Κυριακή 8 Ιουλίου 2012

Ο Οσιομάρτυς Νικόδημος


Μιχαήλ Γ. Τρίτου
Καθηγητού και Κοσμήτορος Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.


Κατήγετο από τη βλαχόφωνη κωμόπολη Βυθικούκι Κορυτσάς. Ήταν έγγαμος και πατήρ τέκνων. Σε μεγάλη ηλικία εγκαταστάθηκε στην πόλη του Βερατίου, όπου ασκούσε το επάγγελμα του ράπτη.
Δυστυχώς η συναναστροφή του με τους Μουσουλμάνους του Βερατίου τον έκανε να αρνηθεί την ορθόδοξη πίστη, τόσον αυτός, όσον και η οικογένειά του. Μοναδική εξαίρεση ήταν το μικρότερο παιδί του, το οποίο οι Χριστιανοί φυγάδευσαν στο Άγιο Όρος.
Όταν πληροφορήθηκε ότι ο γιος του βρισκόταν στο Άγιο Όρος μετέβη εκεί με σκοπό να τον εξισλαμίσει. Ήρθε όμως σε μετάνοια και έγινε μοναχός, μετονομασθείς από Νικόλαος σε Νικόδημο. Στην αλλαγή της ζωής του αποφασιστικά συνέβαλε ο Γέρων Φιλόθεος της Καλύβης της Θείας Αναλήψεως της Σκήτης της Αγίας Άννης.
Ύστερα από τη συγκλονιστική παρουσία της Θεοτόκου σε όνειρό του, ζήτησε την ευχή του Γέροντος του για να επιστρέψει στην πατρίδα του και να ξεπλύνει το όνειδος της αλλαξοπιστίας με το μαρτύριο του αίματος. Πριν αναχωρήσει για το Μπεράτι επισκέφθηκε τον Γέροντα Ακάκιο της Σκήτης των Καυσοκαλυβίων, ο οποίος του έδωσε την ευχή να πορευτεί στο μαρτύριο και ως ευχολογία του χάρισε μια ράβδο.

Με τον ερχομό του στο Μπεράτι στις προκλήσεις των Μουσουλμάνων, ομολόγησε τον αληθινό Θεό και ήλεγξε την πλάνη των Αγαρηνών. Αυτό είχε ως συνέπεια τη σύλληψή του από τις τουρκικές αρχές, την παραπομπή του σε δίκη, τη φυλάκισή του και τελικά τον επώδυνο μαρτυρικό του θάνατο. Οι αντίχριστοι τον γκρέμισαν από το κάστρο του Βερατίου και, αφού τον μαστίγωσαν, τον αποκεφάλισαν την 10ην Ιουλίου 1722.

Το λείψανό του ενταφιάστηκε στον Ιερό Ναό της Θεομήτορος, κάτω από το φρούριο της πόλεως του Βερατίου. Από το Ιερό του Λείψανο σώζεται η αγία κάρα του, που φυλάσσεται ευλαβικά στην οικία της οικογένειας του Λαζάρου Κώτση. Ο πατέρας του Λαζάρου Κώτση, Ηλίας, ήταν επίτροπος του ναού και τη διεφύλαξε με κίνδυνο της ζωής του και της οικογένειάς του. 
Ασματική ακολουθία του αγίου Νικοδήμου εκδόθηκε στη Μοσχόπολη το 1742 από τον Γεώργιο Μοσχοπολίτη. Επανεκδόθηκε διορθωμένη το 1781 στη Βενετία. Στη σκήτη της αγίας Άννης του Αγίου Όρους υπάρχει σε χειρόγραφο άλλη ακολουθία, ποίημα του Ιβηρίτου Μοναχού Νήφωνος. Εκδόθηκε το 1985 από τον ιερομόναχο Ματθαίο και τη συνοδεία του, μοναχών της Σκήτης της Αγίας Άννης.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η χαλκογραφία που φυλάσσεται στο παρεκκλήσιον του νεομάρτυρος Γεωργίου της Κόνιτσας, στην οποία εικονίζονται στο επάνω μέρος η Κοίμηση της Θεοτόκου και κάτω η προσωπογραφία του νεομάρτυρος Νικόδημου. Ο άγιος εικονίζεται φορώντας εξώρασο, που μοιάζει με σιγκούνι. Με το δεξί του χέρι υψώνει σταυρό και στο αριστερό κρατεί κομποσχοίνι. Δεξιά του εικονίζεται η Σκήτη των Καυσοκαλυβίων του Αγίου Όρους.

(Μιχαήλ Γ. Τρίτου, Βλάχοι: Μαρτυρία Ορθοδοξίας, Ελληνισμού και Πολιτισμού, Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2012)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.