Λείπει το όνειρο... Καλό Ταξίδι στον Δημήτρη Μητροπάνο

Από συναυλία που έδωσε ο Δημήτρης Μητροπάνος
στο ΣΕΦ για την έναρξη του
Παγκόσμιου Συνεδρίου για την Ειρήνη (2000)

Μία σπουδαία φωνή του ελληνικού πενταγράμμου έσβησε σήμερα...

Ο Δημήτρης Μητροπάνος «έφυγε» σε ηλικία 64 ετών, αφήνοντας πίσω μία σημαντική διαδρομή στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού. 

Στην γειτονιά των αγγέλων ο κορυφαίος καλλιτέχνης Δημήτρης Μητροπάνος: 

Η βλαχόφωνη ρωμιοσύνη όπως και όλος ο ελληνισμός αισθάνονται απέραντη θλίψη στο άκουσμα αυτής της δυσάρεστης είδησης για τον χαμό ενός δικού μας ανθρώπου -βλάχικης καταγωγής από την πλευρά της μητέρας του- που μας έκανε περήφανους με την τεράστια προσφορά, το ήθος και την σεμνότητα του...
Τα τελευταία χρόνια είχε δώσει σκληρή μάχη για να αντιμετωπίσει σοβαρότατα προβλήματα υγείας. Ο θάνατός του προήλθε από από οξύ πνευμονικό οίδημα. 

Ήταν ένας από τους σημαντικότερους έλληνες τραγουδιστές της σύγχρονης εποχής. Ερμήνευσε χαρακτηριστικά τραγούδια σημαντικών στιχουργών και συνθετών.
Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης απέτισαν φόρο τιμής μεταδίδοντας βίντεο με τις σημαντικότερες ερμηνείες του καθώς και δηλώσεις όσων συνεργάστηκαν μαζί του.
Η κηδεία του θα τελεστεί την 19η Απριλίου 2012 στο Πρώτο νεκροταφείο Αθηνών στις 14:00 και η σωρός του θα βρίσκεται από τις 10:00 μ.μ στο παρεκκλήσι του νεκροταφείου, για εναν τελευταίο αποχαιρετισμό απο φίλους, γνωστούς και συγγενείς. (Πηγή: εδώ)

Τα πρώτα χρόνια 

Γεννήθηκε στην Αγία Mονή, μια συνοικία έξω από τα Τρίκαλα -από εκεί ήταν η μητέρα του (η οποία όμως έλκυε την καταγωγή της από την Σαμαρίνα Γρεβενών)- στις 2 Απριλίου του 1948. 

Μεγάλωσε χωρίς τον πατέρα του, τον οποίο γνώρισε στα 29 του χρόνια. Μέχρι τα 16 του νόμιζε πως είχε σκοτωθεί στον ανταρτοπόλεμο, όταν ήρθε ένα γράμμα το οποίο έλεγε πως ζει στην Ρουμανία. Ο πατέρας του καταγόταν από ένα χωριό της Καρδίτσας το Καππά. 

Από μικρός δούλευε τα καλοκαίρια για να βοηθήσει τα οικονομικά της οικογένειας του. Πρώτα σαν σερβιτόρος στην ταβέρνα του θείου του ύστερα στις κορδέλες κοπής ξύλων. 

Μετά την τρίτη γυμνασίου, το 1964, κατεβαίνει στην Αθήνα να ζήσει με τον θείο του στην οδό Aχαρνών. Προτού τελειώσει το γυμνάσιο άρχισε να δουλεύει ως τραγουδιστής. 

Επαγγελματική σταδιοδρομία 

Στην ίδια ηλικία, έπειτα από παρότρυνση του Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον οποίο γνώρισε σε μία συγκέντρωση της εταιρίας του θείου του, στην οποία τραγούδησε, επισκέφτηκε την Κολούμπια. 

Εκεί ο Τάκης Λαμπρόπουλος του γνώρισε τον Γιώργο Ζαμπέτα, δίπλα οποίο θα δουλέψει στα «Ξημερώματα». 

Τον Ζαμπέτα τον μνημονεύει ως μεγάλο του δάσκαλο και δεύτερο πατέρα. Όπως είχε δηλώσει, «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα».

Το 1966 ο Μητροπάνος συναντάται για πρώτη φόρα με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμηνεύει μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Άξιον Εστί» σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Το 1967, ο Μητροπάνος ηχογραφεί τον πρώτο του 45άρη δίσκο, με το τραγούδι "Θεσσαλονίκη". 

Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού "Χαμένη Πασχαλιά", το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ.

Στην πορεία που χάραξε στο δρόμο του λαϊκού έντεχνου, το 1972 είναι ένας σημαντικός σταθμός: ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορούν τον «Άγιο Φεβρουάριο», με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας ένα σταθμό στην ελληνική μουσική. 

Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με την Δήμητρα Γαλάνη και την σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου για δυο μουσικές βραδιές στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών. 

Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα. Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία.

Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. 

Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Τάκης Μουσαφίρης ("Εμείς οι δυο" κ.α.), Χρήστος Νικολόπουλος ("Πάρε Αποφάσεις" σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός ("Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό") ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του '80.

Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι "Για να σ' εκδικηθώ") και Νίκου Πορτοκάλογλου ("Κλείνω κι έρχομαι") αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού. 

Οι συνεργασίες με το Μάριο Τόκα και το Φίλιππο Γράψα ("Η εθνική μας μοναξιά" και "Παρέα με έναν ήλιο") συνδυάζουν τη λαϊκή υφή και συναίσθημα με τη πιο βαθιά έννοια στίχων και τη χρησιμοποίηση λέξεων πιο επιτηδευμένων. 

Παράλληλα, η απήχηση των τραγουδιών στην κοινωνία και η εμπορική επιτυχία αναδεικνύουν αυτές τις δημιουργίες ως εργαλεία αλλά και συμπτώματα της εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας.

Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο με τον δίσκο «Στου Αιώνα την Παράγκα», σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο "έντεχνες" διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού.

Ο Μητροπάνος συνεχίζει στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Παπαδημητρίου κ.α. στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000. 

Από τις τελευταίες δουλειές του Θεσσαλού αοιδού, ξεχωρίζει το "Πες μου τ' άληθινά σου'' σε μουσική Στέφανου Κορκολή και στίχους Ελεάνας Βραχάλη και Νίκου Μωραΐτη, αλλά και η ζωντανή ηχογράφηση "Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο", από το πρόγραμμα - ωδή στον εθνικό χορό της Ελλάδας μαζί με τους Θέμη Αδαμαντίδη και Δημήτρη Μπάση, καθώς επίσης και ο δίσκος "Στη Διαπασών", ο οποίος περιέχει 12 λαϊκά τραγούδια και μια μπλουζ μπαλάντα. 

Από τα τραγούδια του δίσκου ξεχωρίζει το τραγούδι "Η εκδρομή" του Γιάννη Μηλιώκα, το οποίο γράφτηκε για την επιστροφή του ερμηνευτή στη δισκογραφία μετά από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας.

Η πιο πρόσφατη δισκογραφική δουλειά του Δημήτρη Μητροπάνου, είναι η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του στο Ηρώδειο (Σεπτέμβριος 2009), αποτελούμενη από 2 CD με τον τίτλο "Τα τραγούδια της ζωής μου". 

Δισκογραφία:

71 δίσκοι 45 στροφών

1970 Λαϊκή παρέλαση

1971 Δημήτρης Μητροπάνος Νο1

1972 Άγιος Φεβρουάριος

1973 Ο δρόμος για τα Κύθηρα

1974 Νεκρικοί Διάλογοι, Κυρά ζωή

1975 Σκόρπια φύλλα, Τσιμεντένια πρόσωπα

1976 Λαϊκά '76

1977 Τα παιδιά της πιάτσας, Ερωτικά λαϊκά

1978 Παράπονο

1979 14 Ζεϊμπέκικα

1980 Πορτραίτο, Λαϊκά του σήμερα

1981 Τα συναξάρια

1982 Τα λαϊκά της νύχτας

1982 Τα 14 χασάπικα

1983 Λαϊκές στιγμές

1984 Τα πικροσάββατα, Τα λαϊκά της νύχτας Νο 2, Όταν μιλούν τα τέλια, Ακόμα μια μέρα

1985 Τα νυχτέρια μας, Για τα παιδιά, 15 χρόνια Δημήτρης Μητροπάνος

1986 Τα ζημιάρικα, Αγάπη μου αγέννητη, Τ' ανάρπαχτα

1987 Ένας καινούριος άνθρωπος, 16 από τα ωραιότερα τραγούδια μου, Το δικό μας τραγούδι

1988 Καινούρια χρώματα

1989 Μια νύχτα στον παράδεισο, Εμείς οι δυο, Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του, Πριν τελειώσει η νύχτα

1990 20 μεγάλες επιτυχίες, Εσύ λέγε με έρωτα

1991 Στα ξενυχτάδικα της αγκαλιάς σου, Μια νύχτα στο Λυκαβηττό, Πάρε αποφάσεις

1992 Οι μεγάλες επιτυχίες

1993 Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό

1994 Η εθνική μας μοναξιά, 24 Ζεϊμπέκικα, Παρέα μ' έναν ήλιο

1995 Τα 45άρια του Δημήτρη Μητροπάνου

1996 30 χρόνια Δ. Μητροπάνος, τα λαϊκά μιας ζωής, ΖΟΟΜ '96, 16 χασάπικα, Τα ερωτικά, Τα πρώτα μου τραγούδια/1967-1975, Στου αιώνα την παράγκα

1997 Ψάξε στ' όνειρό μας

1998 Τα μεγάλα λαϊκά, Του έρωτα & της φυγής

1999 Εντελβάις

2001 Στης ψυχής το παρακάτω

2003 Θα είμαι εδώ

2004 Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο

2005 Πες μου τ' αληθινά σου

2007 Για την καρδιά ενός αγγέλου

2008 Στη Διαπασών

2009 Τα τραγούδια της ζωής μου 

(Πηγή: Nooz.gr)

Ο Δημήτρης Μητροπάνος για το ευρύ κοινό ήταν μια σπουδαία λαϊκή φωνή. Για όσους όμως είχαν την ευκαιρία να τον ακούν όχι μόνο να τραγουδά αλλά και να μιλά ήταν ένας άνθρωπός που δεν συνήθιζε να μασά τα λόγια του. Εξοργισμένος και δηκτικός με όλα και με όλους που τον πλήγωναν δεν δίσταζε να καυτηριάζει την πολιτική πραγματικότητα της χώρας μας. Τα προβλήματα της υγείας του ήταν πολλά τα τελευταία χρόνια που τον ανάγκαζαν να απέχει από την ενεργή καλλιτεχνική ζωή, μα δεν κατάφερναν να τον κάνει να σιωπά για τα προβλήματα του ελληνικού λαού. 

Στην τελευταία του συνέντευξη που έδωσε το φθινόπωρο στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία ο Δημήτρης Μητροπάνος δεν είχε διστάσει να πει στον τότε πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου: «Ασ' το, ρε Γιωργάκη, τράβα σπιτάκι σου». Αναφερόμενος στην οικονομική κρίση για την οποία εκτιμούσε πως θα είναι μακροχρόνια δήλωνε πως «η κυβέρνηση μάλλον δεν καταλαβαίνει τι συμβαίνει ή τουλάχιστον έτσι φέρεται. Ρε σεις, δεν έχουν οι άνθρωποι να φάνε, τι θα δημιουργήσετε; Πήρατε από το μισθωτό και το συνταξιούχο, τους τσακίσατε. Τώρα τι; Θα τους θάψετε και θα πάρετε φόρο θαψίματος; Απ' την άλλη μεριά είναι πρόκληση οι επιχειρηματίες να χρωστάνε δισεκατομμύρια, να μην ξέρουν τι είναι το ΙΚΑ και όχι μόνο να μην τολμάει κανένας να τους πειράξει, αλλά ούτε να αναφέρεται το όνομά τους». «Απ' την ώρα που ξεκίνησε μια οικονομική κρίση δεν θα μείνει τίποτε όρθιο», υποστήριζε στην ίδια συνέντευξη ο Δημήτρης Μητροπάνος και συνέχιζε: «Όλα θα τσακιστούν κι ό,τι καλό υπάρχει θα φύγει έξω. Εδώ θα μείνουμε τα γερόντια και θα ξανανοίξουν τα καφενεία για να καθόμαστε, να παίζουμε πρέφα και να κλαίμε τη μοίρα μας. Και οι άλλοι θα κοκορεύονται ότι κυβερνούν εμάς. Τους γέρους». 

Ο μεγάλος λαϊκός ερμηνευτής δήλωνε απογοητευμένος από το πολιτικό σύστημα του τόπου και χρησιμοποιούσε σκληρή γλώσσα για τους πολιτικούς αρχηγούς. «Μα, ποιος θα μας σώσει; Θα πάει ο Σαμαράς να το κουβεντιάσει; Πήγε κι ο Βενιζέλος και του 'παν "άντε από δω". Και ποιοι του το 'παν; Κάτι τσογλάνια, τρίτης διαλογής γραμματείς. Κι όμως οι δικοί μας κάθονται προσοχή. Μόλις δουν ξένο, κάθονται κλαρίνο, χωρίς να σκεφτούν τι θέλει και ποιος είναι. Γραμματέας είναι, ρε, κι έρχεται να μας γελοιοποιήσει. Γιατί εμείς το ΟΧΙ το είπαμε μια φορά το 1940 και τελείωσε. Βγήκε στην αρχή ο Γιώργος και μας είπε "λεφτά υπάρχουν". Είχε συμφωνήσει να κόψει τη σχέση με τη Ρωσία, είχε δώσει κι άλλες υποσχέσεις κι έτσι τον έβγαλαν. Κι εκείνος προκειμένου να γίνει πρωθυπουργός τα πούλησε όλα. Αλλά ο χρόνος θα τα ξεκαθαρίσει όλα. Σαν προδότης θα μείνει στην Ιστορία».

(Πηγή: Πρώτο Θέμα online)

Δημήτρης Μητροπάνος - Σ'αναζητώ στη Σαλονίκη

Πηγή: DimosDimaresis (youtube)