Η πολύπλευρη προσωπικότητα του Μοσχοπολίτη Κωνσταντίνου Σκενδέρη

Πηγή: Πελασγός Κορυτσάς

Επίσης, διαβάστε: 

~ Ιστορία της αρχαίας και σύγχρονης Μοσχοπόλεως του Κων. Χ. Σκενδέρη

Οι Κουπατσαραίοι

Τούτο το κείμενο το γράφω με ρίγος ψυχής. Και το εναποθέτω ως ένα ταπεινό ερέθισμα, για μια προσωπική γνωριμία, με έναν ημινομαδικό πληθυσμό της πατρίδας μας, που συνθέτει μια ανθρώπινη γεωγραφική ενότητα, η οποία χωροθετείται δυτικά γύρω από την κοίτη του ποταμού Βενέτικου και ανατολικά του ορεινού συγκροτήματος της Βασιλίτσας, του Νομού Γρεβενών.

Βεβαιώνω από την πρώτη μου στιγμή ότι τις εκτιμήσεις μου αυτές, σωστές ή λανθασμένες, τις έχω ερευνήσει χρόνια τώρα, τις κράτησα μέσα μου και σήμερα αισθάνομαι την ανάγκη να τις φέρω στην επικαιρότητα για να απαντήσω στις πολυσύχναστες ερωτήσεις που κάθε φόρα δέχομαι από ανθρώπους που με ρωτούν, τι είναι οι Κουπατσαραίοι.

Σ’ αυτό το ερώτημα θα περιστραφεί σήμερα η γραφίδα μου. Σε μια απάντηση την οποία πολλοί άνθρωποι θέλουν να γνωρίζουν, μια που ο νομός μας είναι διάσπαρτος από Κουπατσαραίους, χωρίς οι εδώ αυτόχθονες να γνωρίζουν ορισμένα βασικά πράγματα γι’ αυτούς, τη στιγμή που ζουν, κινούνται, δραστηριοποιούνται και εργάζονται μαζί τους..

Τα Κουπατσιαροχώρια η αλλιώς τα χωριά των Κουπατσαραίων, βρίσκονται στην περιοχή των Γρεβενών. Ορισμένα απ’ αυτά, όπως το χωριό μου, το Πανόραμα, είναι περιστοιχισμένα από τα δάση των μαυρόπευκων, τις βελανιδιές και τις οξιές. Και από όλες τις άλλες ομορφιές της φύσης.

Μια από τις επικρατέστερες απόψεις για την ετυμολογική προέλευση του ονόματος Κουπατσιάρης, όπως καταγράφεται σε πολλά εγχειρίδια και μονογραφίες, είναι πως προέρχεται από την βλάχικη λέξη «κουπάτσιου» που σημαίνει βελανιδιά και ιδίως τα νεόφυτα γύρω από τον κύριο κορμό του δένδρου. Ονομάστηκαν έτσι, «Κουπατσαραίοι» κατά μία μεγάλη μερίδα μελετητών, επειδή ζούσαν σε μία περιοχή όπου ήκμαζαν δάση βελανιδιάς.

Βλάχικη κολοκυθόπιτα

Της Ελευθερίας Μπούτζα 

~ Παραδοσιακό φύλλο:

Ελαιόλαδο 5 κουταλιές σούπας

Ξύδι 5 κουταλιές σούπας

Αλάτι 1 1/2 κουταλάκι γλυκού 

Αλεύρι σκληρό 700 γρ 

Νερό 2 1/2 φλυτζάνια τσαγιού (χλιαρό)

Σε μια μεγάλη λεκάνη βάζουμε τα υλικά και πλάθουμε έντονα για 4'-5' μέχρι να πάρουμε μια ελαστική ζύμη που να κολλάει ελαφρώς στα χέρια. Σκεπάζουμε και αφήνουμε το ζυμάρι να ξεκουραστεί για 15'. Χωρίζουμε το ζυμάρι σε 6 μπάλες και με τη βοήθεια του πλάστη ανοίγουμε τα φύλλα.

~ Τα υλικά για τη γέμιση:

1 κιλό κολοκυθάκια (πράσινα) τριμμένα στο χοντρό

2 ξερά κρεμμύδια τριμμένα στο χοντρό ή 5 φρέσκα ψιλοκομμένα 

4 αυγά

1/4 φέτα 

1/4 ανθότυρο

1 φλ τσαγιού τραχανά γλυκό

1/2 φλ τσαγιού ελαιόλαδο 

άνηθος, άλατι, πιπέρι....

Τα ανακατεύουμε όλα μαζί όπως είναι και τα μοιράζουμε σε 6 φύλλα λαδωμένα, τα οποία τα τυλίγουμε σε ρολά, λαδώνουμε πάλι με το πινέλο ελαφρά και ψήνουμε στους 200 βαθμούς για 1 ώρα περίπου μέχρι να πάρει χρώμα...

24 Ιουνίου 1914: Η Απελευθέρωση της Κορυτσάς από τα στρατεύματα της Αυτονόμου Ηπείρου

Ο Αρχηγός Κορυτσάς
Γ. Τσόντος-Βάρδας

Τα Αυτονομιακά τμήματα αφού πλησίασαν κατά τη νύκτα προς τις 23 Ιουνίου 1914 τις εχθρικές θέσεις, τη χαραυγή μετά από ορμητική έφοδο ανέτρεψαν τους Αλβανούς από τις οργανωμένες θέσεις τους στα Υψώματα Καζάνι. Στη συνέχεια μετά την κατάληψη των αντικειμενικών σκοπών και τη σύντομη ανασυγκρότηση των τμημάτων, οι φάλαγγες συνέχισαν τις επιθετικές τους ενέργειες σύμφωνα με την προσωπική εκτίμηση της καταστάσεως από τους διοικητές τους και μέσα στο ευρύ περιθώριο πρωτοβουλίας που τους έδινε η διαταγή επιθέσεως του Αρχηγού Γεώργιου Τσόντου - Βάρδα.

Ενώ τα σώματα του Παύλου Γύπαρη και Παναγιώτη Γερογιάννη με διαταγή του Τσόντου - Βάρδα κατευθύνθηκαν προς τα χωριά της Κολώνιας Στίκα και Μπούτκα για να συναντήσουν τα τμήματα της Κολώνιας του Λοχαγού Νικόλαου Τσίπουρα, οι φάλαγγες του Γεώργιου Κονδύλη και Επαμεινώνδα Γραβάνη στράφηκαν προς τα βόρεια υψώματα του χωριού Νικολίτσα που κατέχονταν από εχθρικές δυνάμεις.

Το Σώμα του Οπλαρχηγού Μιχάλη Τσόντου κατέλαβε μέχρι τις 09:20 το χωριό Νικολίτσα, ενώ ο Ανθυπασπιστής Ηλίας Λουτσάρης (της φάλαγγας Ε. Γραβάνη) κατόρθωσε να καταλάβει το χωριό Αρέζα και να λάβει την επαφή με τον εχθρό που κατείχε τα βόρεια του χωριού υψώματα.

Για την συνέχεια του άρθρου ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο: ΤΟ ΟΡΑΜΑ

Ολυμπιακοί Αγώνες, Αθήνα 1896

Η είσοδος του Παναθηναϊκού Σταδίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. 

Ο ανδριάντας του Γεωργίου Αβέρωφ, το Ολυμπιείον και η Ακρόπολη. 

Αριστερά η λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας. Μπροστά, οι κήποι του 

Ζαππείου είναι ακόμα κηπάρια.

Αγώνες ξιφασκίας στο περιστύλιο του Ζαππείου κατά τη διάρκεια 

των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896.

Οι Αρβανίτες - Δημητρίου Ε. Ευαγγελίδη

Κεφάλαιο 9 - Μέρος β:

Οι αρβανιτόφωνοι Έλληνες 

Μετά από όσα αναφέρθηκαν στο πρώτο μέρος του παρόντος Κεφαλαίου, αλλά και γενικά στα προηγούμενα Κεφάλαια, είμαστε πλέον σε θέση να πραγματοποιήσουμε μια αποτίμηση της εθνολογικής σύστασης του πληθυσμού των παλαιών ρωμαϊκών επαρχιών και της εξέλιξής της από τις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ. μέχρι τον 13ο αιώνα.

Όπως είχαμε τονίσει παραπάνω (σελ. 104-105):

«Η Επαρχία της Δαλματίας (Dalmatia) παρέμεινε ως είχε, εκτός από την ενδιαφέρουσα απόσπαση του νοτίου τμήματός της (υπενθυμίζουμε ότι ο Διοκλητιανός καταγόταν από την Δαλματία και επομένως γνώριζε καλά τους εθνοφυλετικούς συσχετισμούς της περιοχής) από το οποίο δημιουργήθηκε η νέα Επαρχία της «Πραιβαλιτανίας» (Praevalitana), που αντιστοιχούσε περίπου στο παλιό ιλλυρικό βασίλειο των Αρδιαίων, με σπουδαιότερες πόλεις την Σκόδρα, την Λίσσο και την πρωτεύουσα Διοκλεία, τα ερείπια της οποίας βρίσκονται κοντά στην σημερινή πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου, την Ποντγκόριτσα. Δημιουργήθηκαν επίσης η Επαρχία της Δαρδανίας, η οποία αποσπάστηκε από την Επαρχία Μοισίας, καθώς και η εξελληνισμένη πλέον Επαρχία της «Νέας Ηπείρου» (Epirus Nova / Illyris Graeca), που αντιστοιχούσε στην παλιά Ιλλυρίδα, γύρω από τις πόλεις της Απολλωνίας και της πρωτεύουσας Επιδάμνου (Dyrrhachium). Τις καθαρά ελληνικές περιοχές κάλυπταν οι Επαρχίες της Παλαιάς Ηπείρου (Epirus Vetus) με πρωτεύουσα την Νικόπολη, της Θεσσαλίας, της Αχαΐας και της Μακεδονίας. 

Οι εναπομείναντες Ιλλυριοί βαθμιαία θα συγχωνευθούν εθνοτικά και πολιτιστικά με τους Ρωμαίους αποίκους που εγκαταστάθηκαν στην χώρα τους, καθώς θα χάσουν ακόμη και την γλώσσα τους, ενώ παράλληλα, στις νότιες περιοχές που συνόρευαν με την Ήπειρο και την Μακεδονία, ένα σημαντικό τμήμα τους εξελληνίσθηκε και συγχωνεύθηκε με τα γειτονικά ελληνικά φύλα. Θα μετασχηματιστούν έτσι σταδιακά σε έναν ακαθόριστο πληθυσμό Ιλλυριο-κελτο-λατινο-ελληνικής καταγωγής, τα μέλη του οποίου ήσαν γενικά και αόριστα «Ρωμαίοι» πολίτες, μια εξέλιξη που επιτάχυνε το περίφημο «Διάταγμα Καρακάλλα» (Constitutio Antoniniana) του 212 μ.Χ. με το οποίο όλοι οι ελεύθεροι πολίτες που κατοικούσαν εντός των ορίων της αυτοκρατορίας έλαβαν αυτομάτως την ιδιότητα του Ρωμαίου πολίτη. Η διάδοση του Χριστιανισμού και η επίσημη αναγνώρισή του από το ρωμαϊκό κράτος, επί της βασιλείας του Κωνσταντίνου Α΄ (306-337), έναν αιώνα περίπου αργότερα από το Διάταγμα Καρακάλλα, εξάλειψαν σχεδόν πλήρως ό,τι απέμεινε από τον αρχικό προσδιορισμό «Ιλλυριός». Αρχαιολογικές και επιγραφικές ενδείξεις υποδεικνύουν ότι οι Ιλλυριοί εξαφανίστηκαν πλήρως ως εθνική οντότητα στην διάρκεια του 4ου αιώνα μ.Χ.».

Σκιές στη λίμνη - Περσεφόνη Γ. Καραμπάτη

Ένα παιδικό εικονογραφημένο με τίτλο 

"Σκιές στη Λίμνη".

Πρόκειται για μια σύγχρονη λογοτεχνική αποτύπωση, εμπλουτισμένη με νεανική εικονογράφηση, του Μακεδονικού Αγώνα 

στη λίμνη των Γιαννιτσών.

Συγγραφέας: Περσεφόνη Γ. Καραμπάτη

Εικονογράφιση: Αγγελική Πατρινού

Πρόκειται για μια σύγχρονη λογοτεχνική αποτύπωση, εμπλουτισμένη με νεανική εικονογράφηση, του Μακεδονικού Αγώνα στη λίμνη των Γιαννιτσών.

Στις φλόγες ενός ανορθόδοξου και σκληρού πολέμου δυο παιδιά, ο Νάκος και ο Ίτσο, βρίσκονται άθελά τους σε αντίθετα στρατόπεδα. Πώς βλέπουν όμως τον πόλεμο, τον εχθρό, τον αντίπαλο, οι νεανικές ψυχές, που απότομα μεγάλωσαν μέσα στην αντάρα της αδυσώπητης εκείνης εθνικής αναμέτρησης; Πώς νιώθουν οι πολεμιστές βλέποντας τον πόλεμο και μέσα από τα μάτια των παιδιών;

Αυτά είναι μερικά από τα καίρια ερωτήματα, στα οποία η συγγραφέας προσπαθεί να δώσει απαντήσεις, με τρόπο επαγωγικό για τους νεαρούς αναγνώστες. 

ΠΑΡΑΜΥΘΙ: Εκπομπή αφιερωμένη στην Κορυτσά από την Νεριτ

Πηγή βίντεο: Themistokli B (youtube)

Σύγχρονες δηλώσεις Ελλήνων πολιτικών για την Αυτονομία της Βορείου Ηπείρου

Το Βορειοηπειρωτικό θέμα είναι πάντοτε ανοιχτό διεθνώς ενώπιον των τεσσάρων υπουργών Εξωτερικών των τεσσάρων Μεγάλων Δυνάμεων. Εάν προωθηθεί ζήτημα ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΗΣ Κοσσυφοπεδίου, θα αντιμετωπιστεί η θέση αναλόγου αιτήματος για τη Βόρειο Ήπειρο

Στέλιος Παπαθεμελής, Εφημ. Βήμα, 18- 04 -93

Η Ελληνική κυβέρνηση δεν θα δεχθεί να ισχύσουν για την Ελληνική μειονότητα που ζει στην Αλβανία, άλλα μέτρα από εκείνα που θα ισχύσουν για τις αλβανικές κοινότητες εκτός Αλβανίας. Η κυβέρνηση της Ελλάδας απαιτεί τα ίδια δικαιώματα που ζητεί η αλβανική κυβέρνηση για τις αλβανικές κοινότητες στην τέως Γιουγκοσλαβία

Δηλώσεις του πρωθυπουργού της Ελλάδας κ. Κ. Μητσοτάκη στις 14-07-93

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την αλβανική κυβέρνηση να εξασφαλίσει την πλήρη πολιτιστική και θρησκευτική ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ της ελληνόφωνης μειονότητας της Αλβανίας και ζήτησε την παροχή προστασίας σε όσους επιθυμούν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους. Η Ολομέλεια ενέκρινε με 189 ψήφους υπέρ, 42 κατά και 9 αποχές , κοινό ψήφισμα των κ. ΠΑΠΟΥΤΣΗ - ΠΑΣΟΚ ΛΑΓΑΚΟΥ -ΝΔ, ΝΙΑΝΙΑ ΔΗΑΝΑ και ΑΛΑΒΑΝΟΥ- ΣΑΡ

Εφημ. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΙΟΥΛΙΟΣ ‘93

Στο 5ο ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ στην Πρέβεζα στις 22 Αυγούστου του 1993 όλα τα κόμματα τάχθηκαν υπέρ της ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ της Βορείου Ηπείρου:

Εκ μέρους της ΝΔ η κ. Μερόπη Καλδή, ανέπτυξε τη θέση της άμεσης διεκδίκησης ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ της Βορείου Ηπείρου και τόνισε ότι η Ελλάδα πρέπει να διεκδικήσει την ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ της Βορείου Ηπείρου, εφόσον αυτονομηθεί το ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟ

Εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ ο βουλευτής κ. Στέφανος Τζουμάκας δήλωσε ότι το κόμμα του τάσσεται υπέρ της ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ εάν αυτό αποτελέσει ΑΙΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ

Εκ μέρους του Συνασπισμού ο κ. Θεόφιλος Βερύκιος πρότεινε ως λύση του προβλήματος το τρίπτυχο « ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ - διατήρηση των συνόρων - ανάπτυξη των δημοκρατικών σχέσεων».

Άλλο Αλβανοί και άλλο Αρβανίτες

Άγνοια η και διαστρέβλωση της Ιστορίας προδίδει η καινοφανής άποψη που ακούσθηκε ότι δηλαδή μεγάλοι ήρωες του 1821 και των μετέπειτα εθνικών αγώνων υπήρξαν Αλβανοί.

Γίνεται σύγχυση με τους Αρβανίτες, τους αρβανιτόφωνους Έλληνες. Άλλο, όμως, Αλβανοί και άλλο Αρβανίτες. Υπάρχει μεγάλη διαφορά. Και εξηγούμεθα :

Ο Μάρκος Μπότσαρης, στην μνήμη του οποίου ασεβούν πολλοί, ήταν Έλλην αρβανιτόφωνος, όπως όλοι οι Σουλιώτες. Η ελληνική του συνείδηση φαίνεται και από την περίφημη φράση που είπε όταν πρωτοπάτησε στα Επτάνησα : ''Ο Έλλην δεν μπορεί να αισθάνεται ελεύθερος εκεί όπου κυματίζει η Βρεττανική σημαία". Το δε Λεξικό που έγραψε ήταν της αρβανίτικης - όχι αλβανικής - και ρωμαίικης απλής (νεοελληνικής). Άλλωστε δεν θα μπορούσε να έχει αλβανική εθνική συνείδηση, διότι κάτι τέτοιο εμφανίζεται μόλις το 1878 με την Λίγκα της Πριζρένης - Κοσσυφοπεδίου και μάλιστα ως τεχνιτό κατασκεύασμα ξένων δυνάμεων και θρησκευτικών προπαγανδών. Κατά την Τουρκοκρατία δεν υπήρχε έθνος Αλβανών. Οι κάτοικοι της σημερινής Αλβανίας διεκρίνοντο με κριτήριο την θρησκεία τους. Οι Ορθόδοξοι ήσαν Ρωμιοί, εντεταγμένοι στο ίδιο Γένος με τους υπόλοιπους Έλληνες. Οι Μουσουλμάνοι ένοιωθαν Τούρκοι, εξ ου και ο όρος Τουρκαλβανοί. Εάν μιλούμε για αλβανική συμμετοχή στην Ελληνική Επανάσταση δεν πρέπει να αναφερόμαστε στους Μποτσαραίους, την Μπουμπουλίνα και τους Κουντουριώτηδες, αλλά στους Τουρκαλβανούς που χρησιμοποιήθηκαν από την άλλη πλευρά ως σφαγείς των Ελλήνων.

Οι Βυζαντινοί πρόγονοί μας δεν ανέφεραν Αλβανούς στην Βαλκανική. Ο Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος ονομάζει Αλβανούς μία φυλή του Καυκάσου. Ο Γεώργιος Καστριώτης - Σκεντέρμπεης, που θεωρείται εθνικός ήρωας των σημερινών Αλβανών, ονόμαζε εαυτόν Ορθόδοξον Ηπειρώτη (15ο αιών). Σε έγγραφα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας στα τέλη του 15ου αιώνος η λέξη "Αλβανός" ερμηνεύεται " Έλληνες από την Ήπειρο και την Πελοπόννησο" χωρίς να αμφισβητείται η ελληνική συνείδησή τους. Η αλβανική συνείδηση είναι οπωσδήποτε ξενόφερτο κατασκεύασμα όπως αποδεικνύουν και μαρτυρίες των ιδίων των ενδιαφερομένων , τις οποίες κατέγραψε ο σύγχρονός μας διαπρεπής Βαλκανιολόγος Αχιλλεύς Λαζάρου.

Όταν η Ιταλία και η Αυστροουγγαρία για δικούς τους λόγους προσπαθούσαν να κατασκευάσουν αλβανικό κράτος ώστε να ελέγχουν την είσοδο της Αδριατικής, οι Τουρκαλβανοί ύψωναν στο Δυρράχιο την οθωμανική σημαία !

Οι έρευνες για την προφορικότητα και την εγγραμματοσύνη και η σημασία τους στη μελέτη της λαϊκής αφήγησης

Οι έρευνες για την προφορικότητα και την εγγραμματοσύνη και η 

σημασία τους στη μελέτη της λαϊκής αφήγησης

ΒΑΣΙΛΗΣ Ι. ΓΕΡΓΑΤΣΟΥΛΗΣ

Ακολουθείστε τον παρακάτω σύνδεσμο:

~ Εδώ

Επίσης, βλ. Βασίλης Ι. Γεργατσούλης - Βιογραφικό

Είναι εθνικό μας χρέος η γνωριμία με την παράδοση!

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΕΜΟΣ

Συχνά λέγονται και γράφονται πολλά και πολλές φόρες παράδοξα πράγματα γύρω από το συγκεκριμένο θέμα και συμβαίνει αυτό, όταν δεν υπάρχει σαφής γνώση του θέματος της παράδοσης. Η λέξη παράδοση από το ρήμα παραδίδωμι σημαίνει μεταβίβαση, μετάδοση. Επομένως σημαίνει αυτό που πρέπει να παραδώσουμε στις επόμενες γενεές. Παράδοση είναι η δια μέσου των γενεών μετάδοση στους μεταγενέστερους ηθών, εθίμων, δοξασιών. Το θέμα αυτό έχει μία αρνητική και μία θετική πλευρά. Αρνητική είναι εκείνη που αναφέρεται στην παρεξήγηση του αληθινού νοήματος και της καθαρής έννοιας. Η θετική είναι εκείνη, που αναφέρεται στο ποιά πρέπει να είναι η ορθή στάση μας απέναντι στην αξία και τη σημασία, που πρέπει να έχει για το βίο και τη ζωή μας.

Παράδοση είναι η ιστορία, γιατί αν δεν γνωρίζουμε την ιστορία μας, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την Παράδοσή μας. Παράδοση είναι και η Παιδεία. Ποιο σωστά: Αφορμή αλλά και περιεχόμενο παιδείας. Είναι η μετάδοση από την ακμάζουσα γενιά όλων των κατακτήσεών της προς τους νέους: Ο Ρώσος θεολόγος και στοχαστής Π. Ευδοκίμωφ γράφει: «Παράδοση είναι η συμφωνία με το μέλλον, που το βρίσκουμε μέσα στο παρελθόν…» Κάτι ανάλογο είχε πει και ο Ουίνστων Τσώρτσιλ: «Όσο περισσότερο κοιτάζει κανείς προς τα πίσω (στην παράδοση), τόσο ευκρινέστερα βλέπει προς τα εμπρός (στην πρόοδο). Και εδώ ερχόμαστε να επισημάνουμε ότι παράδοση δεν σημαίνει οπισθοδρόμηση. Αντίθετα: Πατώντας κανείς στην παράδοση μπορεί να αντλήσει δυνάμεις για τη δημιουργία ενός καλύτερου μέλλοντος.

Αυτό διακήρυξε και ο Νομπελίστας ποιητής μας Γιώργος Σεφέρης: «Σβήνοντας κανείς ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι σαν να σβήνουμε κι ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον. Κι είναι θλιβερή η ζωή που μοιάζει με ακατοίκητο σπίτι…».

Παράδοση είναι η διαρκής ανανέωση. Πριν απ’ όλα είναι μια αφετηρία. Ένα ξεκίνημα. Γι’ αυτό δεν σημαίνει υποχρέωσή μας να διατηρήσουμε τα αποστεωμένα στοιχειά του παρελθόντος, αλλά να ξετυλίξουμε το νήμα της. Και αυτό γιατί «η δημιουργική ζωή είναι μία διαρκής έξοδος. Όμως είναι μία έξοδος από την παράδοση, από εκείνο που προηγήθηκε. Μία έξοδος από πουθενά, οδηγεί στο πουθενά…»

Ο Καζαντζάκης γράφει: «Η κραυγή που γροικάς δεν είναι δική σου. Δεν μιλάς εσύ. Μιλούν αρίφνητοι (αναρίθμητοι) πρόγονοι με το στόμα σου».

Η Παράδοση είναι η αρχέγονη γλώσσα του λαού μας (κάθε λαού). Μέσα από την αρχέγονη αυτή γλώσσα ομιλεί το παρελθόν. Η Παράδοση «συλλαμβάνει», ας πούμε, το παρελθόν και το οδηγεί μέχρι τις ημέρες μας: Το σέρνει και το φέρνει μέσα στο «σήμερα». Έτσι, το φωτίζει, το οικειώνεται και το κάνει παρόν.

«Τ᾿ ανδρειωμένου ο θάνατος δίνει ζωὴ στη νιότη» - Αριστοτέλης Βαλαωρίτης

Αριστοτέλης Βαλαωρίτης (1824-1879): επικολυρικὸς ποιητὴς και πολιτικὸς απὸ την Λευκάδα, εμπνεόμενος κυρίως απὸ την Επανάσταση του 1821. Η οικογένεια του προέρχονταν από την Βαλαώρα της Ηπείρου και ήταν ξάδελφος του ποιητή Γ. Ζαλοκώστα από το Συρράκο. (Βλ. Εδώ)

Ὁ Δῆμος καὶ τὸ καρυοφύλλι του

Ἐγέρασα, μωρὲς παιδιά. Πενήντα χρόνους κλέφτης

τὸν ὕπνο δὲν ἐχόρτασα, καὶ τώρ᾿ ἀποσταμένος

θέλω νὰ πάω νὰ κοιμηθῶ. Ἐστέρεψ᾿ ἡ καρδιά μου.

Βρύση τὸ αἷμα τὄχυσα σταλαματιὰ δὲ μένει.

Θέλω νὰ πάω νὰ κοιμηθῶ. Κόψτε κλαρὶ ἀπ᾿ τὸ λόγγο

νά ῾ναι χλωρὸ καὶ δροσερό, νἆναι ἀνθοὺς γεμάτο,

καὶ στρῶστε τὸ κρεβάτι μου καὶ βάλτε με νὰ πέσω.

Ποιὸς ξέρει ἀπ᾿ τὸ μνῆμα μου τί δέντρο θὰ φυτρώσει!

Κι ἂν ξεφυτρώσει πλάτανος, στὸν ἴσκιό του ἀπὸ κάτω

θά ῾ρχονται τὰ κλεφτόπουλα τ᾿ ἄρματα νὰ κρεμᾶνε.

Νὰ τραγωδοῦν τὰ νιάτα μου καὶ τὴν παλληκαριά μου.

Κι ἂν κυπαρίσσι ὄμορφο καὶ μαυροφορεμένο,

θἄρχονται τὰ κλεφτόπουλα τὰ μῆλα μου νὰ παίρνουν,

νὰ πλένουν τὶς λαβωματιές, τὸ Δῆμο νὰ σχωρᾶνε.

Ἔφαγ᾿ ἡ φλόγα τ᾿ ἄρματα, οἱ χρόνοι τὴν ἀνδρειά μου.

Ἦρθε κι ἐμένα ἡ ὥρα μου. Παιδιά μου μὴ μὲ κλάψτε.

Τ᾿ ἀνδρειωμένου ὁ θάνατος δίνει ζωὴ στὴ νιότη.

Σταθεῖτ᾿ ἐδῶ τριγύρω μου, σταθεῖτε ἐδῶ σιμά μου,

τὰ μάτια νὰ μοῦ κλείσετε, νὰ πάρτε τὴν εὐχή μου.

Δημήτρης Νανόπουλος - Ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους επιστήμονες

''Αυτοί που προσπαθούμε να κάνουμε 
κάτι και για αυτή τη χώρα δεν 

είμαστε ήρωες ούτε πατριώτες... 
Έλληνες είμαστε.''

Δημήτρης Νανόπουλος

(από athensvoice.gr)

Γεννήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 1948: Δημήτρης Νανόπουλος, Έλληνας φυσικός. Έχει διατελέσει ερευνητής στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης (CERN) στη Γενεύη της Ελβετίας και επί σειρά ετών ανήκε στο ανώτερο ερευνητικό προσωπικό του Κέντρου. Διετέλεσε ερευνητής στην Ecole Normale Superieure, Παρίσι, και στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, Cambridge, των H.Π.A. Το 1989, εξελέγη καθηγητής στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Texas A&M, College Station, όπου από το 1992 είναι διακεκριμένος καθηγητής και όπου από το 2002 κατέχει την έδρα Mitchell/Heep της Φυσικής Υψηλών Ενεργειών. Είναι διευθυντής του Κέντρου Αστροσωματιδιακής Φυσικής του Κέντρου Προχωρημένων Ερευνών (HARC), στο Χιούστον, Τέξας, όπου διευθύνει ερευνητικό τμήμα του World Laboratory, που εδρεύει στη Λωζάνη.

Ο Δ. Νανόπουλος είχε αναφερθεί στην καταγωγή του στην παρακάτω συνέντευξή που είχε παραχωρήσει στον Τάσο Καφαντάρη στο ΒΗΜΑ.

Δημήτρης Νανόπουλος

Φως στη «σκοτεινή ενέργεια»

Ο κορυφαίος φυσικός και ακαδημαϊκός Δημήτρης Νανόπουλος ρίχνει φως στις προσδοκίες μας από το πείραμα του CΕRΝ και στην πρόοδο για την επίτευξη του Ενιαίου Μοντέλου της Φυσικής.

~ «Δεν πίστευα στους παράλληλους κόσμους» λέει ο ακαδημαϊκός Δημήτρης Νανόπουλος, «αλλά υπάρχουν. Ωστόσο εμείς δεν μπορούμε να δραπετεύσουμε σε αυτούς»

Την Πέμπτη 19 Μαρτίου 2009 το Πανεπιστήμιο Πατρών είχε «βάλει τα γιορτινά του» για την έναρξη του 10ου Συνεδρίου Ιατρικής Χημείας, που διοργανώνει το ιδιαίτερα επιτυχημένο Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Ιατρικής Χημείας. Κεντρικός ομιλητής του ήταν ο εφετινός τιμώμενος του Προγράμματος- αλλά και του Δήμου Πατρέων- ακαδημαϊκός και καθηγητής του Πανεπιστημίου του Τέξας Δημήτρης Νανόπουλος. Το θέμα της ομιλίας του ήταν... διεπιστημονικό: «Το μεγάλο πείραμα του CΕRΝ: ένα γιγάντιο βήμα στην ανθρώπινη γνώση». 

Υπό κανονικές συνθήκες το εν λόγω πείραμα θα είχε ξεκινήσει, οπότε θα είχαμε τις παραμέτρους του βηματισμού του. Ωστόσο μία λαθεμένη καλωδίωση οδήγησε στην καταστροφή 35 υπεραγώγιμων μαγνητών- από τους 1.600 που συνολικά διαθέτει- με επακόλουθο την αναβολή του πειράματος για περίπου ένα έτος. Εσπευσα λοιπόν να... ζητήσω εξηγήσεις από τον εκλεκτό ακαδημαϊκό μας, γιατί κρίνει ότι αυτό το βήμα γνώσης θα είναι γιγάντιο; Από τη Βόρειο Ηπειρο στο Σύμπαν 

Σκεφτόμουν ότι θα χρειαζόταν να σπάσω τον αρχικό «ακαδημαϊκό πάγο», αλλά η «τεξανική» απλότητά του διέλυσε σύντομα κάθε μου προκατάληψη. Ο Δημήτρης Νανόπουλος είναι άνθρωπος διαχυτικός, πρόθυμος όχι μόνον ομιλητής αλλά και ακροατής, που θέλει να πιάνει τον σφυγμό των συζητητών του. Εξηντάρης, γκριζομάλλης, με ροδαλό πρόσωπο, μέτριος το δέμας και αεικίνητος σαν εικοσάρης... δεν άντεξα να μη ρωτήσω «από πού κρατάει η σκούφια του». Γέλασε αυθόρμητα και μου απάντησε: «Οχι, δεν είμαι Πελοποννήσιος. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα, αλλά είμαι Βορειοηπειρώτης και μάλιστα Βλάχος. Νάκας ήταν το αυθεντικό επώνυμο του παππού μου προτού φύγουμε από την Αλβανία». 

Τα χρυσά χέρια της Mετσοβίτισσας

H κατασκευή, τα υλικά, η τεχνική 

της ύφανσης, τα διακοσμητικά θέματα και τι σήμαιναν, στο βιβλίο 

«Mε στημόνι και υφάδι - Yφαντά 

και Φορεσιές»

«Eνας ύμνος στην ομορφιά και στην τέχνη του Mετσόβου» είναι το βιβλίο «Mε στημόνι και υφάδι - υφαντά και φορεσιές από το Mέτσοβο» που εξέδωσαν το Kοινωφελές Iδρυμα «Eγνατία Hπείρου» και οι εκδόσεις «Kαπόν» και παρουσιάστηκε στο Mουσείο Mπενάκη. Eνα βιβλίο που στις 158 σελίδες του κλείνει τον θαυμαστό κόσμο της Mετσοβίτισσας, τη φαντασία της, την τεχνική, την πείρα, τη σοφία, την αισθητική της, τον ιδρώτα και την κούρασή της, τα έργα των χεριών της στα υπέροχα υφαντά του σπιτιού και του κορμιού. Συγγραφείς του δύο γυναίκες, η Catherine Van Steen και η Eλένη Λυκιαρδοπούλου.

«Hταν μια Kυριακή στο Mέτσοβο που βγαίνοντας νωρίς να κάνω μια βόλτα χτύπησε η καμπάνα της εκκλησιάς. Aρχισαν τότε να ξεπροβάλλουν πότε από κάποιο δρομάκι, πότε από κάποια αυλόπορτα εκείνες οι υπέροχες κυράδες του Mετσόβου, ντυμένες στα τοπικά φουντωτά φορέματα» γράφει η Iωάννα Παπαντωνίου στον πρόλογο του βιβλίου. «Mε το ένα χέρι γροθιά στον γοφό και το άλλο να αιωρείται κάτω, κατηφόριζαν μ έναν μοναδικό βηματισμό, που τον καθόριζαν το καλντερίμι, οι παντούφλες αλλά κυρίως εκείνο το μετσοβίτικο αρχοντικό γονίδιο...» συνεχίζει.

Τέχνη και ιστορία

Aυτό το αρχοντικό μετσοβίτικο γονίδιο αντανακλά στην παραδοσιακή τέχνη της υφαντικής, που είναι ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της όμορφης κωμόπολης της Hπείρου, που έχει χτιστεί στην καρδιά της Πίνδου.

Tα κρυμμένα μυστικά του μετσοβίτικου υφαντού αποκαλύπτει η Έλενα Aβέρωφ στην εισαγωγή του βιβλίου λέγοντας ότι το υφαντό ταυτίζεται με την ίδια τη ζωή. Aνάμεσα στα άλλα λέει για το «κόψιμο του πανιού», δηλαδή την απομάκρυνση του υφαντού από τον αργαλειό:

Συγκλονιστική συνέντευξη του κορυφαίου Αλβανού λογοτέχνη Maks Velo: «Είμαι αντι-ισλαμιστής, οι μόνοι τίμιοι σ' αυτή τη χώρα είναι οι Ορθόδοξοι και οι Έλληνες»

Ο Μακς Βέλο μία από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες της Αλβανίας, με ορθόδοξο πολιτισμό και σκέψη, πριν από μερικές μέρες έδωσε μια συνέντευξη, τμήμα της οποίας παραθέτουμε παρακάτω. Οι σκέψεις του έφεραν αρκετές αντιδράσεις αλλά είναι ένας ελεύθερος άνθρωπος και δεν φοβάται τίποτα γιατί έζησε τα χειρότερα κατά τον κομμουνισμό. Παρουσιάζουμε, στη συνέχεια, κάποιες από τις… σκέψεις του που ενδιαφέρουν τους φίλους της ιστοσελίδας μας:

Είστε αντι-Γκέγκης (Γκέγκηδες = Οι βόρειοι κάτοικοι της Αλβανίας) κ. Βέλο;

- Είμαι αντι-βόρειος και όχι αντι-Γκέγκης. Όταν ήμουν μικρός δίπλα στο σπίτι μου ήταν ένας ιδιόκτητης δύο μαγαζιών που ονομαζόταν ''τα μαγαζιά του Γκέγκα''. Ο ιδιόκτητης ήταν ένας σοφός γέροντας, αγαπητός και καλόκαρδος, έτσι θα παραμείνουν στην σκέψη μου οι Γκέγκηδες. Ως τα ρόδια με το κόκκινο υγρό μέσα τους και πολύ όμορφα για να ζωγραφίσεις ήρεμες φύσεις. Τα ρόδια ίσως και να εκπροσωπούν τους Γκέγκηδες. Συνεχίζω να ζωγραφίζω εδώ και πενήντα χρόνια τις γυναίκες τους, είναι αυτό που με συνδέει απευθείας με τους ομηρικούς χρόνους. Τώρα ας μιλήσουμε για τον βορρά. Στην Φους–Κρούγια, είδατε πως όταν ο Μπούς επισκέφτηκε την Αλβανία του έβγαλαν το ρολόι για να μην το κλέψουν οι Φουσκρουγιώτες;

Το Λάτσι; Έχουν πέσει και καταστραφεί τουλάχιστον 36 κολόνες υψηλής τάσης, πως είναι δυνατόν; Οι φόνοι και την ημέρα των εκλογών στις 23 Ιουνίου του προηγούμενου έτους; Κάνε μια λίστα από εγκληματίες που έχει στο Λάτσι, Φουσκρούγια, Λιέζα (Αρχαία Λισσός), Σενγκινι, Ρεσένι, Μπαϊράμ Τσούρι κ.α, κ.α. Η Σκόδρα είχε 10 φόνους κατά το πρώτο εξάμηνο, κανένα στην Κορυτσά. Εθνικοί και διεθνείς εγκληματίες. Πόσοι από τα βόρεια της Αλβανίας είναι στις αλβανικές και ξένες φυλακές; Ο βορράς έχει γίνει ο τρόμος της Ευρώπης.

Το Ντουκαγκίνι έχει φυτέψει 115.000 ρίζες κάνναβης, επιτέθηκαν στην αστυνομία και έριξαν το ελικόπτερο. Στο Κούκεσι δεν πληρώνουν το ηλεκτρικό ρεύμα, εμείς το πληρώνουμε γι’ αυτούς. Στην Λούρα έχουν κόψει όλο το δάσος. Η Τροπόγια έχει πάνω από 150 φόνους, έχουν κλέψει και Τράπεζα στην Αγγλία. Βάλαμε έναν Βόρειο, τον Μπερίσα, και μας κατέστρεψε.

Δύο είναι οι βασικοί δείκτες: Το έγκλημα και η επιθυμία για εργασία. Αυτό βγάζει και το σύνολο. Μετά να μου απευθύνεις και την ερώτηση. Τώρα σας κάνω εγώ μία: πόσοι από τους βόρειους είναι Γκέγκηδες; (Εδώ είναι πως όλοι στην ουσία είναι Τούρκοι).

«O βλάχος και οι καλικάντζαροι»

Ένα όμορφο Χριστουγεννιάτικο παραμύθι...

Μια φορά κι έναν καιρό, επάνω στην Πίνδο, ζούσε ένας βλάχος με τη γυναίκα του και τα παιδιά του. Αυτός ο βλάχος ήταν καλός νοικοκύρης, είχε χίλια πρόβατα και κάθε πρωί τα έβγαζε στο  βουνό για να βοσκήσουν. Είχε και δυο τσοπανόσκυλα να τον βοηθάνε, έβγαινε και η βλάχα τις πιο πολλές φορές γνέθοντας με τη ρόκα της και με τ΄ αδράχτι, γιατί, βλέπεις, τα πρόβατα ήταν πολλά.

Το δείλι κατέβαζε ο βλάχος το κοπάδι  στη στάνη και μαζί με τη βλάχα  τ΄ αρμέγανε. Ύστερα έπηζαν το γάλα τυρί, κι όταν στράγγιζε καλά το τυρί, τ΄ αλάτιζαν και το βάζανε στα τυροβάρελα. Δύο φορές το χρόνο, ο βλάχος φόρτωνε στο κάρο όσα βαρέλια είχε γεμίσει με τυρί και τα πήγαινε στα Γιάννενα  και τα πουλούσε.

Έτσι κι εκείνη τη χρονιά  παραμονή Χριστουγέννων, φόρτωσε δέκα βαρέλια τυρί στο κάρο του  και ξεκίνησε για τα Γιάννενα. Ξεκινώντας  έκανε το σταυρό που και μέσα έλεγε το «Κύριε Ελέησον», γιατί περνούσε από ερημιές  και οι κίνδυνοι δεν έλειπαν. Κάποια ώρα όμως, αποκοιμήθηκε απάνω στο σανίδι ενώ το ζώο περπατούσε. Εκείνη την ώρα νιώθει φασαρία από πίσω του και φωνές παράξενες τον ξύπνησαν από το λαγοκοίμισμα. Γυρίζει, και τι να δει; Ένα σωρό καλικάντζαροι, περπατούσαν απάνω στα βαρέλια  και πάλευαν να τ΄ ανοίξουν. Άλλα έτρεχαν κοντά του και του λέγανε:

- Μπάλμπα, άνοιξέ μας τα βαρέλια, να φάμε τυλάκι. Ο βλάχος φοβήθηκε πως θα του μαγαρίσουν το τυρί και θα πάει χαμένο το βιος του, τους άνοιξε λοιπόν ένα βαρέλι  κι εκείνα πέσανε  μέσα  και βγάζανε έξω τα κομμάτια, τα πετούσαν χάμου και καταλέρωσαν το κάρο. Ύστερα γύρισαν το βαρέλι και το πέταξαν κάτω,  κι εκείνο κύλησε  ως κάτω  στο ρέμα.

- Μπάλμπα, άνοιξέ μας κι άλλο βαρέλι, έλεγαν τώρα οι βρωμεροί. Ο βλάχος  απελπίστηκε, δεν ήξερε τι να κάνει, φοβόταν κιόλας, αλλά  μέσα στην ατυχία του, βλέπει μπροστά του ένα ξωκλήσι που το ετοίμαζαν οι γυναίκες για τη μεγάλη γιορτή. Σκούπιζαν, γυάλιζαν, λιβάνιζαν το ξωκλήσι, για να μοσχομυρίσει, που ήταν αλειτούργητο τόσον καιρό. Οι καλικάντζαροι φαίνονταν τώρα φοβισμένοι και πιάνανε τη μύτη τους. 

Χειμωνικό... ο βασιλιάς των φρούτων του καλοκαιριού

Το καλοκαίρι έφυγε και έχω το τελευταίο καρπούζι από τον κήπο μας. Για τους περισσότερους από μας θεωρείται ο βασιλιάς των φρούτων του καλοκαιριού, ωστόσο, αν και σήμερα το λέμε καρπούζι, φαίνεται ότι παλαιότερα ήταν πιο διαδεδομένη η λέξη «χειμωνικό»... μια καθόλου καλοκαιρινή λέξη! Βρήκα κάποιες χρήσιμες πληροφορίες (εδώ) και τις παραθέτω περιληπτικά:

''Η λέξη καρπούζι είναι τουρκικό δάνειο (karpuz), αν και δεν είναι σαφές από πού το πήραν οι Τούρκοι. Οι Ρώσοι το λένε Αρμπούζ, που μάλλον προέρχεται από τα τουρκικά. Καρπούζ το λένε (μεταξύ άλλων ονομάτων) και οι Βούλγαροι. 

Βέβαια, επειδή λέξη όπως το καρπούζι δεν θα μπορούσε να γίνει ανεκτή στην επίσημη ονοματολογία, πλάστηκε η «ελληνική» ονομασία υδροπέπων (ένα πεπόνι με πολύ νερό), που τη βάζω σε εισαγωγικά διότι είναι καραμπινάτο μεταφραστικό δάνειο, από το γαλλικό melon d’eau και άλλες ανάλογες ονομασίες στα αγγλικά (watermelon), στα γερμανικά (Wassermelone) και σε άλλες γλώσσες. 

Να πούμε εδώ ότι η λέξη melon της αγγλικής (και οι ανάλογες των άλλων γλωσσών) ανάγεται στο λατινικό melo, σύντμηση του melopepo, που είναι δάνειο από το ελληνικό μηλοπέπων. Ποιος ακριβώς καρπός ήταν το melopepo δεν ξέρουμε, ίσως κάποιο κολοκυθοειδές. Σύμφωνα με τα περισσότερα λεξικά, το μηλοπέπων των αρχαίων ήταν το πεπόνι, αλλά ο Γεννάδιος στο Φυτολογικό λεξικό του λέει ότι οι μηλοπέπονες του Διοσκορίδη και του Γαληνού πιθανότατα ήταν καρπούζια...

Γνώριζαν οι αρχαίοι το καρπούζι; Οι γνώμες διίστανται. Είναι μάλλον βέβαιο πως η κοιτίδα του καρπουζιού είναι η τροπική Αφρική, οι δε Αιγύπτιοι σαφώς το γνώριζαν –το έβαζαν και στους τάφους των Φαραώ, λέγεται ότι στον τάφο του Τουταγχαμών έχουν βρεθεί σπόρια καρπουζιού. Ο Γεννάδιος υποστηρίζει λοιπόν ότι είναι αδύνατο οι αρχαίοι Έλληνες, που είχαν διαρκή επικοινωνία από πολύ παλιά με τους Αιγυπτίους, να μη γνώριζαν το καρπούζι.

Υπάρχει, όμως, μια ακόμη λέξη που είναι ελληνικότατη... η λέξη χειμωνικό.

Γιατί χειμωνικό; 

Η σημειολογία των έργων του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» στο Ελληνικό

Σεβασμιότατε, 

Κύριε Πρύτανη, 

Κυρίες και Κύριοι εκπρόσωποι των Αρχών, 

Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι, 

Αγαπητοί φοιτητές και φοιτήτριες, 

Κυρίες και Κύριοι,

Τα Γιάννινα, τα πρώτα κατά την παράδοση στ’ άρματα, στα γρόσια και στα γράμματα, φιλοδοξούμε να γίνουν τα πρώτα και στις τέχνες και κατά τα φαινόμενα θα το πετύχουμε. Σημαντικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση θα παίξει το Τμήμα πλαστικών τεχνών και επιστημών της τέχνης που ιδρύθηκε τα τελευταία χρόνια στο Πανεπιστήμιο, όπως και μια σειρά σημαντικών μουσείων που πληθαίνουν συν τω χρόνω, μας κάνουν να αισιοδοξούμε πως η φιλοδοξία μας θα γίνει πραγματικότητα. Αναφέρω μερικά απ’ αυτά:

Το ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο στο κέντρο της πόλης, σε μια θαυμάσια τοποθεσία, είναι αυτή τη στιγμή από τα ωραιότερα μουσεία της χώρας μας. Με θησαυρούς από τη Δωδώνη και τους άλλους αρχαιολογικούς χώρους της Ηπείρου τοποθετημένους με σύγχρονη μουσειακή αντίληψη, μέσα σε ένα ωραιότατο κτίριο του αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη.

Το Βυζαντινό Μουσείο, στεγασμένο μέσα στο κάστρο του Ιτς Καλέ, σε θαυμάσιο τοπίο επίσης, που παρά τα σπουδαία εκθέματά του βρίσκω πως θα μπορούσε να εμπλουτισθεί ακόμη περισσότερο και να επεκταθεί στον πάνω όροφο του κτιρίου ή όπου αλλού για να χωρέσουν και να αξιοποιηθούν οι θησαυροί που περιλαμβάνει η Βυζαντινή Ήπειρος.

Η Δημοτική Πινακοθήκη, από τις ωραιότερες της Ελληνικής Επαρχίας, αν και πολλά έργα της συλλογής της δεν είναι εκτεθειμένα λόγω χώρου. Μένει να βρεθεί ένα μεγαλύτερο κτίριο να χωρέσουν όλοι οι θησαυροί της που εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια "οι φίλοι των Ιωαννίνων" και ειδικά ο μεγάλος μας ζωγράφος Κώστας Μαλάμος με πολύ αγώνα κατόρθωσε να συγκεντρώσει, ασκώντας την επιρροή του στον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας και τον τότε διευθυντή της Εθνικής Πινακοθήκης. Αυτή τη στιγμή ένα τεράστιο έργο του μεγάλου μας χαράκτη Χρήστου Δαγκλή δεν βρίσκει χώρο να στεγασθεί. 

Φανταστείτε αυτή την Πινακοθήκη εμπλουτισμένη με τα έργα 100 περίπου νεότερων Ηπειρωτών καλλιτεχνών, πολλοί από τους οποίους διαπρέπουν στον Ελλαδικό χώρο και όχι μόνο, που δεν αντιπροσωπεύονται ούτε με ένα έργο τους στην Πινακοθήκη της πόλης τους. Χρέος όλων μας είναι να βοηθήσουμε αυτή την προσπάθεια και να δημιουργήσουμε μια Πινακοθήκη- Γλυπτοθήκη αντάξια της πόλης μας και της ιστορίας της. Η επέκτασή της στο κέντρο της Όασης, όπως συζητείται, είναι μια κάποια λύση αλλά δε θα λύσει το πρόβλημα.

Η Πινακοθήκη Αβέρωφ στο Μέτσοβο, έργο του ευπατρίδη Ευάγγελου Αβέρωφ και των επιγόνων του, καύχημα του Μετσόβου και πολιτιστικός πόλος πανελλήνιας εμβέλειας, με αμέτρητους θησαυρούς που διαρκώς εμπλουτίζεται και που οι ετήσιες δράσεις της την καθιστούν ένα από τα ζωντανότερα μουσεία μας. Το Μουσείο Λαϊκής τέχνης και η Πινακοθήκη της Εταιρείας Ηπειρωτικών μελετών, με θησαυρούς της λαϊκής μας παράδοσης ανεκτίμητους. Έργο του άλλου μεγάλου τέκνου της πόλης μας, του Κωνσταντίνου Φρόντζου και των συνεργατών του, που μαζί με τη σπουδαία βιβλιοθήκη, το υπαίθριο θέατρο και τα άλλα έργα πλούτισε την πόλη με σπουδαία έργα πολιτιστικής υποδομής.

9 Σεπτεμβρίου 1906: Η δολοφονία του Μητροπολίτη Κορυτσάς, Πρεμετής και Μοσχόπολης Φώτιου

Στις 9 Σεπτεμβρίου του 1906, ἀλβανίζοντες καὶ ὀπαδοί

τῆς ρουμάνικης προπαγάνδας, δολοφόνησαν σὲ

ἐνέδρα τὸν Μητροπολίτη Κορυτσᾶς Φώτιο. 

Ὁ θάνατός του συγκλόνισε τὸ πανελλήνιο καὶ ἡ συγκίνησι τῶν κατοίκων τῆς Κορυτσᾶς ἦταν ἀπερίγραπτη κατὰ τὴν ὥρα τῆς κηδείας του ποὺ ἔγινε ἀπό τοὺς μητροπολίτες, Καστοριᾶς Γερμανὸ Καραβαγγέλη, καὶ Δυρραχίου Προκόπιο, στὶς 12 Σεπτεμβρίου μὲ συμμετοχὴ δεκάδων ἱερέων καὶ χιλιάδων Ἑλλήνων τῆς πόλεως.

~ Σχετικὸ ἄρθρο μπορεῖτε νὰ διαβάσετε: Εδώ

Ὁ Πόντιος ἀπό τὴν Κερασοῦντα ἐθνομάρτυρας ἱεράρχης, Φώτιος [κατὰ κόσμο Ἡλίας Καλπίδης] ἦταν θύμα τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνα. Ὅταν ἡ ρουμάνικη προπαγάνδα, ὑποβοηθούμενη ἀπό τὴν ἀλβανική, προσπάθησε νὰ καταγράψῃ τοὺς Ἕλληνες ὡς «ἀρναούτ» καὶ ὄχι ὡς «ροῦμ», μὲ σκοπὸ τὴν ἀλλοίωση τοῦ πληθυσμοῦ, ἀποσκοπῶντας νὰ δείξῃ στὶς ξένες δυνάμεις ὅτι ὁ πληθυσμός ἦταν ἀλβανορωμουνικός καὶ ὅτι οἱ Ἕλληνες ἦταν μιὰ μειοψηφία, ἡ ἀντίδρασι τοῦ Φώτιου ἦταν ἐντονότατη. Ὁ Γερμανὸς φιλόσοφος καὶ καθηγητὴς στὸ πανεπιστήμιο της Ίένας Γκέσλορ, γνώρισε τὸν Φώτιο καὶ σὲ σύγγραμμά του, σημείωσε πὼς τέτοιο ἄντρα, μὲ τόση βαθιὰ μόρφωση, τέτοιο ἤθος καὶ τόση ἀποφασιστικότητα, δὲν εἶχε συναντήσει.

Στων Ελλήνων τις Πατρίδες: Κορυτσά

Συλλαλητήριον εν Κορυτσά προ της Διεθνούς Επιτροπής

«Όταν η διεθνής Επιτροπή χαράξεως των συνόρων έφθασε στην Κορυτσά, με σκοπό να σχηματίσει προσωπική αντίληψη τής καταστάσεως, την επεσκέφθη ο Μητροπολίτης Γερμανός για να αναπτύξει τα δίκαια αιτήματα των Βορειοηπειρωτών και την επιθυμία τους να ενωθούν με την Ελλάδα.

Τα μέλη της Επιτροπής δεν τον εδέχθησαν, δικαιολογούμενοι ότι δεν πρόκειται να παραμείνουν στην πόλη, γιατί αυτή έχει επιδικαστεί πλέον στην Αλβανία. Και τότε ο λαός της Κορυτσάς, αδιαφορήσας για τις αντιλήψεις των σφαγιαστών τής ελευθερίας της εξηγέρθη σαν ένας άνθρωπος και πάνοπλος προσήλθε στο σημείο πού ευρίσκετο η Επιτροπή.

Τούς ανάγκασε να μεταβούν στο Διοικητήριο για να παρακολουθήσουν την παρέλαση της μαθητιώσης νεολαίας και των Ενόπλων Δυνάμεων της περιοχής, πού ανήρχοντο σε χιλιάδες άτομα. Τα μέλη της Επιτροπής έμειναν κατάπληκτα προ της πατριωτικής αυτής εμφανίσεως, πού με σημαίες και άσματα πατριωτικά προσπαθούσαν να πείσουν τα μέλη της Επιτροπής περί τού δικαίου αιτήματος των Βορειοηπειρωτών.

Κι όμως, ούτε οι σημαίες, ούτε τα λάβαρα αλλά ούτε κ’ ένα περιεθισσόμενον ύφασμα πού είχε κεντήσει τις λέξεις ΕΝΩΣΙΣ ή ΘΑΝΑΤΟΣ μιά κορασίδα και την άνοιξε μπροστά στα μάτια της Επιτροπής κατάφερε να πείσει τα μέλη της.

Έτσι, άνδρες και γυναίκες, γέροι και παιδιά, σφυρηλατημένοι από μιά κοινή θέληση, πειθαρχούντες στην επιτακτική φωνή της ιστορίας τους, εξηγέρθησαν ενόπλως και δημιούργησαν το κράτος της Αυτονόμου Ηπείρου».

''National Day'' (Dzua Natsionala) of ''Macedo-aromanians / Macedo-romanians'' and its historical origins

Για ελληνικά: 

~ Η ''Dzua Natsionala'' των 

''Μακεδ-α-ρουμάνων'' και οι 

ιστορικές της καταβολές

It is well known that in recent years some ‘circles’ promoted the construction of an independent Vlach/Aromanian ethnicity, free of any link with Greece and Hellenism in general. Under this policy, some associations - seated mainly in Romania and Skopje -, acting with the help of generous state and European financial subsidies, have declared the 23th of May as the "National Day" of everywhere Vlachs/Aromanians, who celebrate this day every year to show off their historical presence as an autonomous political entity in the Balkans. However, how ‘autonomus’ is finally this presence and what are its historical origins?

The roots of this current ‘Aromanian autonomous movement’ are found in Romania of the second half of the 19th century and in the attempt of Romanian nationalism to gain a foothold in the regions south of the Danube. The first attempt of penetration was made by two Romanians, called Ion Rădulescu and Dimitrie Bolintineanu, who visited Macedonia and Epirus in 1853 and toured Aromanian/Vlach villages with the support of Ottoman authorities. The Porte had even given orders to the ‘Vali’ of Macedonia, Reset Pasha, to help these two Romanian scholars during their tour 'with all his strength’.  After their return to Romania, on one hand Bolintineanu started writing fiery press articles stimulating Romanian readership, and on the other  Rădulescu published a book in French entitled "The Dream of an outcast» (Le rêve d'un proscrit), in which he claimed that genuine Greeks were limited in cape Tainaro of the Peloponnese, while everyone else was in fact Romanians. He also sent warm greetings to the heroes of Greek Revolution, calling them ‘Macedo-Romanian' brothers. The next step was the establishment of a Macedo-Romanian revolutionary committee in Bucharest, which immediately developed action under the cloak of cultural contacts, hiding initially its   deepest aims.

Apostle Margaritis, a former teacher of greek language, played a crucial role in the attempt to win Vlachs of Macedonia, Epirus and Thessaly, aided by a circle of collaborators, who had lived as immigrants in Romania and were connected financially with the new Balkan state. These partners were not always of Vlach origin, once, among most Margaritis’ warm supporters, we can find e.g. the strong Lahovari family with distant ancestry from Cyclades (!) [1]

Ελληνορθόδοξοι ναοί στην περιοχή της Κορυτσάς Βορείου Ηπείρου

Ναός Αγίου Γεωργίου στην Σίπσκα (Υπισχία)

Ο Ναός Αγίου Γεωργίου Σίπσκας (Υπισχίας) βρίσκεται στην είσοδο του ομωνύμου χωριού το οποίο βρίσκεται 5 χλμ μακριά από την Μοσχόπολη ( 25 χλμ από την Κορυτσά). Κτίστηκε το 17 αιώνα και ανήκει στην ομάδα των βασιλικών ναών της Μοσχοπόλεως. Ο ναός είναι τρίκλινος Βασιλικός με σύστημα κάλυψης αποτελούμενο από καμάρες, θόλους και τόξα. Δύο σειρές από κίονες και χωρίζουν τον κύριο ναό σε τρείς κλίτες. Ο ναός του Αγίου Γεωργίου έχει τοιχογραφηθεί κατά τον 17 αι. Ένας χώρος του ναού στην νότια πλευρά, έχει αφιερωθεί στον Όσιο Ναούμ. Αυτός είναι ένας χώρος του ναού που προστέθηκε αργότερο. Το παρεκκλήσι του Οσίου Ναούμ έχει αγιογραφηθεί τον 18 αιώνα.

Ναός της Αναλήψεως στην 

Εμπορία Κορυτσάς

Ο Ναός της Αναλήψεως βρίσκεται στο χωριό Εμπορία, 2 χλμ μακριά από την Κορυτσά, στα νοτιοανατολικά της Αλβανίας. Έχει κτιστεί το 14 αιώνα όταν η περιοχή αυτή άνηκε στον Πριγκιπάτο των Μουζακέων. Ο Ναός αποτελείτε από το κύριο ναό που είναι σχεδιασμένο κατά τον τύπο του εγγεγραμμένου σταυροειδούς χωρίς στήριξη και από το νάρθηκα. Η αγιογράφηση του ναού έχει γίνει το 1389. Αυτό εν μέρει έχει καταστραφεί από της τουρκικές λεηλασίες. Αργότερα ο ναός έχει ανακαινιστεί με παλαιές μεθόδους. Είναι μνημείο πολιτισμού από το 1974.

Επιστολή Παμμακεδονικών Ενώσεων Υφηλίου προς Μέρκελ

~  SEE HERE: 

Letter from World Pan-Macedonian Associations to the 

German Chancellor Angela Merkel

Επικοινωνία:

Νίνα Γκατζούλη

Συντονίστρια Επιτροπής

Παμμακεδονικών Ενώσεων Υφηλίου

Email: ninagatz@comcast.net

Τηλ: 603-742-0466

Φαξ: 603- 617-2977

Bundeskanzlerin

Angela Merkel

Willy-Brandt-Straße

110557 Berlin

Germany

Εξοχότατη κ. Καγκελάριε,

Εμείς, οι περίπου 3,5 εκατομμύρια Μακεδόνες Έλληνες που καταγόμαστε από τη Μακεδονία (βόρεια περιοχή της Ελλάδας) και ζούμε ανά τον κόσμο, θα θέλαμε να αναφερθούμε στις δηλώσεις που κάνατε κατά την πρόσφατη Διάσκεψη των Δυτικών Βαλκανίων στο Βερολίνο στις 28 Αυγούστου, 2014. Συμφωνoύμε με την ενσωμάτωση των ανεξαρτήτων πλέον χωρών της πρώην Γιουγκοσλαβίας και της Αλβανίας στις ευρωατλαντικές οργανώσεις, είμαστε όμως προβληματισμένοι με την δήλωσή σας ότι η ΠΓΔΜ είναι έτοιμη για ένταξη στην ΕΕ. Πρόσφατα επίσης έχετε δηλώσει ότι το ζήτημα του ονόματος με την Ελλάδα πρέπει να επιλυθεί «επειγόντως» και ότι και οι δύο χώρες πρέπει να δείξουν «βούληση για συμφιλίωση», και ότι αυτός ο συμβιβασμός θα είναι αποτελεσματικός όταν και οι δύο πλευρές είναι «εξίσου δυσαρεστημένες».

Κατά τη γνώμη μας, ενώ αυτό μπορεί να είναι κατανοητό στη Γερμανία, δεν είναι όμως ρεαλιστικό γιατί αυτό δεν λύνει τίποτα. Το πιο σημαντικό είναι πως αυτό το πρόβλημα είναι κάτι περισσότερο από το θέμα του ονόματος. Είναι ένα θέμα που αφορά την πολιτιστική και ιστορική ακεραιότητα, την εθνική ασφάλεια και τα πνευματικά οικονομικά δικαιώματα της Ελλάδας.

Αλέκος Σακελλάριος: Απόγονος του Κωνσταντίνου Ζάππα και πολυτάλαντος

Το ένστικτο του Φίνου σχετικά με τον 

Σακελλάριο, αποδείχτηκε αλάνθαστο..

Ο Αλέκος Σακελλάριος είναι γνωστός στο ευρύ κοινό σαν σκηνοθέτης και σεναριογράφος παλιών ελληνικών κινηματογραφικών ταινιών, που προβάλλονται με επιτυχία έως σήμερα. Στην πραγματικότητα ήταν ένας πολύ δραστήριος και πολυπράγμων άνθρωπος, αφού έκανε λαμπρή καριέρα και σαν δημοσιογράφος, εκδότης και στιχουργός. Ερασιτεχνικά, ασχολήθηκε με τη μουσική παίζοντας φυσαρμόνικα, αλλά και με την υποκριτική, καθώς εμφανίστηκε ερμηνεύοντας μικρούς ρόλους, σε αρκετές από τις ταινίες του. 

Την κλίση του προς τις τέχνες και τη συγγραφή είχε δείξει από νεαρή ηλικία. Όταν ήταν παιδί, οργάνωνε και παρουσίαζε δικές του θεατρικές παραστάσεις και αργότερα, σαν μαθητής γυμνασίου εξέδιδε μαζί με τον συμμαθητή του Τάσο Βουρνά, τη σχολική εφημερίδα «Ο μαθητής».

Με τα μαθήματα δεν τα πήγαινε και τόσο καλά και όπως έχουν αναφέρει δικοί του άνθρωποι, περνούσε τις τάξεις με το ζόρι, ωστόσο όταν αποφοίτησε από το ιστορικό 8ο γυμνάσιο Αθηνών, όπου ήταν συμμαθητής με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, κατάφερε να μπει στη νομική σχολή. Αν και ολοκλήρωσε με επιτυχία τις σπουδές του, δεν ασχολήθηκε ποτέ με τη δικηγορία γιατί προτίμησε τη δημοσιογραφία. 

Το ντεμπούτο του στο χώρο, το έκανε στη φιλολογική στήλη της εφημερίδας «Καθημερινή» μετά από γράμμα που έστειλε στο διευθυντή Γεώργιο Βλάχο. Αργότερα εργάστηκε στις εφημερίδες Ελεύθερη Ελλάδα, Ακρόπολις, Απογευματινή, Ελεύθερος κόσμος, Εθνικός Κήρυξ και άλλες. Μέχρι το τέλος της ζωής του δεν έπαψε ποτέ να γράφει, ενώ κατά τη διάρκεια της καριέρας του διετέλεσε και εκδότης και διευθυντής εντύπων. 

Η πορεία του στον καλλιτεχνικό χώρο και η ανακάλυψή του από το Φίνο 

Προσθήκη λεζάντας

~ (Φωτο αριστερά) Με την Αλίκη Βουγιουκλάκη συνεργάστηκε πολλές φορές. Εδώ από τα γυρίσματα της ταινίας «η Αλίκη στο Ναυτικό»... 

Η πορεία του Αλέκου Σακελλάριου στον καλλιτεχνικό χώρο ξεκίνησε το 1935 με την οπερέτα «ο βασιλιάς του χαλβά», που γνώρισε μεγάλη επιτυχία.

Ο ίδιος είχε αναφέρει για την απήχηση του έργου, πως η παράσταση κράτησε για ένα χρόνο, τη στιγμή που οι υπόλοιπες διαρκούσαν το πολύ έναν μήνα. 

Μετά την πρώτη του επιτυχία συνέχισε να γράφει θεατρικά έργα, τα περισσότερα κωμωδίες και σε αρκετά συνεργάστηκε με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο. 

Με τα σενάρια κινηματογραφικών ταινιών δεν είχε ασχοληθεί, μέχρι που εμφανίστηκε στο χώρο ο Φιλοποίμην Φίνος.