντας μαζί τους μία χειροποίητη μάλλινη πανέμορφη φορεσιά η οποία λόγω της ομορφιάς της υιοθετήθηκε από γυναίκες και άλλων βλαχόφωνων περιοχών.

Ντύσου στολίσου λυγερή, ντύσου στολίσου κόρη, 
για να φανείς και στον γαμπρό κήπος και περιβόλι

Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011

Εφιάλτες και Πηλιογούσηδες


Υπάρχει μια συνομοταξία Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που η δράση τους κινείται στη «Ζώνη του Λυκόφωτος». Πρόκειται για εκείνες τις ΜΚΟ που δεν κάνουν τίποτ’ άλλο παρά να συντάσσουν εκθέσεις περί ύπαρξης «τουρκικής», «μακεδονικής», «βλάχικης» ... μειονότητας σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα. Σε αρκετές περιπτώσεις, δεν διστάζουν επίσης να κατηγορήσουν την ελληνική Πολιτεία για παραβίαση «των δικαιωμάτων των μειονοτήτων», κάνοντας λόγο στα κείμενά τους για ελληνικό σοβινισμό, εθνικιστική υστερία και απάνθρωπη μεταχείριση των λαθρομεταναστών.
Οι οργανώσεις αυτές δραστηριοποιούνται σε πάνω από 40 χώρες, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις χρηματοδοτούνται και από τα κράτη που τις φιλοξενούν. Στην περίπτωση της χώρας μας, το ίδρυμα του Τζορτζ Σόρος έχει αποτελέσει χρηματοδότης της ΜΚΟ «Ανοιχτή Κοινωνία», μέλος της οποίας είναι ο Παναγιώτης Δημητράς, ένθερμος υποστηρικτής του «Ουράνιου Τόξου» και της ύπαρξης «μακεδονικής μειονότητας» στην Ελλάδα.
Ο Παναγιώτης Δημητράς είναι επίσης μέλος και της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι»...

ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΣ ΤΟΥΡΚΟΛΑΓΝΟΣ
ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΟΛΑΓΝΟΣ Ο ΔΗΜΗΤΡΑΣ!

Οι Οικολόγοι Πράσινοι επιδοκιμάζουν με ιδιαίτερη θέρμη τον Παναγιώτη Δημητρά, εκπρόσωπο της ΜΚΟ «Ελληνικό Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Ελσίνκι», ο οποίος έκλεισε το χαιρετισμό του με την ακόλουθη τοποθέτηση:« …διεκδικείτε την πρόσληψη αλλοδαπών και Ρομά στην αστυνομία για την αποτελεσματικότερη λειτουργία της. Υποστηρίζετε συστηματικά τις εκθέσεις των οργάνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΗΕ. Γι’ αυτό και προσδοκάμε πως θα αγωνιστείτε μαζί μας για να εφαρμοστούν οι συστάσεις τους και για τις εθνικές μειονότητες που αποτελούν “ταμπού” στην Ελλάδα, τους Τούρκους και τους Μακεδόνες...».

Αναδημοσιεύουμε παρακάτω παλαιότερο άρθρο του δημοσιογράφου Παναγιώτη Δούμα, το οποίο αναφέρεται στις "περίεργες" δραστηριότητες του εν λόγω κυρίου.

Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2011

Εκδήλωση για την επέτειο απελευθέρωσης της Κορυτσάς


Την Κυριακή 20/11, θα πραγματοποιηθεί δοξολογία στον Ι.Ν. Νέας Παναγίας, κατάθεση στεφάνου στο μνημείο της Ηπειρώτισσας και στη συνέχεια (11:00) ομιλία στην αίθουσα της Ηπειρωτικής Εστίας για την επέτειο απελευθέρωσης της Κορυτσάς.

ΣΦΕΒΑ ΕΕ Θεσσαλονίκης


68 χρόνια από την απελευθέρωση της Κορυτσάς
(το άρθρο γράφτηκε το 2008)
Της Ηλέκτρας Κίκη, δικηγόρου

Στις 22 Νοεμβρίου συμπληρώνονται 68 χρόνια από την απελευθέρωση της Κορυτσάς (22 Νοεμβρίου 1940), από την τελευταία σπουδαία νίκη του ελληνικού στρατού στο βορειοηπειρωτικό μέτωπο, μετά από πολυαίμακτο αγώνα.
Η Κορυτσά παραμένει ελληνική στο πέρασμα των αιώνων, πράγμα που αποδεικνύεται περίτρανα από το στοιχείο της γλώσσας, της θρησκείας και της ελληνικής συνείδησης. Η διαστρέβλωση αυτής της αλήθειας και η μη αναγνώρισή της, από το αλβανικό κράτος, ως Εθνική Ελληνική Μειονότητα συνεχίζει ακόμη και σήμερα να παραπλανεί και να αλλοιώνει την εθνική της ταυτότητα.
Το ελληνικό μεγαλείο που ξεπροβάλλει από την Κορυτσά, γίνεται ευκρινώς αντιληπτό από τους μεγάλους Ευεργέτες της, τα ήθη και έθιμα που κατακλύζουν τους κατοίκους της, καθώς και από τη συμμετοχή τους στους σκληρούς αγώνες για την απόκτηση της ελευθερίας τους.
Οι Κορυτσαίοι είναι άνθρωποι της γνώσης, με έμφυτη την ελληνική παιδεία, διότι η Κορυτσά, στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, αποτελούσε το προπύργιο του Ελληνισμού. Η αγάπη των Κορυτσαίων για το γενέθλιο τόπο μεταγγίζεται και στους απόδημους, οι οποίοι ενισχύουν έμπρακτα την πατρική γη. 
Η ιστορική Κορυτσά με τις δικές της νίκες, που σημάδεψαν την ιστορία της (7 Δεκεμβρίου 1912 στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων και 22 Νοεμβρίου 1940 στον ελληνοϊταλικό πόλεμο), έγραψε με χρυσά γράμματα της δική της εποποιϊα.

Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2011

Για την ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ του ΙΑΝΚΟΥ ΠΕΡΙΦΑΝ - ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΟΠΣΒ


Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων

Λάρισα 23-10-2011 
Αριθμός Πρωτ: 47

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Για την ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ του ΙΑΝΚΟΥ ΠΕΡΙΦΑΝ

Τις προηγούμενες ημέρες οι Σύλλογοι της ΠΟΠΣΒ αλλά και ιδιώτες λάβαμε δέμα από την Κωνστάντζα / Παρίσι. Περιεχόμενο: η αυτοβιογραφία του Ρουμάνου Λεγεωνάριου Ιάνκου Περιφάν, σήμερα «Γάλλου πολίτη» και επίτιμου προέδρου του «Κονσίλιουλ των Μακεδοναρμάνων». Τον αυτοβιογραφούμενο προλογίζει η ανηψιά του και υπ’ αυτού πολλαπλώς ευεργετηθείσα, ακτιβίστρια Κίρα Ιοργκοβεάνου – Μάντσου, πιστοποιώντας για άλλη μια φορά ότι η «Μακεδοναρμάνικη» υπόθεση είναι προσοδοφόρα οικογενειακή επιχείρηση. 

Η αυτοβιογραφία του Ιάνκου Περιφάν φέρει τον προκλητικό τίτλο «Adutseri – Aminti» με υπότιτλο «Trâ Armânami» (ελλ. μετφρ. Αναμνήσεις – Για τη Βλαχουριά). Ο αυτοβιογραφούμενος προσπαθεί να εμφανιστεί ως «ο Παράκλητος της Βλαχουριάς». Όμως το πρωθύστερο παραμύθι του αυτοαναιρείται από το βίο και την πολιτεία του ανδρός. 

Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2011

ΚΟΥΤΣΟΒΛΑΧΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ


Του Αχ. Λαζάρου 
ρωμανιστή - βαλκανολόγου

Ο επιθετικός προσδιορισμός κουτσοβλαχικό παράγεται από το σύνθετο όνομα Κουτσόβλαχος, του οποίου το πρώτο συνθετικό είναι το επίθετο κουτσός  και το δεύτερο το ουσιαστικό Βλάχος. Όσοι θεωρούν ως πρώτο το συνθετικό το τουρκικό kucuk (=μικρός) λησμονούν ή αγνοούν ότι οι Κουτσόβλαχοι  κατοικούν αδιάλειπτα στην Μεγάλη Βλαχία (Θεσσαλία - Βυζαντινό θέμα Ελλάδος). Ο Βυζαντινός Χρονογράφος Νικήτας Χωνιάτης γράφει: «επί δε τούτοις και άλλος τις τα Θετταλίας κατέχων μετέωρα (=ορεινά), ά νυν Μεγάλη Βλαχία κικλήσκεται, Τοπάρχης ήν των εκεί». Δεύτερος Βυζαντινός Χρονογράφος, ο Γεώργιος Παχυμέρης, σύμφωνα με του εκρουμανισμένου ακαδημαϊκού P. Papahagi, δέχεται την αυτοχθονία και την ελληνικότητα των Βλάχων της Θεσσαλίας, τους οποίους αποκαλεί Μεγαλοβλαχίτες: «….τους γαρ το παλαιόν Έλληνας, ους Αχιλεύς ήγε, Μρεγαλοβλαχίτας καλών επεφέρετο….».

Αφετηρία της λέξεως Βλάχος είναι το εθνωνύμιο  μιας κελτικής φυλής, γνωστής στον Στράβωνα ως Ουόλκαι  και στον Καίσαρα ως Volcae. Είναι οι πρώτοι  λατινόφωνοι, τους οποίους τα γερμανικά φύλα γνωρίζουν και διαδίδουν το όνομά τους κατά μήκος  κατά μήκος των συνόρων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, με την σημασία του λατινόφωνου. Ιχνηλατείται δε από την Βρεταννία και το Βέλγιο, όπου αντίστοιχα επιβιώνουν οι Ουαλλοί και οι Βαλλώνοι, έως τον Ελλήσποντο, στον Γαλατά της Κωνσταντινουπόλεως, του οποίου οι κάτοικοι Γενουάτες λόγω ιταλικής γλώσσας λέγονται Βλάχοι!
Η λέξη Βλάχος δεν αποτελεί προνόμιο  των χρηστών λατινικής γλώσσας. Με σημασιολογική μεταβολή γίνεται συνώνυμη των λέξεων βοσκός, κτηνοτρόφος. Ως  προς τον χρόνο παρουσίας οι απόψεις των ειδικών διίστανται, ιδίως μεταξύ Ρουμάνων. Κατά τον VBulgaru η νέα σημασία σημειώνεται τους ζ-θ (7-9) αιώνες, ενώ κατά τον Poghirc είναι ταυτόχρονη με την γένεση των Βλάχων, δηλαδή οι έννοιες βοσκός-κτηνοτρόφος είναι συνακόλουθος της αναλήψεως υπηρεσίας προς φύλαξη-φρούρηση συνόρων ή οδικών κόμβων. Διότι εκτός των παγίων περιοχών στους οροφύλακες παραχωρείται και εδαφική έκταση για γεωργοκτηνοτροφική εκμετάλλευση.

Στον ελλαδικό χώρο, στον οποίο συμπεριλαμβάνονται ασφαλώς η Βόρειος Ήπειρος έως την Εγνατία οδό, όπως ορίζουν ο Στράβων, ο Προκόπιος, ο V.L. Popovic,  οι χρήστες και λατινογενούς γλωσσικού ιδιώματος Έλληνες ονομάζονται Βλάχοι, Κουτσόβλαχοι, Τσιντσάροι… Όμως αυτοί αυτοαποκαλούνται Αρμάνοι (<Α> προθετικό πανάρχαιο ελληνικό και ρωμάνος με πτώση του ω), την δε πατρίδα τους ονομάζουν Αρμανία, όπως αποκαλύπτει ο Α.Α. Vasiliev, ενώ η Στερεά Ελλάδα, η Ρούμελη λέγεται (Ρουμανία (!), σύμφωνα με το Χρονικό του Γαλαξειδίου. Αντίθετα στην πέρα του Δουνάβεως η λέξη romanus  καταντά με την έννοια δούλος, το δε σημερινό εθνωνύμιο (Ρουμανία) δεν υπήρξε ποτέ. Διότι η Δακία εγκαταλείφθηκε από τους Ρωμαίους προ της κυκλοφορίας της λέξεως! Δόθηκε υπό την μορφή Ρουμουνία από τον Έλληνα Δανιήλ Φιλιππίδη, θεωρούμενο ως τον πρώτο ιστορικό της. Έτερος ομογενής του, ο μοναχός από την Χίο του Αρχιπελάγους του Αιγαίου Κορέσης επανέφερε σε χρήση, αποκαθαρμένο από την υποτιμητική έννοια δούλος, ως εθνικό Ρουμάνος.

Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2011

H αλήθεια για του βλάχους και ανεπίτρεπτος εφησυχασμός (1)


Κούμας Κωνσταντίνος
[1777, Λάρισα - 1836, Τεργέστη]
Όλοι οι νομοί Θεσσαλίας έχουν συμβάλει στην επαλήθευση της ελληνικότητας των βλάχων. Πρώτα τα Τρίκαλα προηγούνται χρονικά αφού ο Μέγας διδάσκαλος του γένους Νικόλαος Τζαρτζούλης, Μετσοβίτης δίδαξε εκεί και υπεστήριξε ότι «οι συμπατριώτες του ήταν απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων».
Την Καρδίτσα εκπροσωπεί ο ιστορικός Γ. Καλοκαιρινός, από τον Άγιο Γεώργιο, κάτοχος 7 γλωσσών και με σπουδές στο εξωτερικό. Σε μελέτημά του με τίτλο «Οι Κουτσόβλαχοι και το γλωσσικό των ιδίωμα» λέγει «το ελληνολατινικόν γλωσσικό ιδίωμα, όπερ εξακολουθεί να είναι απλώς η οικιακή γλώσσα μέχρι σήμερον, ιδία στα ΝΔ της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας…». Γράφει ακόμα : « Ούτοι πλην της γλώσσης, κατά τα λοιπά είνε γνήσιοι Έλληνες, έχουσιν ακμαίον το ελληνικόν αίσθημα, αλώβητα τα πάτρια, την θρησκευτικήν και ελληνικήν συνείδησιν ανεπηρέαστον, τον έρωτα προς την ελληνικήν παιδείαν και την αφοσίωσιν ακραιφνήν προς την κλασσικήν Ελλάδα… Φέρουσιν άπαντα τα φυλετικά ιδιώματα του ελληνικού χαρακτηρισμού, της ιδιοφυίας και της ελευθεριότητος μετά της προς την εμπορίαν κλίσεως και μετά της προς την γενέτειραν πατρίδα διαπύρου αφοσιώσεως…»
Ο Βόλος ανέδειξε τον Απόστολο Βακαλόπουλο, καθηγητή του ΑΠΘ, αποδέκτη της επισημάνσεως του Βυζαντινού Χρονογράφου Ιωάννου Λυδού, 6ου αιώνα μ.Χ., κατά τον οποίο οι Έλληνες στην Ευρώπη (έτσι ονομάζει την Βαλτική), υπερτερούσαν δημογραφικά των άλλων λαών, αλλά «κοντά στα ελληνικά» μιλούσαν λατινικά, ήταν δηλαδή λατινόφωνοι ή και δίγλωσσοι.., είχαν γίνει βλάχοι , δοθέντος ότι παρωταρχικά βλάχος σημαίνει λατινόφωνος.
Λαρισαίος είναι και Κωνσταντίνος Κούμας, μέγας διδάσκαλος του Γένους, αναγνωρισμένος πρώτος Νεοέλληνας ιστορικός με πολλαπλές και επιτυχείς σπουδές στο Εξωτερικό, Γερμανία,, όπου αναγορεύεται διδάκτωρ δύο πανεπιστημίων και αντεπιστέλλον μέλος των Ακαδημιών Μονάχου και Βερολίνου. Σε σύνθετό και πολύτομο σύγγραμμά του, με τίτλο ‘Ιστορίαι των ανθρωπίνων πράξεων’ ΙΒ, Βιέννη 1832, σελ. 531, αναπτύσσοντας διεξοδικά την εξάπλωση της λατινικής γλώσσας επί Ρωμαιοκρατίας συμπεραίνει λατινοφωνίαν Ελλήνων, γέννηση βλάχων στην ελληνική χερσόνησο, οι οποίοι είναι ‘Έλληνες το γένος’. Όμως δεν αρκείται εκεί και προβαίνει σε πρόσθετη ουσιαστική και σαφή σημείωση : «Συμπεριφέρονται αδελφικώς με τους Γραικούς ως Γραικοί και δεν δείχνουν ούτ’ εκείνοι ούτε ούτοι καμμίαν εθνικήν διαφοράν προς αλλήλους, καθώς τω όντι είναι αμφότεροι οι λαοί μίας πατρίδος τέκνα, και των αυτών προγόνων απόγονοι» .

Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2011

Δημοτικά τραγούδια των βλαχόφωνων (4)


Στο σημερινό μας σημείωμα συνεχίζουμε να παραθέτουμε στοιχεία και μαρτυρίες από ερευνητές και επιστήμονες, όπου διαπιστώνεται ότι οι βλαχόφωνοι προτιμούσαν περισσότερο την ελληνική γλώσσα στα δημοτικά τους τραγούδια. Επαναλαμβάνουμε ότι τραγούδια υπήρχαν και στα βλάχικα και αυτό είναι φυσιολογικότατο. Ωστόσο, από το πολύ απώτερο παρελθόν (πριν, δηλαδή, την ρουμάνικη προπαγάνδα) δεν έχουμε μαρτυρίες και συλλογές γραπτών δημοτικών τραγουδιών στην βλάχικη γλώσσα. Επαναλαμβάνουμε ότι δεν είμαστε κατά των βλαχόφωνων τραγουδιών, απεναντίας, είμαστε υπέρ και έχουμε γράψει πολλά από αυτά σε προηγούμενα σημειώματά μας (βλέπε ‘Τραγουδια Ξηρολιβάδου’, στις ημερομηνίες 5-8/, 13-8/, 27-8/, 3-9/, 10-9 /2011 στην εφημερίδα ΛΑΟΣ). Όμως εάν σεβόμαστε την επιστημονική αλήθεια και αντικειμενικότητα, θα πρέπει ΟΛΑ να αναφέρονται και να καταγράφονται με την αναλογία, που τους αρμόζει, γιατί και τα βλαχόφωνα και τα ελληνόφωνα τραγούδια συγκροτούν τον πολιτισμό και την κουλτούρα των βλαχοφώνων.

Ο πολιτικός και ποιητής, ως επίσημος απόστολος του Ρουμανισμού Bolintineanu το 1854 φθάνει στην Μακεδονία και πραγματοποιεί το «Οδοιπορικό» με τον ποιητή Heliade-Radulescu όπου εγκανιάζουν σύνθεση νόθων αρμάνικων δημοτικών τραγουδιών.
Για αυτό το θέμα η Δρ Αθηνά Κατσανεβάκη μας τονίζει: