Ο Μιχαήλ Αναστασίου Τοσίτσας (1787-1855) γεννήθηκε στο Μέτσοβο. Τα πρώτα του γράμματα τα διδάχθηκε στη γενέτειρά του και συνέχισε τις εγκύκλιες σπουδές του στη Θεσσαλονίκη.
Αρχικά εργάστηκε ως μαθητευόμενος σε εργαστήριο γουναρικών, αποκομίζοντας τα πρώτα του κεφάλαια τα οποία και χρησιμοποίησε για εμπορικές δραστηριότητες. Από το 1806 ή το 1807 ανέλαβε τα ηνία της οικογενειακής επιχείρησης από κοινού με τους αδελφούς του Νικόλαο, Κωνσταντίνο και Θεόδωρο. Η ύφεση που παρατηρήθηκε στο εμπόριο - την πρώτη δεκαπενταετία του 19ου αιώνα - λόγω του ηπειρωτικού αποκλεισμού της Γαλλίας από τους Βρετανούς, τον ανάγκασε να επεκταθεί εμπορικά προς την Αίγυπτο. Σύντομα η εμπορική επιχείρηση των αδελφών Τοσίτσα επεκτάθηκε με τη λειτουργία καταστημάτων στη Μάλτα και το Λιβόρνο, υπό τη διεύθυνση των αδελφών του. Ο ίδιος εγκαταστάθηκε από το 1820 στην Αλεξάνδρεια.
Εκεί ο Μ. Τοσίτσας γνωρίστηκε με τον Μεχμέτ Αλή, με τον οποίο ανάπτυξε πολύ στενές εμπορικές και φιλικές σχέσεις και τον διώρισε γενικό επίτροπο και διαχειριστή των ιδιωτικών του κτημάτων στην Αίγυπτο. Όταν ο Μεχμέτ Αλή αναγνωρίστηκε από την Πύλη άρχοντας της Αιγύπτου, αποκαταστάθηκε η ησυχία και η τάξη στη χώρα και πολλοί Έλληνες έσπευσαν να εγκατασταθούν εκεί μόνιμα. Δημιουργήθηκε έτσι μία ελληνική κοινότητα που γρήγορα ευδοκίμησε οικονομικά, κυρίως στον τομέα του εμπορίου. Επίλεκτο πλέον μέλος της ελληνικής παροικίας της πόλης, διατέλεσε πρώτος πρόεδρός της, ενώ παράλληλα αναδείχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους οικονομικούς παράγοντες της Αιγύπτου. Διατέλεσε πρώτος πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια (1833-1853) και γενικός πρόξενος στην ίδια πόλη (1853-1854).
Ο Μιχαήλ Τοσίτσας αφιέρωσε πολύ μεγάλα ποσά για εθνικούς, πνευματικούς και φιλανθρωπικούς σκοπούς. Κατά τη διάρκεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας διέθεσε χρήματα για την εξαγορά Ελλήνων αιχμαλώτων και την αποστολή πολλών από αυτούς για σπουδές σε ευρωπαϊκές χώρες, φροντίζοντας επιπλέον για την μετέπειτα αποκατάστασή τους.
Ενίσχυσε με κάθε τρόπο την ελληνική κοινότητα της Αλεξάνδρειας, στην οποία είχε δωρίσει οικόπεδο όπου κτίστηκε με δικές του δαπάνες μεγαλοπρεπής "Τοσιτσαία Σχολή" η οποία αποτελείτο από Αλληλοδιδακτικό Ελληνικό Σχολείο, Παρθεναγωγείο και Βιβλιοθήκη, προικοδοτώντας αυτά επιπλέον με τα αναγκαία κεφάλαια συντήρησης και πρόσληψης διδακτικού προσωπικού. Ακόμη, αγόρασε για τις ανάγκες της ελληνικής κοινότητας της πόλης Νεκροταφείο και ανακαίνισε το Νοσοκομείο, το οποίο είχε οικοδομηθεί προηγουμένως με δωρεά του αδελφού του Θεοδώρου. Επίσης αγόρασε οικόπεδο για την ανέγερση μεγαλοπρεπούς ναού (Ευαγγελιστρίας) στην Αλεξάνδρεια, συμμετέχοντας οικονομικά στην κατασκευή του το 1847. Το σύνολο του ποσού που διέθεσε ξεπέρασε το 1.000.000 δραχμές.
Οι ευεργεσίες του όμως επεκτάθηκαν τόσο στην ιδιαίτερη πατρίδα του όσο και στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος. Συγκεκριμένα, κληροδότησε σημαντικό μέρος της περιουσίας του για την πολιτισμική, εκπαιδευτική και οικονομική ευμάρεια του Μετσόβου, μεγάλο ποσό στο Ελληνικό Σχολείο της Θεσσαλονίκης, δέκα χιλιάδες (10.000) τάλιρα για τον εξωραϊσμό δρόμων και πλατειών στο κέντρο της Αθήνας, εκατό χιλιάδες (100.000) γαλλικά φράγκα για το Εθνικόν Μετσόβιον Πολυτεχνείον. Το 1840 εξάλλου προσέφερε το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) δραχμών για την ανέγερση του ιστορικού κτηρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1854-1855 δώρισε στο Ίδρυμα "μούμιαν καλώς τετηρημένην", η οποία εναποτέθηκε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.
Το 1853 ο θάνατος του ανηψιού του Νικ. Στουρνάρη τον γέμισε λύπη και αμέσως μετά αρρώστησε βαρύτατα από αποπληξία και απεσύρθη από την ενεργό δράση. Στις 29 Νοεμβρίου 1854 ο Τοσίτσας, άρρωστος πια, αναγκάζεται να εγκαταλείψει την Αλεξάνδρεια λόγω της διακοπής των ελληνοτουρκικών σχέσεων και να εγκατασταθεί μόνιμα στην Αθήνα. Ένα χρόνο μετά πεθαίνει και αφήνει τη σύζυγό του Ελένη μοναδική κληρονόμο και διαχειριστή της τεράστιας περιουσίας με την παραγγελία να διαθέσει ένα μεγάλο μέρος της υπέρ του έθνους.
Ελένη Τοσίτσα (1796-1866)
Η Ελένη, σύζυγος του Μιχαήλ Τοσίτσα, είναι αναμφισβήτητα μία μεγάλη Κυρία του προηγούμενου αιώνα. Γεννήθηκε στο Μέτσοβο το 1796. Οι γονείς της ανήκαν στους προκρίτους της περιοχής.
Το 1818 παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Τοσίτσα και δύο χρόνια μετά το γάμο τους, μετέβησαν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Κατά την περίοδο αυτή και παρά τις φιλικές σχέσεις του Τοσίτσα με τον Μεχμέτ - Αλή, η Ελένη είχε οργανώσει δίκτυο εξαγοράς και απελευθέρωσης των Ελλήνων αιχμαλωτισθέντων από τον Ιμπραήμ. Το έργο αυτό επιτελούσε με τους συνεργάτες της επί σειρά ετών με απόλυτη μυστικότητα.
Η Ελένη δεν απέκτησε παιδιά, αγκάλιασε όμως σαν δικά της τα ορφανά ελληνόπoυλα στην Αλεξάνδρεια αλλά και στην Ελλάδα, δαπανώντας μεγάλα ποσά. Με χρήματά της κτίστηκε η εκκλησία στο Αμαλιείο Ορφανοτροφείο Αθηνών καθώς και το κωδωνοστάσιο του ναού της Ζωοδόχου Πηγής.
Όπως οι περισσότερες γυναίκες την εποχή εκείνη, η Ελένη δεν μορφώθηκε, κατάλαβε όμως ότι ο τόπος έχει ανάγκη από μορφωμένες γυναίκες και άνδρες γι' αυτό ενίσχυσε την ίδρυση Παρθεναγωγείων.
Την περίοδο που η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία αντιμετώπιζε έντονο πρόβλημα έλλειψης διδακτικών αιθουσών αγόρασε με δικά της εξ ολοκλήρου έξοδα οικόπεδο στη συμβολή των οδών Σταδίου και Τυπογραφίας (σήμερα Αρσάκη), έδωσε χρήματα ώστε να κτιστεί εκεί το εξωτερικό Αλληλοδιδακτικό Σχολείο της Εταιρείας. Το κτήριο στέγαζε Δημοτικό, Γυμνάσιο και Διδασκαλείο και επικοινωνούσε εσωτερικά δια του κήπου με το Αρσάκειο. Το κτήριο αυτό κατεδαφίστηκε το 1900 για να ανοικοδομηθεί το ενιαίο κτήριο που υπάρχει μέχρι σήμερα.
Συνεχίζοντας τη συνειδητή προσπάθειά της να βοηθήσει στη μόρφωση των Ελληνίδων άρχισε να οικοδομεί στη γενέτειρα της, το Μέτσοβο, Παρθεναγωγείο. Παράλληλα, δώρισε οικόπεδο στο Πολυτεχνείο και στο ελληνικό κράτος το οικόπεδο στο οποίο χτίστηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο.
Η Ελένη Τοσίτσα πέθανε την 1η Απριλίου 1866. Δυστυχώς δεν πρόλαβε να δει ολοκληρωμένο το κτήριο του Τοσιτσείου.
Πηγή: Εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.