Απόπειρα ανθελληνικού παραληρήματος για την ονομασία των Σκοπίων που κατέληξε στην σιωπή

Μονόλογοι ανθελληνικού

παραληρήματος που κατέληξαν 

στην σιωπή όταν τέθηκε μία σειρά 

από ιστορικές αλήθειες και 

λογικές παρατηρήσεις.

Σε μια άλλη απόπειρα ανθελληνικού παραληρήματος και μάλιστα στον ακαδημαϊκό χώρο του Πανεπιστημίου Harvard στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης, προέβη ο Dr. Daniel Serwer από το Πανεπιστήμιο του Johns Hopkins (Senior Research Professor of Conflict Management), στις 17 Απριλίου 2015, στα πλαίσια ακαδημαϊκής συζήτησης με τον τίτλο «Αναλύοντας τη Διένεξη στο Θέμα του Ονόματος μεταξύ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και Ελλάδος: Είκοσι Χρόνια μετά από την Ενδιάμεσο Συμφωνία».

Τα υπόλοιπα μέλη του πάνελ ήταν ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ στο θέμα του ονόματος της ΠΓΔΜ, κ. Matthew Nimetz, και ο κ. Boshko Stankovski, Graduate Research Fellow στο Πρόγραμμα Διαπραγματεύσεων του Harvard. Συντονιστής της συζήτησης ήταν ο Διευθυντής του Προγράμματος Διαπραγματεύσεων του Νομικού Τμήματος του Harvard καθ. Robert H. Mnookin.

Το λόγο πήρε πρώτα ο κ. Nimetz και με λίγα λόγια έδωσε μια περίληψη της ιστορίας της δικής του θητείας ως ειδικού μεσολαβητή, με ποιους συνεργάστηκε και τις προσπάθειες που κατέβαλε για να φτάσουν στο σημερινό αδιέξοδο. Ο κ. Nimetz διευκρίνισε πως όταν αναφέρεται στη γειτονική χώρα τις πιο πολλές φορές χρησιμοποιεί την πρωτεύουσα των Σκοπίων, όπως χρησιμοποιεί και το όνομα της Αθήνας για την Ελλάδα, π.χ. «η θέση των Σκοπίων, ή η θέση της Αθήνας…». Ιδιαίτερα τόνισε πόσο δύσκολο είναι το έργο του και πώς εξελίσσεται η όλη διαδικασία, δηλαδή πότε βλέπει την μια αντιπροσωπεία και πότε βλέπει τα μέλη της άλλης και τα ταξίδια που κάνει στα Σκόπια, στη Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Επίσης εξήγησε πως βλέπει και μέλη της ελληνικής και σκοπιανής Διασποράς.

Η εισήγηση του κ. Boshko Stankovski περιορίστηκε στα αποτελέσματα του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, αναφέροντας πως η Ελλάδα έχασε τη δίκη. Πρόσθεσε δε πως σύμφωνα με την ενδιάμεσο συμφωνία η Ελλάδα δεν μπορεί να μπλοκάρει την ένταξη των Σκοπίων σε διάφορους διεθνείς οργανισμούς (παρέλειψε να αναφέρει πως σύμφωνα με την ενδιάμεσο συμφωνία τα Σκόπια πρέπει να αιτήσουν ένταξη με το όνομα FYROM).

Η μουσική ικανότητα του μητροπολίτη Πελαγονίας Κοσμά Ευμορφόπουλου

Ο μητροπολίτης Κοσμάς, προερχόμενος από ένα πλούσιο πολιτισμικό περιβάλλον, όπως ήταν αυτό της Μαδύτου, έφτασε στην Κωνσταντινούπολη, για να εντρυφήσει στις Θεολογικές Σπουδές, στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Παράλληλα ήλθε σε επαφή με ορισμένες από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Εκκλησιαστικής Μουσικής, οι οποίες δραστηριοποιούνταν στην Κωνσταντινούπολη, στα τέλη του 19ου αι. Ιδιαίτερη σχέση αναπτύχθηκε μεταξύ του Κοσμά και του Πρωτοψάλτη του Πατριαρχικού Ναού, Γεώργιου Βιολάκη. Ακόμη, διατηρούσε σχέσεις μαθητείας με δασκάλους της Εκκλησιαστικής Μουσικής στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, Θεόδωρο Μαντζουράνη και τον Κωνσταντίνο Φωκαέα.

Την εποχή αυτή στον Οικουμενικό Θρόνο βρισκόταν ο Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ΄(1878-1884 και 1901-1912). Μεταξύ των πολλών δραστηριοτήτων του, ενδιαφέρθηκε για τη διάσωση της Εκκλησιαστικής Μουσικής. Για το σκοπό αυτό ίδρυσε Π.Μ.Σ. και μαζί συγκρότησε Μουσική Επιτροπή, με σκοπό την έρευνα και αποσαφήνιση σημείων του νέου συστήματος της Εκκλησιαστικής Μουσικής. Τέλος, εξέδωσε εγκύκλιο, με την οποία εντέλλονταν οι ψάλτες, όλων των ναών της Αρχιεπισκοπής να ψάλλουν στα αναλόγιά τους από συγκεκριμένα βιβλία, τα οποία έφεραν την πατριαρχική έγκριση και σφραγίδα.

Η πρώτη πατριαρχία του Ιωακείμ του Γ΄ ολοκληρώθηκε το έτος 1884, οπότε ανέβηκε στον Οικουμενικό Θρόνο ο Πατριάρχης Ιωακείμ ο Δ΄ (1884-1886). Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του, ολοκληρώθηκε το έργο της μουσικής επιτροπής που είχε οριστεί από τον προκάτοχό του. Τον Ιωακείμ Δ΄ διαδέχτηκε ο από Ανδριανουπόλεως, Διονύσιος ο Ε΄ (1887-1891). Ο Διονύσιος διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις με το μητροπολίτη Χαλκηδόνος Καλλίνικο, διότι και οι δύο ανήκαν στις τάξεις των Αντιϊωακειμικών. Η σχέση αυτή των δύο ιεραρχών οδήγησε το νεαρό Αρχιδιάκονο της Μητρόπολης Χαλκηδόνας στην Πατριαρχική Αυλή, όπου, αρχικά, κατέλαβε τη θέση του Μεγάλου Αρχιδιακόνου του Πατριαρχείου και λίγο αργότερα (1887) τη θέση του Μεγάλου Πρωτοσυγγέλου.

Αξιοποιώντας τις δυνατότητες που του παρείχαν οι θέσεις στις οποίες υπηρέτησε, ο Κοσμάς συνεισέφερε υπέρ της διάσωσης και διάδοσης της Εκκλησιαστικής Μουσικής.

Χρηστάκης Ζωγράφος - Mέγας ευεργέτης του Γένους και της Εκκλησίας

Χρηστάκης Ζωγράφος

Χρηστάκης Ζωγράφος: Ηπειρώτης Βλάχος, Μέγας Ευεργέτης του Γένους

Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς παράγοντες της Κωνσταντινούπολης και ιδιαίτερος τραπεζίτης τριών σουλτάνων της εποχής του. Διέπρεψε ως εθνικός ευεργέτης, στήριξε ιδιαίτερα την ελληνική παιδεία με τη χρηματοδότηση και ίδρυση σχολείων και το όνομά του συνδέθηκε στενά με την κίνηση για την προαγωγή και τη διάδοση των ελληνικών γραμμάτων. Οι γενναίες δωρεές που προσέφερε στον τομέα των επιστημών, συνέβαλαν αποφασιστικά στη μόρφωση των υπό οθωμανικό ζυγό κυρίως ελληνικών πληθυσμών.

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στο χωριό Κεστοράτι της επαρχίας Αργυροκάστρου στην βόρεια Ήπειρο στις 6 Δεκεμβρίου 1820. Υπήρξε γόνος εύπορης και εμπορικής οικογένειας καθώς ο πατέρας του Βίκτορας εμπορευόταν στην Κωνσταντινούπολη. Έμαθε τα πρώτα του γράμματα στη γενέτειρά του και συνέχισε τις σπουδές του στη Ζωσιμαία Σχολή για δύο χρόνια από το 1832 ως το 1833 με δασκάλους τον Κρανά και τον Σακελλάριο. Αμέσως μετά μετέβη στην Κωνσταντινούπολη, όπου αρχικά εργάστηκε κοντά στον εκεί εγκατεστημένο πατέρα του.

Ήδη από τα εφηβικά του χρόνια έδειξε την προτίμησή του στο χρηματιστηριακό-τραπεζιτικό επάγγελμα και σε πολύ νεαρή ηλικία ίδρυσε στον συνοικισμό Γαλατά της Πόλης, μία μικρή ιδιωτική τράπεζα μαζί με τον συμπατριώτη του Μιχαήλ Δήμου. Μετά το θάνατο του συνεταίρου του, η τράπεζα εξακολούθησε τη λειτουργία της επεκτείνοντας συνεχώς την επιχειρηματική της εμβέλεια με αποτέλεσμα να καταστεί σε σύντομο χρονικό διάστημα μία από τις κορυφαίες της οθωμανικής πρωτεύουσας διαθέτοντας υποκατάστημα και στο Παρίσι.

Ενδεικτικό, Κεστοράτι 1887

Ως τραπεζίτης, ο Ζωγράφος υπήρξε μεταξύ των δανειοδοτών του οθωμανικού κράτους και εκείνων των κεφαλαιούχων που συνέστησαν την «Γενική Εταιρείαν του Οθωμανικού Κράτους» και την «Εταιρείαν Τροχιοδρόμων Κωνσταντινουπόλεως», ενώ παράλληλα διετέλεσε και μέλος της αρμόδιας, για τη σύσταση του οθωμανικού προϋπολογισμού, επιτροπής. Υπήρξε προσωπικός οικονομικός σύμβουλος τριών σουλτάνων: του Αμπντούλ Αζίζ, του Μουράτ Ε’ και του έκπτωτου Αμπντούλ Χαμίτ Β’.

Έτσι στις αρχές της δεύτερης πεντηκονταετίας ο Ηπειρώτης απόδημος διέθετε μεγάλο κοινωνικό κύρος και οικονομική επιφάνεια, ενώ είχε τιμηθεί επανειλημμένως με τα ανώτατα οθωμανικά παράσημα. Για τον σημαντικό του ρόλο στην οικονομική ζωή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τιμήθηκε ιδιαίτερα από τον σουλτάνο Μουράτ, του οποίου άλλωστε ήταν στενός συνεργάτης. Παράλληλα υπήρξε δραστήριο μέλος της ομογένειας της Κωνσταντινούπολης, καθώς και πρόεδρος επί σειράς ετών του «Εθνικού Μικτού Συμβουλίου».

Грчка школа, Нови Сад

Грчка школа - Нови Сад

"ГРЧКА ШКОЛА"

Нови Сад, Улица грчкошколска 3 Споменик културе - 1997.

Зграда је позната под називом Грчка школа. Подигли су је новосадски Грци (и Грко-цинцари) већ у другој половини XVIII века. Обновљена је 1821. године, а за време Буне 1848. у њој су новосадски Срби одржали скуп на коме су донели одлуку о дизању устанка, што говори, поред осталог, и о њеном историјском значају. Као и многе куће у граду, јуна 1849. године и ова је страдала, па је до 1853. била у рушевном стању. Тада је почело прикупљање прилога за њену обнову. План је сачинио Фриц Шлауб, а предрачун радова зидарски мајстор Андреас Ханер. Велики грађевински радови изведени су по класицистичким принципима. Ипак, изглед фасаде у необарокном декоративном склопу, по свему судећи, резултат је неке касније обнове, вероватно с краја XIX века. 

Улица грчкошколска

Спратна зграда има широк, асиметрично постављен, двокрилни улаз. На уличној фасади је укупно шест оса отвора. Партерни део фасаде обрађен је у имитацији камених квадера, док је на спрату упечатљива прозорска необарокна декорација: балустерски низ на парапетима и сегментни фронтони са орнаментом у облику шкољке. Поткровни конзолни фриз пресечен је таванским отворима, који су затворени декоративним розете тама. На средини спрата, изнад кордонског венца, постављена је спомен плоча од ружичастог камена на којој је уклесан текст о обнови објекта 1821. године. У уличном делу зграде пројектовани су станови, а у крилу са леве дворишне стране налазила се учионица. Степенишно крило има касетирану таваницу и богато обликовану ограду од кованог гвожђа. Током деведесетих година XX века тавански простор претворен је у стамбени, а фасада је обновљена.

«Το Καγκελάρι» της Ηπείρου - Μουσικοχορευτική εκδήλωση στο Δημοτικό Ωδείο Δράμας

Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η 

Η Πανηπειρωτική Ένωση Ν. Δράμας και ο Σύλλογος Βλάχων Προσοτσάνης ''Οι Γραμμουστιάνοι'' υποδέχονται την Παρασκευή 24 Απριλίου 2015 & ώρα 19:00 στο Δημοτικό Ωδείο Δράμας, μουσικοχορευτικά συγκροτήματα από την Άρτα, τα οποία θα παρουσιάσουν ένα από τα σημαντικότερα έθιμα της Ηπείρου «το Καγκελάρι», ταξιδεύοντάς μας στους ιδιαίτερους ήχους και στα χρώματα της παράδοσης της Ηπείρου.

Κοντά μας θα είναι :

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πραμαντιωτών Άρτας ''Τα Πράμαντα''

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αμμοτόπου ''Η Κιάφα''

''Οι Μερακλήδες'' Περιφερειακή Ενότητα Άρτας- 2ο Γυμνάσιο Άρτας 

(Είσοδος Ελεύθερη) 

Σας περιμένουμε !

                         Το ΔΣ του Συλλόγου Βλάχων            Το ΔΣ της Πανηπειρωτικής Ένωσης     

                     Προσοτσάνης ''Οι Γραμμουστιάνοι''                           Ν. Δράμας

''Ταξίδι στα χωριά των Βλάχων'' από τον Λαογραφικό Σύλλογο Βλάχων Νάουσας

Άλλη μία καταπληκτική εκδήλωση από τον Λαογραφικό Σύλλογο Βλάχων Νάουσας, ο οποίος διοργάνωσε χθες ένα μοναδικό 'ταξίδι' στα χωριά των Βλάχων της Ελλάδας, γεμάτο ιστορία, εικόνες, χορό και τραγούδι, στο κατάμεστο Δημοτικό Θέατρο της πόλης. 

Εκτός των χορευτικών τμημάτων και της χορωδίας του Συλλόγου, έλαβε μέρος και ο Λαογραφικός Σύλλογος Βλάχων Νομού Σερρών “Γεωργάκης Ολύμπιος”.

Δείτε το βίντεο που ακολουθεί:

Oliver Njego - Ο διάσημος Ελληνοσέρβος βαρύτονος τραγουδιστής της όπερας της Σερβίας

Oliver Njego

Ο Oliver Njego (κυριλλικά: Оливер Њего) είναι βαρύτονος τραγουδιστής της όπερας, που πέρασε κι από την λαϊκή μουσική, για να γίνει τελικά ένας από τους πιο σεβαστούς και διάσημους τραγουδιστές της όπερας της Σερβίας. 
Γεννήθηκε στις 19-9-1959 στο Νις (Niš) της Σερβίας. Μεγάλωσε με δυο ισχυρούς γονείς που δεν ενδιαφερόταν για τα υλικά αγαθά και του έδωσαν τα κατάλληλα εφόδια αλλά και τις ηθικές αξίες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο έργο και την ζωή του. Ο πατέρας του, Đokan, καταγόταν από την Ερζεγοβίνη και ήταν συνταγματάρχης πιλότος και η μητέρα του, Darinka, προέρχονταν από πλούσια ιατρική οικογένεια Ελληνοβλάχων του Μοναστηρίου (σημ. Bitola), ήταν στοματολόγος και φαρμακοποιός, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου και, αργότερα, διευθύντρια της περίφημης φαρμακοβιομηχανίας "Alkaloida".(βλ.εδώ)
Το 1990, ο Oliver αποφοίτησε από το Τμήμα Μουσικής Τέχνης του Βελιγραδίου, με καθηγητή τον Radmila Bakočević. Το 1991 έγινε μέλος του Εθνικού Θεάτρου στο Βελιγράδι, στο τμήμα της όπερας, και ερμήνευσε τον Κουρέα της Σεβίλλης του Gioachino Rossini, το L'elisir d'amore του Donizetti καθώς και άλλες διάσημες όπερες. Έχει κερδίσει τρία σημαντικά βραβεία στον διαγωνισμό Άνοιξης Βελιγραδίου και πολλές άλλες διακρίσεις σε διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις σ' όλη την χώρα αλλά και διεθνώς. Έχει κάνει εμφανίσεις στην Κίνα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Κορέα, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ουγγαρία, την FYROM κ.α. 
Με τον νονό του Predrag Miletić, ηθοποιό του Εθνικού Θεάτρου, ταξίδευαν με ποδήλατο επί σειρά ετών στη σερβική Μονή Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους στην Ελλάδα. Το ταξίδι τους δημοσιεύθηκε στο βιβλίο Ποδηλασία στην Χιλανδαρίου του Predrag Miletić. 
Είναι παντρεμένος με την Jasna και έχει δυο παιδιά. 

Oliver Njego, operski pevač i profesor - Čovek koji deli sreću

~ Για ελληνικά:

Oliver Njego - Ο διάσημος Ελληνοσέρβος βαρύτονος τραγουδιστής της 

όπερας της Σερβίας

Oliver Njego je u septembru napunio 52. godinu. Nekako mu je sve u znaku broja devet: rođen je 19. 9 1959. u Nišu, diplomirao je 1990. na FMU u Beogradu, 1991. postao stalni član Beogradske opere, a supruga, Jasna, diplomirani dizajner tekstila, mlađa je od Njega, 19 godina. Retko viđenu porodičnu harmoniju dele sa dve lepotice, kćerke, zelenookom osmogodišnjom Darijom i šestogodišnjom Tarom. Za sada, kaže nam Oliver, odolevaju da mezimicama nabave i mnogoželjeno – kuče. U njihovom domu nema dosade: često ih posećuju prijatelji, roštilja se i peva na terasi sa pogledom na Hram Svetog Save i još dalje, sve do Avale, a za slavu Đurđevdan, dođe im prijatelja kao na opersku predstavu!

Jednoj osobi, osim roditelja, Oliver je beskrajno zahvalan za sve svoje uspehe u karijeri i privatnom životu. To je "primadona apsoluta" – Radmila Bakočević! Njen je veliki dužnik, kaže. Bio je njen student na Akademiji, ona mu je pomogla u karijeri, ali i da sebi svije gnezdo, baš u zgradi u kojoj živi i naša operska diva. To potkrovlje, taj "penthaus" nebu pod oblake, izgradio je sam Oliver, uz pomoć kuma, glumca Peđe Miletića. Radio je sve dunđerske poslove, držao visak i mešao malter, ugrađivao vodovodne cevi i struju, deljao daske za plakare, biblioteku, lamperije, instalirao sanitarije, napravio kuhinju...

Ogroman prostor na dva nivoa, sa pijaninom u ćošku, i spravama za vežbanje na spratu. Tu su i gostinske sobe, prostorije za prijatelje da prespavaju, spavaća i dečija... Starinska, tučana peć omiljeni je ukras, gotovo skulptura posred dnevnog boravka, nameštaj sa intarzijama od sedefa rađen je posle Drugog svetskog rata, slike, pokloni prijatelja. Pored ulaznih vrata, okačena na vešalicama, dva kostima iz fundusa Narodnog pozorišta. Kaže nam da su nedavno rasprodavali fundus za budzašto, 20 dinara po komadu, da su mnogi pokupovali na desetine kostima, a on samo ova dva koja tek treba da dobiju pravo, izložbeno mesto. Jer, ipak, to je istorija Opere Narodnog pozorišta. Da Oliver ne pati od "ego tripa" vidi se i po tome što ni po zidovima ni po policama nema njegovih portreta i fotografija, iako je bio toliko puta na naslovnicama mnogih časopisa i magazina, kao verovatno najharizmatičnija ličnost među našim operskim pevačima.

1821: Ελλάδα – Σερβία, βίοι παράλληλοι

Γεώργιος Πέτροβιτς
(Καραγεώργης)

Ο Γεώργιος Πέτροβιτς γεννήθηκε το 1766 στο χωριό Τόπολα της Σερβίας από γονείς φτωχούς χωρικούς. Περιγράφεται ως θαρραλέος και ευφυής. Κατατάχτηκε στον αυστριακό στρατό και μετείχε στον πόλεμο που ξεκίνησαν Ρώσοι και Αυστριακοί εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Στον ίδιο πόλεμο, μετείχαν και 25.000 Σέρβοι άτακτοι που απέκοψαν τις συγκοινωνίες των Τούρκων για να διευκολύνουν τους Αυστριακούς. Όμως, η Αυστρία, όπως και η Ρωσία άλλωστε, συμφώνησε ειρήνη με τους Τούρκους κι εγκατέλειψε τους Σέρβους στην τύχη τους. Ο Πέτροβιτς παράτησε τον αυστριακό στρατό κι επέστρεψε στο χωριό του (1791), ενώ ήδη οι Τούρκοι προχωρούσαν σε τρομερά αντίποινα. Οι γενίτσαροι επιδίδονταν σε ασύλληπτης αγριότητας σφαγές. Σε τέτοιον βαθμό, ώστε ο σουλτάνος ν’ αναγκαστεί να τους ζητήσει να ηρεμήσουν. Οι γενίτσαροι απάντησαν σκοτώνοντας τους προκρίτους (αρχές του 1804). Όσοι γλίτωσαν από το μαχαίρι, κάλεσαν τους χωρικούς και τους χαϊδούκους (Σέρβους αντίστοιχους των Ελλήνων κλεφτών) σε εθνοσυνέλευση στο Όρασιτς.

Ο Γεώργιος Πέτροβιτς ήταν ένας από τους χαϊδούκους που βρέθηκαν εκεί. Ήταν ήδη πασίγνωστος, περίφημος για τη στρατηγική του ικανότητα και το απαράμιλλο θάρρος του και τώρα λεγόταν Τζέρνι Τζόρτζε ή Μαύρος Γιώργος ελληνικά ή Καρά Τζόρτζε, όπως με τρόμο τον αποκαλούσαν οι Τούρκοι, ή Καραγεώργης, όπως επικράτησε να τον λέμε. Η συνέλευση κήρυξε τον πόλεμο της ανεξαρτησίας κι ανέθεσε στο Καραγεώργη την αρχηγία του στρατού. Ο επίσης χαϊδούκος, Στέφανος Ζίφκοβιτς, πήγε στη γειτονική Βλαχία σε αναζήτηση χρημάτων και οπλισμού. Ηγεμόνας εκεί ήταν (από το 1803) ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης (1760 - 1816), γνωστός για τα αντιτουρκικά του αισθήματα παρ’ όλο που είχε ήδη πίσω του σταδιοδρομία ως μεγάλος διερμηνέας της Πύλης και θητεία τριών χρόνων στην ηγεμονία της Μολδαβίας. Ο Υψηλάντης εφοδίασε τον Ζίφκοβιτς και με χρήματα και με οπλισμό. Στα 1807, ολόκληρη η Βόρεια Σερβία ήταν ελεύθερη κι ο Καραγεώργης αφιερωνόταν στην οργάνωση του κράτους.

Νέος ρωσοτουρκικός πόλεμος έφερε τον Ρώσο ναύαρχο Σινιάβιν στο Αιγαίο. Ο Έλληνας καπετάνιος, Νικοτσάρας, συνεννοήθηκε μαζί του κι εκστράτευσε με πάνω από πεντακόσιους άνδρες για να συναντηθεί με τον Καραγεώργη και μαζί να επαναστατήσουν τα Βαλκάνια. Αναγκάστηκε να γυρίσει πίσω, ύστερα από εκπληκτικούς ηρωισμούς και τραγουδισμένα κατορθώματα, για να διαπιστώσει ότι γι’ άλλη μια φορά οι Ρώσοι είχαν εγκαταλείψει τους Έλληνες (1807 - 1808). Τον ίδιο καιρό, ο Καραγεώργης ανακηρυσσόταν κληρονομικός αρχηγός και οσποδάρος (ηγεμόνα θα τον λέγαμε ελληνικά) της Σερβίας. Ο σουλτάνος του πρότεινε να παραμείνει η χώρα στα πλαίσια της αυτοκρατορίας ως αυτόνομη αλλά ο Καραγεώργης αρνήθηκε. Όταν, στα 1809, Ρώσοι και Τούρκοι συνθηκολόγησαν, οι Σέρβοι ζούσαν κάτω από καθεστώς ανεξαρτησίας αλλά όχι για πολύ.

Γρηγόρη Βέλκου: «Το άδοξο τέλος της οικογένειας του Γεωργάκη Ολυμπίου» - Μία προσέγγιση σε ένα εξαίρετο μορφωτικό προϊόν ενδελεχούς έρευνας

Του Γιώργου Συνεφάκη 

τέως Πρόεδρου του Συλλόγου Λιβαδιωτών 

Θεσσαλονίκης ‘Ο Γεωργάκης Ολύμπιος’

Ο φίλτατος Γρηγόρης Βέλκος, ο εξαίρετος αυτός εκπαιδευτικός, ο γνωστός και ακούραστος ερευνητής των σπλάχνων της ελληνικής ιστορίας, συνέγραψε το τελευταίο του πόνημα «Το άδοξο τέλος της οικογένειας του Γεωργάκη Ολυμπίου». Το βιβλίο είναι μια όμορφη έκδοση, 140 σελίδων. Τα συγγραφικά δικαιώματα ο συγγραφέας τα εδώρισε στον Σύλλογο Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης ‘Ο Γεωργάκης Ολύμπιος’, ο οποίος είναι και ο εκδότης. Η έκδοση αυτή κατέστη εφικτή χάρις και στην ευγενή συμπαράσταση του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης και ειδικότερα του πρώην Υπουργού Γεωργίου Ορφανού. Στο βιβλίο είναι ενσωματωμένες πολύ εύστοχα και κάποιες χαρακτηριστικές ιστορικές εικόνες της εποχής του 1821, καθώς και φωτογραφίες των περιοχών που διαδραματίστηκαν τα τότε συγκλονιστικά γεγονότα. Επίσης στο τελευταίο σκέλος του, υπάρχει μία σειρά από ντοκουμέντα της εποχής, βασιλικά διατάγματα, αποκόμματα εφημερίδων και άλλα κείμενα, τιμαλφή, ως παρακαταθήκη της μεγάλης ιστορικής έρευνας του συγγραφέα. Ο Βέλκος χρησιμοποίησε και μελέτησε (και πολύ καλά έκανε), εκτός των βασιλικών διαταγμάτων και τον τότε τύπο της εποχής. Διότι ο Τύπος δεν είναι απλώς αντιγραφέας. Εμπλέκεται πρωταγωνιστικά σε πολιτικές διαμάχες, υποστηρίζει καθεστώτα ή στρατεύεται εναντίον τους, προάγει τον πολιτισμό κάθε τόπου ή λειτουργεί αναχαιτιστικά. 

Διαβάζοντας το βιβλίο, ένοιωσα μία έμφυτη τάση να διαφωνήσω με τον τίτλο του. Θεωρώ ότι πιο εύστοχος θα ήταν ως τίτλος: «Ο δεύτερος θάνατος του Γεωργάκη Ολυμπίου» και με υπότιτλο «Ουδείς αχαριστότερος του ευεργετηθέντος και της αχαριστίας επακόλουθον η αναισχυντία εστί». 

Στα 14 κεφάλαια του βιβλίου, ο Βέλκος περιγράφει με εντυπωσιακά λεπτομερή τρόπο τις τελευταίες ημέρες του Ήρωα και την μετέπειτα Οδύσσεια της οικογένειάς του, της συζύγου Στάνας και των τριών παιδιών του, Αλέξανδρου, Μιλάνου και Ευφροσύνης, τους εμπαιγμούς και εξευτελισμούς που υπέστη η οικογένεια από την συμπεριφορά του ελληνικού κράτους, έως τον άδοξο και τραγικό θάνατό τους, 

Το βιβλίο είναι δομημένο σε τρεις ενότητες. 

Η πρώτη αφορά κυρίως στην τελευταία περίοδο της ζωής του Γεωργάκη Ολυμπίου. Αναφέρεται λεπτομερώς η πορεία του Ήρωα, η στρατιωτική του καριέρα, η καταξίωσή του ως πολέμαρχου, η αναγνώριση των ικανοτήτων του από την Ρωσία, ο γάμος του με την Στάνα, η γέννηση των παιδιών του και ο ηρωικός του θάνατος. 

Η δεύτερη ενότητα αναφέρεται στις ταλαιπωρίες που υπέστη η οικογένεια, κατά την μετακίνησή της και την διαμονή της στην Ελλάδα. Περιγράφονται λεπτομερώς η απίστευτη οδύσσεια της οικογένειας. Η Στάνα, όταν έσβησε η επανάσταση στην Μολδοβλαχία, είχε να αντιμετωπίσει, εκτός των Οθωμανών και των διαφόρων εχθρών του Ήρωα, την ένδεια και την πείνα, μια που όλη της την περιουσία την είχε προσφέρει στον Αγώνα (5.500 χρυσά φλουριά, που αντιστοιχούν στο κολοσσιαίο ποσό των 65-70.000 δραχμών του νεόκοπου ελληνικού κράτους). Περιγράφεται η τραυματική πορεία της οικογένειας, που ξεκινάει από το σπίτι τους στο Κίμπουλουκ, πρώτα στη μονή του Σέκου για να συλλέξουν τα όποια εναπομείναντα οστά του Ήρωα, μετά στην Βεσσαραβία, στο Βουκουρέστι, μετά στη Ρωσία, όπου όντως βρήκαν περίθαλψη και θαλπωρή, σε συνεργασία και με το Προξενείο της Οδησσού και μετά, με προπομπό τον Μιλάνο, στην Αθήνα το 1842 σε ηλικίες, η Στάνα 50 ετών, ο Μιλάνος 27, ο Αλέξανδρος 26 ετών και η Ευφροσύνη 21 ετών.

Βλάχικο Πάσχα με θράψαλα

Photo: Βελεστίνο, 1935, rhigassociety.gr

Της Χριστίνας Ταχιάου

Πήγε στο Βελεστίνο η φίλη μου για το Πάσχα και διηγούνταν ιστορίες για τσιπουρομεζέδες με ψαρικά. «Τι ψαρικά;» της είπα. «Αφού η βλάχικη παράδοση θέλει κρέατα και πίτες». Και μου τα ξεδιάλυνε όλα, διότι η παράδοση δανείζεται, στην αρχή, κι ενσωματώνει, στη συνέχεια, στοιχεία από τις περιοχές όπου συνεχίζεται.

Η κουζίνα των Βλάχων είναι στην ουσία η μαγειρική των ποιμένων, οι οποίοι αναγκάζονταν σε συχνές μετακινήσεις ανάλογα με την εποχή για να βοσκήσουν τα ζώα τους στα βουνά της Πίνδου. Είναι μια «ορεινή» μαγειρική που χαρακτηρίζεται έντονα από κτηνοτροφικά προϊόντα: αιγοπρόβειο κρέας, γάλα, γιαούρτι, τυρί, ποικιλία τυροκομικών, φρέσκα λαχανικά από μποστάνια.

Το βούτυρο κατέχει εξέχουσα θέση καθώς και οι πίτες, οι φημισμένες βλάχικες πίτες με φύλλο που ανοίγεται στο χέρι με τον παραδοσιακό τρόπο: σπανακόπιτα, τυρόπιτα, τσουκνιδόπιτα, χορτόπιτα, κρεατόπιτα, κοτόπιτα, γλυκιά γαλατόπιτα, μανιταρόπιτα, μακαρονόπιτα, κρεμμυδόπιτα, κ.ά. Η γαστρονομική παράδοση των Βλάχων προσφέρει μεγάλη γκάμα από παραδοσιακά φαγητά, ποτά και γλυκίσματα, φτιαγμένα με αγνά υλικά που εξασφαλίζουν τη γευστική απόλαυση και την υγιεινή διατροφή.

Χαρακτηριστική είναι ηπειρώτικη τηγανιά που την φτιάχνουν γρήγορα όταν έρχονται φίλοι στο σπίτι (εκφράζεται έτσι και η φημισμένη φιλοξενία των Βλάχων που αποτελεί μέρος της κουλτούρας τους). Είναι μια φυλή που εκφράζεται μέσα από τα πιάτα της. Καθισμένοι όλοι γύρω από το τραπέζι με φίλους και συγγενείς, μοιράζονται χαρές και λύπες.

The Austrian historian Max Demeter Peyfuss regarding his Moschopolitan roots

Μετά το αγγλικό ακολουθεί το 

ελληνικό κείμενο..

One of the descendants of the first Greeks that arrived in Vienna during the 18th century is professor Max Demeter Peyfuss who speaks of his heritage and Hellenism in the Austrian capital. 
Professor Peyfuss who knows Greek is a descendant of the Tirka family that arrived in Vienna from Moschopolis. 

An interesting declaration by Austrian historian Dr. Max Demeter Peyfuss: 

" My ancestors were Graeco-Vlachs from Moschopolis of present-day Albania " 

With the passage of time, the new generations of Greeks were assimilated by the more powerful German-speaking cultural environment, through mixed marriages and education. Most of them became Austrian citizens of high economic, administrative and social status in Austria and Hungary. 

Descendant of the Hellenic Tirka family originating from Moschopolis of Northern Epirus, is the professor at the University of Vienna, Demeter Peyfuss who resides in the suburbs of the Austrian capital.

Dr. Max Demeter Peyfuss: 

" I am very happy that I can tell you a few words about the history of my family. Unfortunately my Greek isn't very good, because at school I was taught ancient Greek only, but I have traveled in Greece for forty years so I 've learnt to speak a little of the modern Greek language too. 

My ancestors were Greek-Vlachs from Moschopolis of what is now Albania. The first member of my family, Andreas Tirkas came to Vienna in 1730. He had many ties with Miskolc of Hungary. Then came Nicholas Tirka, who was one of the leading figures in the Greek community of Vienna. Then there was also my great-great-grandfather Theodoros Demetrios Tirka, who came to Vienna around 1800. He had estates in what is now Romania, but lived his entire life in Vienna and he was also a banker of the Serbian government. My great-grandfather had two marriages. His first wife, Anastasia Kourti, came from a Moschopolitan family and his second wife with whom he had a daughter-my grandmother Theodora Tirka-came from Austria. Theodora married a very famous Austrian painter, my grandfather Karl Jovan Peyfuss. 

The Greeks, the Greek-Vlachs, the Bulgarians and Serbs and the Arvanites that came from all over the Balkans here in Vienna were merchants and bankers. They sent to their families back home in the Balkans, Austrian coins. 

We do not know the exact number of Greeks of Vienna, but around 1800 they must have been approximately 1000. From the genealogy of many families, we know that until the mid-19th century, most Greeks got married with Greek women only, and after 1850 with Austrian ones. "

Προσκλητήριο γάμου του 1913 από το Πισοδέρι Φλώρινας

Η κ. και ο κ. Δημητράκης Ν. Ζώζη αγγέλλοντες υμίν τους γάμους της θυγατρός αυτών

Πανδώρας μετά του κυρίου Δημητράκη Ι. Λιάτση 

προσκαλούσιν υμάς όπως παρευρεθήτε μετά της αξιοτίμου οικογενείας σας, 

κατά την στέψιν αυτών γενησομένην την προσεχή Κυριακήν 21ην Ιουλίου 

περί την συνήθη ώραν. 

Ομοίων αξιωθείητε

Εν Πισοδερίω τη 19η Ιουλίου 1913

~~~~~~~~~~~~~

Τύποις Αδελφών Πίλλη Μοναστήριον

Συνάντηση Καχριμάνη με τον νέο Γενικό Πρόξενο Αργυροκάστρου

Toν Περιφερειάρχη Ηπείρου κ. Αλέξανδρο Καχριμάνη επισκέφθηκε χθες, με την ευκαιρία ανάληψης των καθηκόντων του, ο νέος Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στο Αργυρόκαστρο κ. Βασίλειος Τόλιος.

Κατά τη συνάντηση έγινε εκτενής συζήτηση για τη συνεργασία της Περιφέρειας Ηπείρου με τις όμορες Αλβανικές, σε ζητήματα διασυνοριακής συνεργασίας, ενώ επισημάνθηκε η αναγκαιότητα συνεχούς ετοιμότητας για την αντιμετώπιση πυρκαγιών στην συνοριακή γραμμή Ελλάδος- Αλβανίας.

Ο Περιφερειάρχης μετέφερε στον νέο Γενικό Πρόξενο το ενδιαφέρον του για σειρά ζητημάτων που αφορούν την Ελληνική Εθνική Μειονότητα και τον βλαχόφωνο Ελληνισμό. Επίσης επεσήμανε τα προβλήματα που υπάρχουν στα παραμεθόρια κυρίως χωριά της Ηπείρου από τη συνεχιζόμενη εισροή λαθρομεταναστών, ζητώντας την παρέμβασή του -στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του - προς τις αρμόδιες Αλβανικές Αρχές.

Για τα εν εξελίξει διασυνοριακά προγράμματα Ελλάδος- Αλβανίας, ενημέρωσε τον Γενικό Πρόξενο η Αντιπεριφερειάρχης, αρμόδια για Θέματα Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, κ. Τατιάνα Καλογιάννη.

Ο Μιχαήλ Σάπκας στον Μακεδονικό Αγώνα - Ν. Ι. Μέρτζου

Μιχαήλ Σάπκας 

Φωτογραφία από το αρχείο της Λίλας Ρίζου

Μιχαήλ Σάπκας (Δήμαρχος Λάρισας: 1914, 1925, 1929, 1934): Ο γιατρός Μιχαήλ Σάπκας γεννήθηκε στο Μεγάροβο της Μακεδονίας, αλλά εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Λάρισα μετά το ξεριζωμό τους από τους Βούλγαρους. Ήταν γαμπρός του πρώην δημάρχου Λογιωτάτου, υπήρξε ιδρυτής του Μακεδονικού Συλλόγου Λάρισας το 1901, καθώς και ένας από τους οργανωτές του Σώματος των Μακεδονομάχων. Με τον τρόπο αυτό συνέβαλε στον μακεδονικό αγώνα βοηθώντας τον Παύλο Μελά. Κατά τη διάρκεια της θητείας του ολοκληρώθηκε η ύδρευση και ο ηλεκτροφωτισμός της πόλης, διαμορφώθηκαν τα πρώτα πεζοδρόμια, δημιουργήθηκαν σύγχρονα για την εποχή διδακτήρια, ιδρύθηκε το Δημοτικό Ωδείο, η Δημοτική Βιβλιοθήκη και το Μουσείο Λάρισας, ανεγέρθηκε η Νέα Αγορά και τα σφαγεία, έγινε αναδιοργάνωση του Κουτλιμπάνειου και Τριανταφύλλειου Νοσοκομείου και ως παράρτημά του λειτούργησε το Νοσηλευτήριο Λοιμωδών Νόσων κ.λπ. Επίσης, επί των ημερών του εγκαταστάθηκε στη Λάρισα η Ανώτερη Διοίκηση Χωροφυλακής Θεσσαλίας.[βλ.εδώ]

Ο Μιχαήλ Σάπκας στον Μακεδονικό Αγώνα

Ν. Ι. Μέρτζου

Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Εδώ

Οι Βλάχοι της Ράμνας

Η ΡΑΜΝΑ:

Την εποχή της διοίκησης του Αλή Πασά στα Ιωάννινα δημιουργήθηκαν προβλήματα με τους ελληνικούς πληθυσμούς που ζούσαν στην περιοχή κι έτσι ξεκίνησαν οι μετακινήσεις των Ελλήνων κατοίκων της περιοχής, οι οποίες διαχωρίστηκαν κυρίως σε δύο φάσεις:

Η πρώτη φάση των μετακινήσεων σημειώθηκε ανάμεσα στο 1820 με 1822. Στην χρονική αυτή περίοδο ο Αλή Πασάς ήταν σε ανοιχτή σύγκρουση με την κεντρική Οθωμανική εξουσία. Η δεύτερη φάση φάση των μετακινήσεων τοποθετείται στο 1822 με 1830.Τα αίτια των μετακινήσεων αυτών μπορούν να θεωρηθούν και ως συνέπειες της επανάστασης του 1821.

Από αυτές τις δύο μετακινήσεις δημιουργείται ένα χωριό στο όρος Μπέλες (Κερκίνη) με το όνομα "Ράμνα". Η "Ράμνα" ήταν το μοναδικό χωριό στην Ανατολική Μακεδονία με αποκλειστικά Βλάχους κατοίκους που κατοικούσαν εκεί μόνιμα χειμώνα καλοκαίρι. Το όνομα Ράμνα στα σλαβικά σημαίνει πεδιάδα, περιγράφοντας έτσι και την διαμόρφωση του εδάφους όπου και βρίσκεται το χωριό. 

Την άνοιξη του 1890 η Ράμνα είναι ένα χωριό με 65 σπίτια ενώ παλαιότερα τα σπίτια ήταν 150. Η μείωση του πληθυσμού είχε να κάνει με το ότι οι πολλοί κάτοικοι του χωριού είχαν εγκατασταθεί στην Τζουμαγία (Ηράκλεια) και στο Ντεμίρ Χισάρ (Σιδηρόκαστρο).Στο χωριό υπήρχαν οικογένειες οι οποίες κατάγονταν από την Νέβεσκα (Νυμφαίο), την Σαμαρίνα και την Αβδέλα. Επίσης υπήρχαν οικογένειες που η καταγωγή τους ήταν από τη Μοσχόπολη και τη Νικολίτσα του Γράμμου. Εκείνη την χρονιά ο πληθυσμός της Ράμνας αποτελούνταν από 325 άτομα.

Στις αρχές του 20ου αιώνα πολλοί από τους κατοίκους μετακινήθηκαν στην Καβάλα όπου εργάζονταν στα καπνομάγαζα.

Κάθε χρόνο στην γιορτή του Αποστόλου Παύλου γινόταν πανηγύρι το οποίο διαρκούσε τρεις μέρες. Λειτουργούσε ελληνικό σχολείο και παρά τις προσπάθειες και τις απειλές των Βουλγάρων για δημιουργία βουλγαρικού σχολείου οι κάτοικοι δεν υπέκυψαν. Παράλληλα στο χωριό αναπτύχθηκαν ομάδες αντίστασης με μακεδονομάχους και καπετανάτα. Σημαντική ήταν η βοήθεια των κατοίκων στον απελευθερωτικό πόλεμο του 1913. Ο ελληνικός στρατός με επικεφαλής τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και οδηγό τον Παρθένη Νικόλαο έναν κτηνοτρόφο από την Ράμνα ελευθέρωσε την περιοχή. Χαρακτηριστική ήταν η γενναιότητα του Παρθένη που τραυματίσθηκε στην μάχη της Βέτρινας και εκτός από αυτή την βοήθεια τροφοδοτούσε τον ελληνικό στρατό για ενάμιση μήνα με ζώα από το κοπάδι του.

5 Απριλίου 1944: Το Ολοκαύτωμα της Κλεισούρας Καστοριάς

Στην Κλεισούρα του νομού Καστοριάς εκτελούνται από τους Ναζί 280 Έλληνες.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ (Από την αφήγηση της Ε. Καλφόγλου, εθελόντριας Ε.Ε.Σ. Φλώρινας, 8-4-1944):

«Στις 4 Απριλίου 1944 το βράδυ, ομάδα ενόπλων ανταρτών, άλλοι είπαν ότι ήταν γύρω στους 150 και άλλοι γύρω στους 300, με αρχηγό τον Υψηλάντη, διανυκτέρευσαν μέσα και γύρω από το χωριό. Την επομένη το πρωί, 5 Απριλίου 1944, οι αντάρτες που βρίσκονταν στα γύρω υψώματα της Κλεισούρας επιτίθενται στη φάλαγγα των Γερμανών, που περνούσε από τον αμαξιτό δρόμο και σκοτώνουν δύο Γερμανούς, καταστρέφοντας 2 μοτοσικλέτες και ένα αυτοκίνητο. Μετά οι αντάρτες διασκορπίστηκαν στο βουνό, όπου και κρύφτηκαν.

Οι κάτοικοι της Κλεισούρας, όταν έμαθαν τα γεγονότα, τρομοκρατούνται και οι άντρες, φοβούμενοι γνωστές αντεκδικήσεις, φεύγουν προς διάφορες κατευθύνσεις (κοντινά χωριά κ.λ.π). Το απόγευμα της ίδιας μέρας, καταφθάνουν γερμανικά αυτοκίνητα. Οι πρώτοι Γερμανοί περιέρχονται το χωριό και συγκεντρώνουν πολλά γυναικόπαιδα στους δρόμους και την πλατεία χωρίς κακές δήθεν διαθέσεις. Όμως δεύτερη ομάδα ταυτοχρόνως ορμά και με τα πολυβόλα και όπλα βάλλει κατά των συγκεντρωμένων, περιέρχεται δε τα σπίτια, ανοίγει διά της βίας του όπλου, ορμά μέσα, σκοτώνει, ξεκοιλιάζει, βάζει φωτιά. Ο κόσμος κρύβεται, σκορπίζει… για να ξαναπέσει σε λίγο στα χέρια τους.

Μαζί με τους Γερμανούς ήταν και Βούλγαροι και συγκεκριμένα ο Κάλτσεφ.

Κυριακή των Βαϊων 1826: Η έξοδος του Μεσολογγίου και τα παιδιά της Σαμαρίνας

Το θρυλικό τραγούδι - ύμνος στην αυτοθυσία για τη λευτεριά

Οι στίχοι του θρυλικού τραγουδιού ''Παιδιά της Σαμαρίνας" είναι τα τελευταία λόγια του λαβωμένου Μίχου Φλώρου, Αρχηγού των 120 Σαμαρινιωτών που πολέμησαν στο Μεσολόγγι το 1826 ως τμήμα της Φρουρας των Μακεδόνων. Από τους 120, μόνο 33 έζησαν κατά την Έξοδο και την τελική μάχη και αυτοί κράτησαν και έφεραν στην Μακεδονία τις τελευταίες λέξεις του Αρχηγού τους που έφτασαν μέχρι εμάς μελοποιημένοι.  Διαβάζουμε από την αναφορά του Πολιτιστικού συλλόγου των Σαμαριναίων:

Η Σαμαρίνα και γενικότερα η Βλαχουριά, δεν ήταν δυνατόν να λείψει από το προσκλητήριο της επανάστασης του 1821, συμμετέχοντας μ ένα πάνθεο ηρώων, που πολέμησαν στο πλάι των άλλων Ελλήνων μέχρι τη Ρούμελη και το Μωρηά. Ο Βουλής Γιώτσας, ο Μίχας Γκριζιώτης και άλλα παλικάρια της Σαμαρίνας, πολέμησαν με τον Παπαφλέσσα στην άνιση μάχη του Μανιακίου, το 1825. Μάλιστα ο Βουλής Γιώτσας ήταν από τους ελάχιστους επιζώντες της φονικής μάχης και γύρισε τραυματίας στη Σαμαρίνα, όπου πέθανε μετά από λίγο καιρό. Οι Σαμαριναίοι τον κήδεψαν με τιμές εθνικού ήρωα. Σύμφωνα με τον συμπατριώτη μας «θρυλοσυλλέκτη» κ. Αχιλλέα Γκριζιώτη, αρχηγός αυτών των αγωνιστών ήταν ο Κόλας (Νίκος) Γκριζιώτης, ο μετέπειτα στρατηγός της επανάστασης. 

Στα 1826 οι Σαμαριναίοι μετέχουν στην αθάνατη φρουρά των Μακεδόνων, που πολέμησαν στην πολιορκία του Μεσολογγίου. Η ομάδα των Σαμαριναίων αποτελούνταν από 120 μαχητές, με αρχηγό τον Μίχο Φλώρο και πολέμησαν στην «Ντάπια» του Στρατηγού Μάκρη. Μερικά από τα ονόματα των μαχητών, που διέσωσε η παράδοση ήταν του Μάκρη, Μανάκα, Αβραμούλη, Συράκου, Μ. Μπούσια, Γκιολδάρη, Τζίμου ή καπετάν -Τζήμα.

Από αυτούς, κατά την έξοδο της φρουράς διεσώθησαν μόνο 33, ενώ οι υπόλοιποι Φλώρος, Μακρής, Αβραμούλης κλπ. έπεσαν ηρωικά στο Μεσολόγγι. Η λαϊκή μούσα της Σαμαρίνας ύμνησε τον ηρωικό θάνατο των παλικαριών της με το τραγούδι «Ν εσείς παιδιά κλεφτόπουλα, παιδιά της Σαμαρίνας». Μέχρι το 1828 οι Σαμαριναίοι συνεχίζουν τον αγώνα τους εναντίον των Τούρκων. Με την Ίδρυση του Ελληνικού κράτους, αναστέλλουν προς στιγμήν τη δράση τους και περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία, για να ξεσηκωθούν. 

Το '21 μέσα από το λόγο και το χορό

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

31/3/2015

Ένδεκα (11) τοπικοί Πολιτιστικοί Σύλλογοι του Βόλου και της ευρύτερης περιοχής συναντώνται και διοργανώνουν από κοινού εκδήλωση με θέμα «Το ’21 μέσα από το λόγο και το χορό», την Κυριακή 26 Απριλίου 2015 και ώρα 18.30, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Συνεδριακού Κέντρου της Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος, στα Μελισσάτικα,

Η εκδήλωση είναι πολιτιστικού-ιστορικού ενδιαφέροντος και στόχο έχει να αναδείξει τη ζύμωση και τη συμμετοχή σύμπαντος του Ελληνισμού στην Επανάσταση και την Παλιγγενεσία του Ελληνικού Έθνους με τους γνωστούς αλλά πολύ περισσότερο τους άγνωστους ήρωες και πρωτοστάτες, πριν και κατά τον ξεσηκωμό για την αποτίναξη της επί 400 χρόνια σκλαβιάς και καταδυνάστευσης ενός υπερήφανου και ελεύθερου λαού. Σκοπός είναι να αναδειχθεί η μεγαλοσύνη του Έλληνα, ο οποίος οποιοδήποτε γεγονός χαράς ή λύπης το ψάλλει, το τραγουδά και το μελοποιεί για να το κληροδοτήσει ζωντανό και γλαφυρό στις επόμενες γενιές. Για να μη χαθεί!

Στην περίπου 200 λ. παράσταση ο θεατής θα απολαύσει 180 χορευτές με τις παραδοσιακές φορεσιές κάθε περιοχής της Ελλάδας και εκτός των σημερινών της συνόρων, την βυζαντινή χορωδία του Συλλόγου Ιεροψαλτών Βόλου «Ιωάννης ο Κουκουζέλης» και ολιγομελείς χορωδίες Πολιτιστικών Συλλόγων.

Ο λόγος θα τιμήσει τα πρόσωπα (γνωστά ή λιγότερο γνωστά) κάθε περιοχής, ενώ τα επιλεγμένα τραγούδια, που συνοδεύονται και με χορούς, αναφέρονται σε ήρωες ή γεγονότα που σχετίζονται με τις μάχες και τον αγώνα του εξεγερμένου Ελληνισμού, όπου κι αν αυτός υπήρχε, αφού ο απελευθερωτικός αγώνας του 1821 υπήρξε καθολικό γεγονός που συντάραξε πολιτικά και στρατιωτικά όλα τα Βαλκάνια .

Το μαγευτικό Πισοδέρι Φλώρινας

Χτισμένο στην πλαγιά μιας χαράδρας, της δυτικής πλευράς του Βαρνούντα από την οποία πηγάζει ο Αλιάκμονας ποταμός, το Πισοδέρι περιβάλλεται από απέραντα και παραδεισιακά δάση οξιάς, που είναι σχεδόν παρθένα και κρατούν αρκούδες, λαγούς, αλεπούδες, ζαρκάδια, κουνάβια και αγριογούρουνα. Το χιονισμένο τοπίο, το μικρό χωριουδάκι, οι φιλικοί κάτοικοι θα σας μαγέψουν…

Το Πισοδέρι υπάγεται στο Νομό Φλώρινας και βρίσκεται σε 1.450 μ. υψόμετρο με 25 μόνιμους κατοίκους το χειμώνα που διπλασιάζονται κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Κύρια ασχολία τους είναι η δασοπονία, η ξυλεία και ο τουρισμός το χειμώνα χάρις του Χιονοδρομικού Κέντρου στη Βίγλα που αποτελεί πόλο έλξης για τους λάτρεις του χιονιού.

Οι πηγές έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο και σε αυτή τη περιοχή των Πρεσπών. Οι γνωστότερες αυτών είναι οι πηγές του Αλιάκμονα με την τοπική ονομασία «Μάνα του Νερού», οι πηγές Παύλος Μελάς και Προφήτης Ηλίας (Ντιλίνα) στον Εθνικό Δρόμο Φλώρινας - Πισοδερίου.

Άξιο σημείωσης αποτελεί η οροσειρά Βαρνούντας με το δάσος οξιάς που περιβάλλει το χωριό. Η διάσχιση της θεωρείται μια από τις ομορφότερες διαδρομές στην Ελλάδα, είτε με ορειβατικό ποδήλατο, είτε με 4Χ4, είτε με πεζοπορία. 

Εκκλησίες 

Στο χωριό υπάρχουν 4 εκκλησίες που αποτελούν σταθμό στη μακραίωνη ιστορία του και έχουν συνδεθεί στενά με όλα τα γεγονότα που συνέβησαν ανά τους αιώνες.

Ξωκλήσι προφήτη Ηλία: Κτίστηκε το 1912 μετά από απόφαση του συλλόγου Πισοδεριτων «SΑΙΝ LOUIS». Κτίστηκε ψηλά στον αυχένα της Βίγλας για να αγναντεύουν οι προσκυνητές τον κάμπο της Φλώρινας. Είναι ένας τρίκλητος ξυλόστεγος ναός που φαντάζει κάτασπρος ανάμεσα στις πράσινες οξιές και τα χόρτα που το ζώνουν. Στις 20 Ιουλίου γιορτάζεται με πολύ ευλάβεια και προσέρχονται για προσκύνημα όχι μόνο οι κάτοικοι του Πισοδερίου αλλά κι αυτοί που μένουν στη Φλώρινα.

Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η εκδήλωση της Αδελφότητας Γαρδικιωτών Αθήνας - Πειραιά

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Προς

Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων

Αδελφότητα Γαρδικιωτών Αθήνας - Πειραιά

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων και την Αδελφότητα Γαρδικιωτών Αθήνας – Πειραιά για την ιδιαίτερη τιμή που μας έκαναν και συνδιοργάνωσαν την παρουσίαση της μελέτης μας με θέμα "Η ΕΥΡΕΙΑ ΑΠΗΧΗΣΗ ΤΗΣ Φ.Α.Τ.Α, ΓΑΡΔΙΚΙΩΤΕΣ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟΥ ΑΙΩΝΑ". Η εκδήλωση στέφθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία, όπως ήταν φανερό στα μάτια των συγκινημένων ηλικιωμένων Γαρδικιωτών. 

Θερμές ευχαριστίες στον πρώην πρόεδρο της Αδελφότητας Γαρδικιωτών κ. Σ. Κάκια για την προσωπική του φροντίδα στην οργάνωση της όμορφης εκδήλωσης. Επίσης, να ευχαριστήσουμε για την παρουσία τους τον Δήμαρχο Πειραιά κ. Ι. Μόραλη, τον Δ/ντη του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας κ. Ε. Καραμανέ, την τέως Δ/ντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας και Πρόεδρο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας των Θεσσαλών της Αθήνας κα Αικ. Πολυμέρου – Καμηλάκη, τον ερευνητή κ. Π. Ποτηρόπουλο, τον δημοσιογράφο κ. Η. Προβόπουλο, την αντιπρόεδρο του Συνδέσμου Τζουρτζιωτών Αθήνας κα Μ. Λαιάκη, τον πρόεδρο του Συλλόγου Πολυθέας Αθηνών κ. Α. Αθανασίου, την πρόεδρο του συλλόγου Παναγίας Αθηνών κα Α. Αλεξίου καθώς και το χορευτικό του συλλόγου Παναγίας Αθηνών για την εμφάνισή του με τη συνοδεία ορχήστρας δημοτικής μουσικής.

Οι Οθωμανοί της Βεντίστας (Αμαράντου) Καλαμπάκας και το Χρονικόν του Κουβαρά

Ευαγγελία Γουγουλάκη - Ζιώζια

Οι Οθωμανοί της Βεντίστας (Αμαράντου) Καλαμπάκας και το Χρονικόν του Κουβαρά 

Ανάτυπο από τα ''Τρικαλινά'', τ. 16ος (1996)

Φιλολογικός Ιστορικός Λογοτεχνικός Σύνδεσμος (Φ.Ι.ΛΟ.Σ) Τρικάλων

Τρίκαλα 1996

~ Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Εδώ

Η αρχαία καταγωγή της νεοελληνικής φουστανέλας - Κώστας Ρωμαίος

''Η αρχαία καταγωγή της νεοελληνικής φουστανέλας''

Κώστας Ρωμαίος, Λαογραφικά θέματα, Αθήνα 1977

~ Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Εδώ

Ο Ισμαήλ Κεμάλ Βλόρα και οι πρωτοβουλίες για την ελληνοαλβανική συνεννόηση

Μνημείο του Ισμαήλ Κεμάλ Βλόρα στα Τίρανα
Πηγή φωτο: εδώ

Στις 28 του Νοέμβρη του 1912 ο Ισμαήλ Κεμάλ μπέη Βλόρα, πολιτικό στέλεχος της οθωμανικής αυτοκρατορίας, κηρύσσει στην Αυλώνα την ανεξαρτησία της Αλβανίας. Μία ανεξαρτησία που δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιας εξέγερσης ή εθνικής παλιγγενεσίας των Αλβανών αλλά απόρροια διπλωματικών κινήσεων των μεγάλων δυνάμεων. Ήταν η χρονική στιγμή κατά την οποία η συμμαχία των ορθόδοξων λαών της βαλκανικής του Α’ Βαλκανικού Πολέμου κατατροπώνει τον οθωμανικό στρατό και τον περιορίζουν σε μία στενή λωρίδα της σημερινής Αλβανίας μεταξύ Βερατίου και Αυλώνας.

Στην Ευρώπη υπάρχει έντονη κινητικότητα για το μέλλον της περιοχής, δεν αποτυπώνεται όμως το ίδιο στο λαό της Αλβανίας που είναι σα να ζει σε έναν άλλο κόσμο και όλα αυτά φαίνεται να μην τα καταλαβαίνει, ενώ άλλα είναι αυτά που περιμένει. Στα απομνημονεύματα του ο Ισμαήλ Κεμάλ, μας εξιστορεί έναν πολύ ενδιαφέρον διάλογο που είχε με αυστριακό διπλωμάτη. Όταν ο δεύτερος τον ρωτάει αν έχει έτοιμη τη σημαία, ο Ισμαήλ του απάντησε πως η σημαία είναι έτοιμη αλλά δεν έχει κοντάρι… και ο Αυστριακός που παρότρυνε το εγχείρημα εκφράζοντας φυσικά την αυτοκρατορία του, του είπε πως το κοντάρι του θα είναι η κάνη του όπλου της Αυστροουγγαρίας…

Οι μουσουλμάνοι Αλβανοί που ήσαν προνομιούχοι με τους Οθωμανούς, βλέπουν αρνητικά τις εξελίξεις ενώ οι χριστιανοί περιμένουν το ποθούμενο που σίγουρα δεν είναι μία νέα διοίκηση στην οποία ηγείται ένα υψηλό στέλεχος των Οθωμανών. Για τους ορθοδόξους, το ποθούμενο είναι να φτάσει και σε αυτούς το κύμα της επανάστασης του 1821 που ξεκίνησε στην Πελοπόννησο. Γιατί η 25η Μαρτίου ήταν η αρχή μιας επανάστασης η οποία δεν είχε ολοκληρωθεί. Μάλιστα θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτή η επανάσταση δεν ολοκληρώθηκε ακόμα. Όχι μόνο με την εθνικιστική έννοια της ενσωμάτωσης στον εθνικό κορμό αλύτρωτων εδαφών αλλά υπό την έννοια ότι η ελευθερία και η εθνική ανεξαρτησία δεν είναι δεδομένες αλλά κτώνται με συνεχείς αγώνες.

Πόλος έλξης το Λαογραφικό Μουσείο του Συλλόγου Βλάχων Ν. Σερρών ''Γεωργάκης Ολύμπιος''

Το Λαογραφικό Μουσείο του Συλλόγου Βλάχων Ν. Σερρών “Γεωργάκης Ολύμπιος” εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο του 2008 και έκτοτε αποτελεί πόλο έλξης για τους κατοίκους των Σερρών και αιτία εκδρομής προς την πόλη μας από συλλόγους και κατοίκους όμορων νομών. Πρόκειται για το τριώροφο κτίριο παραδοσιακής μορφής στη συμβολή των οδών Γρ. Ρακιτζή και Γ. Καραϊσκάκη (παραπλεύρως του 5ου Γυμνασίου). Το μοναδικό για τα τοπικά δεδομένα μουσείο δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να γνωρίσει την καθημερινή ζωή των Βλάχων της Αν. Μακεδονίας μέσα από την έκθεση των αντικειμένων που παρουσιάζουν την ζωή από την γέννηση, την εφηβεία μέχρι και τον γάμο.

Προσθήκη λεζάντας

Από την αρχή της φετινής περιόδου οι επισκέψεις νηπιαγωγείων, δημοτικών σχολείων, συλλόγων, αλλά και μεμονωμένων επισκεπτών έχουν αυξηθεί κατά κόρον. Σύμφωνα με το βιβλίο επισκεπτών, το Μουσείο του Συλλόγου Βλάχων έχουν επισκεφτεί σύλλογοι όπως το Λύκειο Ελληνίδων Αθηνών, ο Λαογραφικός Σύλλογος Βλάχων Νάουσας, η Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα Τζούρτζιας της Αθαμανίας, ο Σύλλογος από το Χαλίκι Ασπροποτάμου Τρικάλων, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δρυμού Θεσσαλονίκης, ο Σύλλογος Περιηγητών Θεσσαλονίκης, αλλά και μέλη του Συλλόγου Μικροχωρίου Δράμας, του Καλλιτεχνικού Εργαστηρίου της Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου, της Φ.Ε. Ξάνθης, κάτοικοι της Σαμαρίνας, καθώς και επισκέπτες από την Ελβετία και την Ισπανία.

Γενικότερα, η υποδοχή των επισκεπτών του Μουσείου γίνεται από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου στον πρώτο όροφο του κτιρίου στον βλάχικο οντά, δηλαδή στο σαλόνι ενός αρχοντικού με ξύλινα μιντέρια, υφαντά, σοφράδες και τζάκι. Στον οντά ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει ντοκιμαντέρ σχετικό με την καθημερινή ζωή των Βλάχων.