Κυριακή 26 Ιουνίου 2016

Έγγραφα εκ Μοσχοπόλεως - Στίλπων Π. Κυριακίδης


Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου το 1767
(χαλκογραφία εποχής)
Η προϊούσα έν τη 'Οθωμανική αυτοκρατορία παράλυσις τής διοικήσεως καί αναρχία είχε καταστήσει κατά τον IH ' αΙώνα τήν ζωήν επικίνδυνον όχι μόνον είς τήν ύπαιθρον, άλλα καί είς αύτάς τάς πόλεις. 'Ιδίως έν 'Αλβανία, όπου τα ληστρικά ένστικτα είναι ιδιαιτέρως ανεπτυγμένα, οί Αλβανοί μεγιστάνες, μπέηδες καί σπαχήδες, είχον καταστή η μάστιξ ολοκλήρου της χώρας προβαίνοντες εις φόνους, ληστείας και ληστρικάς έπιδρομάς, όπου έγνώριζον ότι θά είχον να αποκομίσουν σημαντικά οφέλη. Η Μοσχόπολις, ώς πόλις ευημερούσα, ήτο φυσικόν να προσέλκυση τα αρπακτικά αυτών βλέμματα. 
Οί δυστυχείς Μοσχοπολίται, μη δυνάμενοι οί ίδιοι να αμυνθώσιν ενόπλως, δια να αποτρέπωσι τα εκ μέρους τών ληστρικών γει­τόνων των δεινά, δυστυχώς δε και ένεκα τών ιδίων σφοδρών κομματικών ερίδων, ηναγκάζοντο να προσφέρουν εκάστοτε είς τους άτακτους χρηματικά ποσά, τά οποία συνέλεγον δι' εράνων, και όταν ταύτα δεν ήσαν αρκετά, δια να κορέσωσι τήν απληστίαν τών ληστών, ήναγκάζοντο να δίδουν και χρεωστικάς ομολογίας, να ομολογούν δηλονότι χρέη, μπόρτζια, τά όποια ελογίζοντο και έντοκα. Μπορτζιλήδες, δηλ. χρεώσται, ήσαν κυρίως οί Μοσχοπολΐται, αλλά το όνομα μετεφέρθη είς τους απαιτητάς του χρέους Αλβανούς, ίσως διότι ούτοι συχνά εχρησιμοποίουν τήν λέξιν. Τά χρέη ταύτα μέ τους υπερβολικούς των τόκους απέβησαν ανίατος πληγή δια τους Μοσχοπολίτας, διότι οί μπορτζιλήδες δέν έδίσταζον και δια της βίας να έπιζητώσι τήν είσπραξιν αυτών, εν τέλει δε προκάλεσαν και τήν εν μέρει καταστροφήν και δήωσιν της πόλεως κατά τον Μάϊον του 1769, και κατά τον Σεπτέμβριον του αυ­τού έτους τον πλήρη σχεδόν εξοικισμόν τών κατοίκων «άπό τον φόβον τών μπορτζιλήδων και από τα βαριά δοσίματα», όπως λέγει ó κώδιξ.1
Αι ολίγαι απομείνασαι οικογένειαι, δια να απαλλαγούν τών χρεών, τά οποία εβάρυνον ολόκληρον την κοινότητα, απεφάσισαν κατά τι εγγραφον του 1774 «τά κτήματα πάντα τών φευγάτων να δοθούν εις τάς άνάγκας και χρέη της πολιτείας, δια το βαρύ φορτίον όπου έφορτώθη είς τά λείψανα τών δυστυχισμένων τούτων πτωχών.» Παρ' όλον όμως τούτο τά χρέη δέν εξηλείφθησαν. Τό δημοσιευόμενον εγγραφον δεικνύει ότι «τά καθημερινά καί άφευκτα δοσίματα και μπόρτζια της δυστυχισμένης πολιτείας» εξηκολούθουν καί μέχρις ακόμη του 1807.

~ Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.