Το θέμα που με απασχόλησε όταν αποφάσισα να γράψω για τους Βλάχους, ήταν το ζήτημα της καταγωγής τους. Πολλές φορές έχουμε χαρακτηρίσει κάποιον "βλάχο", "καράβλαχο", "μπουρτζόβλαχο" εννοώντας άνθρωπο αγράμματο, άξεστο και χοντροκομμένο. Ήρθε ή ώρα να ξεκαθαριστεί η αλήθεια, γιατί θεωρώ ανεπίτρεπτο ένα τόσο ιστορικό κομμάτι του ελληνισμού, που έχει συμβάλλει τα μέγιστα στην πνευματική του εξέλιξη, να κατέχει στο μυαλό μας μια τόσο χαμηλή θέση. Έχουν γίνει δέκτες απίστευτης προπαγάνδας για τη δήθεν σλαβική καταγωγή τους, που την έχουμε –από άγνοια- υιοθετήσει και εμείς οι ίδιοι προς μεγάλη χαρά των γραικύλων και των ανθελλήνων.
Ας αρχίσουμε λοιπόν από την καταγωγή τους για την οποία πολύ μελάνι έχει χυθεί. Βλάχοι είναι οι πληθυσμοί που κατοικούν στα ορεινά χωριά της Μακεδονίας, Πίνδου, Ηπείρου, και που πλέον στο πέρασμα των αιώνων διασκορπίστηκαν σχεδόν σε όλη την κεντρική και βόρεια Ελλάδα. Η ετυμολογία της λέξης "Βλάχος" θεωρείται πως προέρχεται από τη Γερμανική λέξη "Wahlvolc", "Βάλλους", όπου έτσι αποκαλούσαν τους λατινόφωνους. Είναι γνωστοί και ως Μογλενίτες, Καράβλαχοι, Κουτσόβλαχοι, Μαυρόβλαχοι, ή Σαρμανιώτες. Πολλές φορές όμως αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Armanji (Αρμάνοι) από το Romanus cives, το διάταγμα του Καρακάλα το 212 μχ, όπου γενικεύτηκε το δικαίωμα του Ρωμ. πολίτη και στις χώρες που ήταν ρωμ. επαρχίες.
Ιστορικά, και σύμφωνα με τις τελευταίες πλέον επίσημες μελέτες, αποδεκτή θεωρείται πλέον η άποψη του κυρίου Αντώνη Κεραμόπουλου, διακεκριμένου ακαδημαϊκού και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Δεν τίθεται θέμα αποίκησης από Λατίνους ή Ρουμάνους, αλλά σταδιακού εκλατινισμού των Ελλήνων από τις ρωμαϊκές λεγεώνες, που στα αχανή σύνορα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, στρατολογήθηκαν μαζί με άλλους λαούς που υπάγονταν σε αυτή, ως συνοριοφύλακες, πολεμιστές και στρατιώτες. Η λατινική γλώσσα ήταν ο μοναδικός συνδετικός κρίκος επικοινωνίας μεταξύ τους λόγω της πολυγλωσσίας των λαών, αν και σταδιακά η κάθε περιοχή αφομοίωσε τη λατινική, ενσωματώνοντας την αργότερα στα δικά της γλωσσικά στοιχεία. Αυτό εξηγεί και τις γλωσσικές ομοιότητες που υπήρχαν στις διάφορες γλώσσες που δέχτηκαν τη λατινική και την ΄΄ανακάτεψαν΄΄ με τη δικιά τους γεννώντας σταδιακά ένα νέο γλωσσικό ιδίωμα. Μιλάμε απλά για γλωσσικές ομοιότητες, και όχι για κάποια συγγένεια μεταξύ λαών. Εκεί δηλαδή που στήριξαν οι σλαβικές προπαγάνδες τα επιχειρήματα τους, προσπαθώντας να συσχετίσουν την Ελλάδα και τους Βλάχους με τους Ρουμάνους. Κάνω την αρχή από δω λοιπόν, για να ασχοληθώ πιο αναλυτικά αργότερα.