Δίστρατο Κόνιτσας

Πότε ακριβώς ιδρύθηκε το χωριό Δίστρατο (πρώην Μπριάζα ή Βριάζα) αγνοούμε. Πρέπει όμως να ήταν εδώ παλιός οικισμός. Στον Κάτω Μαχαλά του Διστράτου βρέθηκαν τάφοι βυζαντινής καθώς και ρωμαϊκής ή αρχαίας εποχής στους οποίους ήταν θαμμένοι πολεμιστές με τα όπλα τους τα οποία φυσικά έπεσαν σε χέρια αρχαιοκάπηλων και εξαφανίστηκαν.

O Άγιος Κοσμάς ήρθε στη Μπριἀζα από τα Άρματα καβάλα σε ένα γαιδουράκι. Φορούσε σκούφο κατεβασμένο χαμηλά και κρατούσε ραβδί που είχε σχήμα σταυρού στην κορυφή. Τον υποδέχτηκαν οι κάτοικοι στην τοποθεσία που είναι ο Άγιος Γεώργιος και εκεί έκανε το κήρυγμά του. Μεταξύ άλλων είπε: Εδώ που μιλώ θα φυτρώσει ένα δέντρο και θα χτιστεί μία εκκλησιά. Και πραγματικά φύτρωσε η μεγάλη βελανιδιά που υπάρχει σήμερα και χτίστηκε και ο Άγιος Γεώργιος που τον πυρπόλησαν οι Γερμανοί και ξαναχτίστηκε μεταπολεμικά. Κατά την Επανάσταση του 1821, αρκετά Μπριαζιώτικα παλικάρια κατέβηκαν στη Ρούμελη και πολέμησαν στο Μεσολόγγι αλλά τα ονόματά τους δεν διασώθηκαν.

Όπως σε όλα τα βλαχόφωνα χωριά της Πίνδου, έτσι και στη Μπριάζα, η ρουμανική προπαγάνδα άπλωσε τα πλοκάμια της από τα χρόνια της τουρκοκρατίας και προσπάθησε να παρασύρει τους κατοίκους της να προσχωρήσουν σ᾿ αυτήν. Δεν κατόρθωσε όμως να αρπάξει παρά μόνο μερικούς φτωχούς, στους οποίους μοίραζε χρήματα, και ελάχιστους αργυρώνητους, στους οποίους υπόσχονταν να σπουδάσει δωρεάν τα παιδιά τους στη Ρουμανία. Η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων στάθηκε πιστή στις προαιώνιες Ελληνοχριστιανικές παραδόσεις της και έτσι δεν δέχτηκε την αλλαγή της γλώσσας ούτε στο σχολείο ούτε στην εκκλησία.

1912-1913: Μόλις ο ελληνικός στρατός προήλασε στη Μακεδονία και κατέλαβε τη Θεσσαλονίκη, αμέσως τότε, κατά το Νοέμβριο του 1912, όλα σχεδόν τα ορεινά χωριά της Επαρχίας Κόνιτσας, επαναστάτησαν.

Στη λάκκα του Αώου πρώτη-πρώτη ξεσηκώθηκε η ηρωική Βριάζα με αρχηγούς και πρωτοστάτες το Μουχτάρη (Πρόεδρο) της Νικόλα Γούλα, τον ιερέα Παπαθανάση Πίσπα, το Τζήμο Γεράση και το δάσκαλο Ξενοφώντα Παπάζογλου από τη Ντοβρά. Με μερικούς γκράδες που τους είχαν κρυμμένους στο Κοιμητήριο της εκκλησίας από την εποχή του Μακεδονικού Αγώνος και με άλλους που έφερε ο δάσκαλος από την Κοζάνη, οπλίστηκαν εκατό περίπου Βραζιώτικα παλικάρια και με διάφορα στρατηγήματα ανάγκασαν τον αποσπασματάρχη Τζιαφέρ Τσιαούση και τον απαίσιο Ρουμάνο αρχιληστή Τραγιάν να φύγουν δια νυκτός από το χωριό τους.

1940-1944: Το Δίστρατο πυρπολήθηκε δύο φορές από τους Γερμανούς, τον Οκτώβριο του 1943 και τον Ιούλιο του 1944. Κάηκαν 220 σπίτια, το σχολείο και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.

Kαι εμείς «λιαζόμαστε»...

Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ακόμη Ένωση εθνικών κρατών, για να εξελιχθεί στη συνέχεια σε μια Ένωση δύο ταχυτήτων υπό το Διευθυντήριο των πέντε (Βρετανία, Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία), που έγινε των τριών (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία), για να καταλήξει στον Γαλλογερμανικό άξονα κι από ’κει στην ξεδιάντροπη Γερμανική Ηγεμονία,

από τότε λοιπόν έως σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση ευαγγελιζόταν την κατάργηση των εθνικών συνόρων και την αποδυνάμωση των εθνικισμών. Κατάφερε ακριβώς το αντίθετο. Κατήργησε μεν τα εθνικά σύνορα ανάμεσα στις αστικές τάξεις των χωρών – μελών, όπως και τα σύνορα για την διακίνηση των εμπορευμάτων τε και του πλούτου, αλλά ύψωσε ασφυκτικά – ταξικά –οικονομικά τείχη- του- αίσχους ανάμεσα στους λαούς και άγρια εθνικιστικά τείχη σε πολλές (υπερβολικά πολλές) περιοχές της Ευρώπης από τη Βαλτική έως τη Μεσόγειο.

Σήμερα εθνικιστικές αντιθέσεις σπαράσσουν την πρώην Γιουγκοσλαβία, φύονται στην Αλβανία, κυριαρχούν στην εθνική ταυτότητα της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, καθορίζουν τα Βαλτικά κράτη, λυμαίνονται την Ουκρανία και σιγοκαίουν παντού εκεί όπου η Ένωση μέσω ΜΚΟ (και άλλων πρακτόρων) υποδαυλίζει εθνοτικές αντιθέσεις (είτε θρησκευτικές είτε εθνικές)

Μόνον η FUEN (Ομοσπονδιακή Ένωση Εθνικοτήτων Ευρώπης) μια ΜΚΟ που χρηματοδοτεί αγρίως η Γερμανία θέτει θέμα Γερμανικών Μειονοτήτων σε εννέα (!) παρακαλώ κράτη μέλη της Ένωσης. Όποιος ενθυμείται την περίπτωση των Σουδητών (γερμανική μειονότητα στην τότε Τσεχοσλοβακία) με των οποίων την «αποκατάσταση των δικαιωμάτων» ο Χίτλερ άρχισε να τρώει κράτη και να επανασυσκευάζει χώρες, καλώς ενθυμείται.

Υποδοχή της Εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας της Γράμμουστας στο Βόλο - Βίντεο

Πηγή φωτο: Βλάχοι Βόλου

Η εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας κατασκευάστηκε το 1600-1650 σε εργαστήριο της Καστοριάς. Ήταν τοποθετημένη σε ένα ναό της Παναγίας στο Άργος Ορεστικό ο οποίος καταστράφηκε στον πόλεμο.

Την εικόνα τιμούσαν ιδιαίτερα οι βλάχοι κτηνοτρόφοι της περιοχής για αυτό και κάθε καλοκαίρι μαζί με τα ζώα τους ανέβαζαν και την εικόνα στο χωριό Γράμμουστα στον ορεινό όγκο του Γράμμου. Εκεί με λαμπρότητα εόρταζαν τον δεκαπενταύγουστο. Στο τέλος έβγαζαν την εικόνα στην κεντρική πηγή του χωριού και εκεί ο ιερέας τελούσε αγιασμό από τον οποίο οι κτηνοτρόφοι δίνανε στα ζωντανά τους. Όταν κατέβαζαν τον Οκτώβριο τα ζώα, κατέβαζαν και την εικόνα της Θεοτόκου. Σήμερα η εικόνα μεταφέρεται στη Γράμμουστα μόνο για την ημέρα του Παναγίας.

Ο Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής στην Άνω Μπεάλα της Αχρίδας - φωτογραφίες

1885: Από την ημέρα που θεμελιώθηκε ο Ναός της 

Αγίας Παρασκευής στην Άνω Μπεάλα (Μπελίτσα)

Η υποδοχή της Ιερής Εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας της Γράμμουστας στον Βόλο

Η υποδοχή της εικόνας της 

Παναγίας της Οδηγήτριας, κειμήλιο 

της Γράμμουστας, στον Βόλο!

Δευτέρα 18.5.2015

Με τις δέουσες τιμές, σε κλίμα συγκίνησης, πραγματοποιήθηκε χθες η υποδοχή της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας της Γραμμουστιανής, προστάτιδας της Βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης, στον ιερό ναό της Αναλήψεως Βόλου.

Η θαυματουργή εικόνα μεταφέρθηκε στο ναό πάνω σε ιππήλατη άμαξα, συνοδεία μελών του Λαογραφικού Συλλόγου Βλάχων Βόλου, ντυμένων με την παραδοσιακή Βλάχικη φορεσιά.

Μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ο πρόεδρος του Συλλόγου, Σπύρος Τσιανάκας, επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι «η Παναγία είναι το πνευματικό στόλισμα της Ορθοδοξίας. Για μας, τους Ελληνες, είναι η πονεμένη μητέρα, η παρηγορήτρια και η προστάτιδα, που μας παραστέκεται σε κάθε περίσταση. Είναι όμως και η οδηγήτρια, που μας δείχνει το δρόμο προς τον Χριστό».

Αναφερόμενος στη σημασία της έλευσης της Παναγίας της Γραμμουστιανής στην Ανάληψη, ο κ. Τσιανάκας τόνισε ότι «για εμάς, τους βλαχόφωνους, είναι μια συγκινητική και ιδιαίτερη ημέρα. Η Παναγία η Γραμμουστιανή συνδέθηκε με την ιστορία των Γραμμουστιάνων Βλάχων, μιας από τις πιο δραστήριες ομάδες της Βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης, αφού εδώ και 400 χρόνια είναι η πνευματική τους μητέρα και προστάτιδα».

Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Μηλόβιστας Πελαγονίας - φωτογραφίες

Μηλόβιστα Πελαγονίας

Ελληνικόν Παρθεναγωγείον της 

Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος Μηλοβίστης

Τσουκνιδόπιτα με αλεύρι ολικής

Της Ελευθερίας Μπούτζα

~ Για το φύλλο

500 γρ αλεύρι ολικής που 

φουσκώνει μόνο του

200 ml νερό

200 ml ελαιόλαδο

1 αυγό ολόκληρο και 1 ασπράδι

1 κρόκο αυγού για άλειμμα 

λίγο αλάτι

~ Για τη γέμιση 

4 φλ. τσ. ξερή τσουκνίδα

1/2 κιλό σπανάκι ψιλοκομμένο

1 ματσάκι άνηθος ψιλοκομμένος

1 ματσάκι μαιντανός ψιλοκομμένος

1 ματσάκι δυόσμος ψιλοκομμένος

5 φρέσκα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα

200 γρ φέτα γίδινη

2 αυγά, αλάτι, πιπέρι

Βάζουμε σε μια κατσαρόλα τα 3 πρώτα υλικά για το φύλλο ώστε να βράσουν. Κατεβάζουμε από τη φωτιά και αφήνουμε το μίγμα να πάρει θερμοκρασία δωματίου. Προσθέτουμε το αλεύρι που φουσκώνει μόνο του, το αυγό και το ασπράδι και ανακατεύουμε. Χωρίζουμε το μίγμα σε δύο μπάλες.

Σε ένα μεγάλο πυρέξ, στρώνουμε λαδόκολλα και ανοίγουμε τη ζύμη μας στον πάτο, σαν να είναι το κάτω φύλλο. Πάνω απ' αυτό το φύλο, τοποθετούμε το μίγμα για γέμιση. Καλύπτουμε την πίτα μας με το πάνω φύλλο και αλείφουμε με τον χτυπημένο κρόκο.

Κόβουμε σε κομμάτια την πίτα μας και ψήνουμε για 20 λεπτά. Βγάζουμε την πίτα απ' τον φούρνο, την ξαναχαράζουμε και ψήνουμε για ακόμα 15 περίπου λεπτά στους 200 βαθμούς...

Γραμματόσημα για την Ήπειρο: Σειρά αυτόνομος Ήπειρος - Αλληλογραφία από τη Μοσχόπολη

Γραμματόσημα για την Ήπειρο

Σειρά αυτόνομος Ήπειρος

Η Αυτόνομος Δημοκρατία της Βορείου Ηπείρου, δημιουργήθηκε το 1914, ύστερα από πρωτοβουλία της ομώνυμης Προσωρινής Κυβέρνησης που συγκροτήθηκε από εκπροσώπους των Βορειοηπειρωτών στις 17 Φεβρουαρίου 1914 στο Αργυρόκαστρο. Προσωρινός πρόεδρος ορίστηκε ο Γεώργιος Χρηστάκη Ζωγράφος. Κύρια επιδίωξή της ήταν η αυτονομία της περιοχής και η προστασία βασικών δικαιωμάτων του ελληνικού πληθυσμού, έστω και εντός του αλβανικού κράτους, στο οποίο επιδικάστηκε αργότερα. 

Για να γίνει κατανοητός ο ρόλος της προσωρινής κυβέρνησης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όλα τα γεγονότα που προηγήθηκαν: πρώτη είσοδος του ελληνικού στρατού στη Βόρεια Ήπειρο κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, επιδίκαση της περιοχής στην Αλβανία από τις Μεγάλες Δυνάμεις και αποχώρηση του ελληνικού στρατού. Όπως επίσης και τα γεγονότα που ακολούθησαν: συγκρούσεις μεταξύ Βορειοηπειρωτών με αλβανικά ένοπλα σώματα, η υπογραφή Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Εθνικός Διχασμός, οι πολεμικές περιπέτειες τις Ελλάδας μέχρι το 1922 καθώς και όλο τα διπλωματικό παρασκήνιο που επιδίκασε οριστικά στην Αλβανία την περιοχή (1924). 

Gedeon Rohonci (1852 – 1929), ο ιδιοκτήτης του νησιού της πέρλας

Ο παππούς του Γεδεών, από την πλευρά της μητέρας του, ήταν ο Παύλος Χατζημιχαήλ (Pavle Hadžimihajlo), ένας πλούσιος Ελληνόβλαχος επιχειρηματίας, ο οποίος αγόρασε το 1782 στο Νόβι Σαντ (Novi Bečej) καλλιεργήσιμα κτήματα 10000 στρεμμάτων, υψηλής ποιότητας. Ο γιος του Παύλου, Ιωάννης Παύλος, παντρεύτηκε με την Ελληνίδα Κλάρα Παπαπούλιου (Klara Papapulisio) και ο γιός τους, Νικόλαος Χατζημιχαήλ Šišanji (Nikola Hadžimihajlo Šišanji), κληρονόμησε αυτή την περιουσία και έλαβε στις 12 Οκτωβρίου 1798 τίτλο ευγενείας (LR LIX. 687), που εκδόθηκε στην κομητεία του Torontalska στις 22 Απριλίου 1799 (LR LIX 743). Ο Νικόλας και η σύζυγός του Ιλόνα Μπεκέλα (Ilona Bekela), κόρη του πλούσιου Έλληνα εμπόρου Miklos Bekella, απέκτησαν τέσσερις όμορφες κόρες, που με την ομορφιά τους επισκίασαν εκείνη την εποχή όλα τα κορίτσια της Βουδαπέστης. Μια από αυτές ήταν και η Klara Šišanji που παντρεύτηκε τον Lipot Rohonczy στις 2 Μαϊου 1841 και απέκτησε μια κόρη, την Ίλκα (Ilka), και δυο γιούς, τον Λασλ (Lasl) και τον Γεδεών (Gedeon).

Ο Γεδεών γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 1852 στη Βουδαπέστη. Τα παιδικά του χρόνια ήταν ανέμελα και ήρεμα λόγω της καλής οικονομικής κατάστασης της οικογένειας του. Αν και έχασε τους γονείς του σε ηλικία εννέα ετών, η διαδοχή θα του επιτρέψει μια καλή εκπαίδευση και, αργότερα, την διαχείριση και βελτίωση της περιουσίας. Η γιαγιά του και η αδερφή της μητέρας του είχαν αναλάβει την φροντίδα και την εκπαίδευση του. Αρχικά προσέλαβαν κάποιον δάσκαλο στο κτήμα τους για να του παρέχει τις βασικές γνώσεις και στη συνέχεια πήγε στη Βουδαπέστη και το Kečkemet όπου συνέχισε τις σπουδές του. Μετά την αποφοίτηση του, επέστρεψε στο νησί της πέρλας (Biserno ostrvo) για να εφαρμόσει τις γνώσεις του στην λειτουργία και διαχείριση της περιουσίας. Στις 4 Μαϊου 1875 παντρεύτηκε την Flora Lonjai. Ο γάμος τους διήρκησε λιγότερο από είκοσι χρόνια και κατέληξε σε διαζύγιο. Ξαναπαντρεύτηκε το 1893 με την Etelka Krajcer και απέκτησε δυο κόρες, την Marijeta και την Etelka. Το σπίτι του βρισκόταν στο κέντρο του Turski Bečej, κοντά στον κινηματογράφο Βοϊβοντίνα, και αργότερα έχτισε ένα θερινό σπίτι-κάστρο στο κτήμα του στο νησί της πέρλας. 

Gedeon Rohonci - (1852 – 1929), gospodar Bisernog ostrva

Gedeon Rohonci

~ Για ελληνικά: 

Gedeon Rohonci (1852 – 1929), 

ο ιδιοκτήτης του νησιού της πέρλας

Karolj Andre 

Gedeonov predak sa majčine strane je Pavle Hadžimihajlo, bogati grčko-cincarski trgovac, koji kupuje spahiluk Novi Bečej 1782. godine sa 10.000 jutara kvalitetne, dobro obradive zemlje. Pavlov sin Jovan Pavle uzima za ženu Grkinju Klaru Papapulisio, a njihov sin Nikola Hadžimihajlo Šišanji nasleđuje sva imanja spahiluka, te stiče plemićku titulu 12. oktobra 1798. godine (LR LIX. 687), što je i obnarodovano u Torontalskoj županiji 22. aprila 1799. godine (LR LIX 743). Nikolina žena Ilona Bekela izrodiće mu četiri predivne kćerke koje će četrdesetih godina XIX veka svojom lepotom zaseniti sve mlade devojke Budimpešte. Jedna od njih je i Klara Šišanji koja se udaje za Lipota Rohoncija 2. maja 1841. godine. Podariće mu kćerku Ilku i sinove Lasla i Gedeona. 

Lipot Rohonci (Gedeonov otac) rođen je 1807. u Papi (okolina Vesprema), a umro je 3. novembra 1861. u Pešti. Rohonci Lipot plemićku titulu barona dobija na osnovu potvrde Vespremske županije 13. septembra 1845. godine. Šest godina posle ženidbe, 1847. godine, dolazi u Torontalsku županiju u Turski Bečej, Lipotov otac Janoš Rohonci rođen je 9. novembra 1775. godine u Papi (okolina Vesprema). Bio je poslanik u parlamentu i kraljevski savetnik, kasnije podžupan Vespremske županije, da bi na kraju bio postavljen i za savetnika dvora. Umro je 2. marta 1842. godine. 

Η Βασιλαρχόντισσα του δημοτικού τραγουδιού

Η οικογένεια του Κολάκη Αβέρωφ από το Μέτσοβο. 

Απεικονίζεται (δεξιά) η κόρη του Δούκω (Ευδοκία), η περίφημη 

Βασιλαρχόντισσα του δημοτικού τραγουδιού.

Ο Καπετάν Γκαίτε Τζοβαρόπουλος από την Ανατολική Ρωμυλία

Καπετάν Γκαίτε Τζοβαρόπουλος 

Γεννήθηκε το 1882 στο Καβακλή Αν. Ρωμυλίας. Πρόσφερε πολλαπλές υπηρεσίες τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και μετά τον επίσημο τερματισμό του Μακεδονικού Αγώνα με περιοχή δράσης τη Θεσσαλονίκη και την Ημαθία. Η πατρίδα τον τίμηση με το βαθμό του πράκτορα Α’ τάξης και το μετάλλιο του Μακεδονικού αγώνα.

Ο Γκαίτε Τζοβαρόπουλος διορίσθηκε διευθυντής της Ελληνοβλαχικής Σχολής Σελίου (Άνω Βερμίου) Βερροίας και στις σελ. 22-23 του ημερολογίου του γράφει:

''Το θέρος εις το Σέλι και τον χειμώνα στη Βέρροια είχον την οργάνωσιν του τομέως εκείνου και πλείσται δολοφονίαι έλαβον χώραν. Αρχηγοί ήσαν ο προ ολίγων ημερών απαγχωνισθείς Τέλλος Αγαπινός (Άγρας), κατόπιν ο Νικόλαος Ντουπιώτης και κατόπιν ο Κόρακας Βασίλειος Σταυρόπουλος. Όλοι αυτοί ήσαν αξιωματικοί του ελληνικού στρατού αποστρατευθέντες με τον βαθμόν στρατηγού.

Ο αγών του 1907 ήτο στην κρισιμωτέρα καμπή. Στον τομέα Βιτωλίων (Μοναστηρίου), στα Κορέστια, στα τμήματα Βερροίας, Ναούσης, Κατερίνης και εις πολλούς τομείς, Γευγελή-Μπογδανίτσης, Στρωμνίτσης, τα Ελληνικά ανταρτικά σώματα υπερίοχουν των Βουλγαρικών τοιούτων. Τα χωριά, το εν μετά το άλλο, επανήρχοντο εις την ορθοδοξίαν δι' επισήμων δηλώσεών των.''

Ο Πρόξενος της Θεσσαλονίκης Λάμπρος Κορομηλάς, ο εμψυχωτής του αγώνα, με τους συνεργάτες του αξιωματικούς του Ελληνικού στρατού οι οποίοι προσελήφθησαν και υπηρετούσαν ως υπάλληλοι γραμματείς και γραφείς, επέτυχαν να υπερισχύσουν τα ελληνικά αντάρτικα σώματα, και να φαίνεται καθαρά πλέον η υπεροχή των ελληνικών όπλων. Οι Τούρκοι όμως είχαν το ''διαίρει και βασίλευε'', γι αυτό και ο αγώνας ήταν σκληρός και πάντοτε εις βάρος των χριστιανών. Στην περιφέρεια των Γιαννιτσών, οι Κομιτατζήδες υπερίσχυαν των ανταρτών γι αυτό και η Λίμνη των Γιαννιτσών έφαγε πολλά κορμιά αγωνιστών και από τους μεν και από τους δε. 

Μέσα σ αυτήν την φωτιά, οι Τούρκοι συλλαμβάνουν τον Γκαίτε Τζοβαρόπουλο, και σιδηροδέσμιο, τον συνοδεύουν μέσω του Ξηρολιβαδίου (Κέντρο ρουμανικής προπαγάνδας) και τον μεταφέρουν από το Σέλι στη Βέρροια, πεζό και υπό βροχή και τον ρίχνουν στις φυλακές. Με την βοήθεια του Μητροπολίτη Αποστόλου αποφυλακίζεται με την υποχρέωση δυο φορές την ημέρα να δίνει το παρόν, αλλά απαγορεύθηκε η μετάβαση του ξανά στο Σέλι. Την αφόρητη αυτή κατάσταση την μετρίασε κάπως η κήρυξη του Συντάγματος των Νεοτούρκων (Ουριέτ) τον Ιούνιο του 1908. 

Στις σελίδες 26-27 του ημερολογίου του γράφει:

Ο ΠΟΞ σε εκδήλωση της Σχολής της Αστυνομικής Ακαδημίας Βέροιας

Το χορευτικό συγκρότημα του Πολιτιστικού Ομίλου Ξηρολιβάδου διασκέδασε, με βλάχικους χορούς, Ανώτερους Αξιωματικούς Αστυνομιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον Πολυχώρο διασκέδασης ‘Ελιά’ Βέροιας την Πέμπτη (7-5-2015) το βράδυ. Η εμφάνιση του συγκροτήματος ήταν εκπληκτική και απέσπασε το θαυμασμό και τα χειροκροτήματα της διεθνούς αποστολής.

Οι εν λόγω αξιωματικοί (Αυστρία, Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Κροατία, Λιθουανία, Λετονία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σουηδία, Τουρκία και Τσεχία) συμμετείχαν σε σεμινάριο, που διοργάνωσε η Σχολή Μετεκπαίδευσης και Επιμόρφωσης Ελληνικής Αστυνομίας Βόρειας Ελλάδας (Αστυνομική Ακαδημία Βέροιας). Οι δραστηριότητες του σεμιναρίου (5 μέχρι 8/5/2015) πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστάσεις της σχολής στο Πανόραμα Βέροιας με γενικό σκοπό τη δυνατότητα υλοποίησης και διοργάνωσης διαδικτυακών σεμιναρίων στην εκπαίδευση αστυνομικών των κρατών μελών της Ε.Ε.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με τη πρωτοβουλία του Διοικητή της Σχολής, κ. Διονύση Κούγκα, να καλέσει όλα τα βράδια χορευτικά συγκροτήματα (Εύξεινος Λέσχη Βέροιας, Σύλλογος Κρητικών Ημαθίας, συγκρότημα οργάνων λαϊκής μουσικής, Όμιλος Ξηρολιβάδου) δόθηκε η ευκαιρία στους συμμετέχοντες στο σεμινάριο να γνωρίσουν τον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό και την ελληνική φιλοξενία.

Από ότι μας πληροφόρησε ο Διοικητής σε αντίστοιχα σεμινάρια, που ο ίδιος συμμετείχε, δεν συνάντησε τέτοιου είδους φιλοξενία (προβολή της λαϊκής παράδοσης μιας χώρας) από τους οικοδεσπότες.

Kρίτοβατς (Κρίτα) - Критовац (Крита)

Εμπορικό ισοζύγιο ''Μ. Κρίτοβατς και υιοί''
πηγή φωτο 

Kρίτοβατς

H οικογένεια λεγόταν προηγουμένως Kρίτα. Θεωρούν πως είχαν έρθει από την Kρήτη στην Kλεισούρα το 1769 στο διάστημα της αποτυχημένης ρωσικής ναυτικής εκστρατείας στην Kρήτη υπό τον Aλεξέι Oρλώφ. 

Eίχαν έρθει εδώ τρία αδέρφια ανύπαντρα μαζί με τη μικρή τους αδερφή. Oι γονείς τους είχαν σκοτωθεί από τους Tούρκους στην πρώτη τους πατρίδα. H μικρή αδελφή παντρεύτηκε αργότερα κάποιον από την οικογένεια Nτέρα. Tα δύο μεγαλύτερα αδέρφια είναι οι πρόγονοι των Kρίτοβατς της Pούμα που από πλευράς αρρένων δεν έχει μείνει κανείς. Zουν ακόμα δύο χήρες και δύο κόρες. 

O τρίτος αδερφός, ο Mιχάιλο (πέθανε το 1829 κι έχει ταφεί στη Pούμα) ήταν ο προ-παππούς του Γιόβαν Kρίτοβατς. Στην αρχή ασχολήθηκε με την εκτροφή αλόγων και με το εμπόριο σιτηρών, ενώ το 1812 άνοιξε μικρομπακάλικο και σιδηροπωλείο, το μεγαλύτερο στο Σρεμ, που διατηρήθηκε μέχρι το 1895, με τη φίρμα «Mιχάϊλο Kρίτοβατς και υιοί». Tην πρώτη γυναίκα του την έλεγαν Mάρτα που του έκανε ένα γιο ο οποίος πέθανε άγαμος. H δεύτερη γυναίκα του, η Mπόσιλκα από το Mπόλιεβατς, γέννησε περισσότερα παιδιά από τα οποία μία θυγατέρα του πήρε κάποιον από την οικογένεια Zέγκα. Aπό τους γιους του μόνον ο Γιόβαν έκανε οικογένεια, αφού παντρεύτηκε την Έλενα από την οικογένεια Nτόμπροβιτς που τότε ζούσε στην Kανίζια και σήμερα στο Nτούρβαρ. Aυτοί είναι ο παππούς και η γιαγιά του Γιόβαν Kρίτοβατς. 

O παππούς Γιόβαν ήταν έμπορος και έχτισε το οικογενειακό τους σπίτι στη Pούμα, αγόρασε γη στο Πάβλοβτσι και τη Pούμα και ήταν ο πρώτος επικεφαλής [πρόεδρος;] της Pούμα. 

O πατέρας του Γιόβαν, ο Mιχάιλο ζούσε μαζί με τον αδερφό του Bασίλιγε. O Mιχάιλο είχε τελειώσει την εμπορική σχολή του Zάγκρεμπ στον καθηγητή Kίντλ και μετά έκανε πρακτική στο μεγαλύτερο σιδηροπωλείο της Bούδας «Xάινριχ Yιοί». Όταν γύρισε ανέλαβε τα εμπορικά ζητήματα. O θείος τού Γιόβαν, ο Bασίλιγε τελείωσε την Εμπορική Σχολή της Bιέννης και για κάποιο διάστημα έκανε πρακτική στην Τράπεζα των Σίνα στη Bιέννη. Όταν γύρισε ασχολήθηκε με τα οικονομικά θέματα της οικογένειας αφού είχαν αγοράσει πάνω από 200 στρέμματα γης στο χωριό Γιάρκο. O Mιχάιλο είχε τρεις κόρες και τρεις γιους. O μεγαλύτερος γιος του τελείωσε την ανωτέρα σχολή της Bιέννης, ανέλαβε την περιουσία και μετά τον πόλεμο ζει στη Σρέμσκα Mήτροβιτσα (κ. Γ. Kρίτοβατς)

Ο ελληνισμός και η μητροπολιτική περιφέρεια Μελενίκου (1850-1912) - Ιωάννης Θ. Μπάκας

Πηγή φωτο: meleniko.gr

Ο ελληνισμός και η μητροπολιτική περιφέρεια Μελενοίκου

Ιωάννης Θ. Μπάκας

Διδακτορική Διατριβή υποβληθείσα στο Τμήμα Ποιμαντικής και 

Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Θεσσαλονίκη 2003

~ Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Εδώ

Γέννηση και διαμόρφωση του ελληνικού Καραγκιόζη

Πηγή φωτο

Χατζηφώτης Ι. Μ.

Χρόνια τώρα, η άποψη (η θεωρία, πείτε την όπως θέλετε), που πρόβαλλαν διάφοροι είναι ότι ο Καραγκιόζης ήρθε στον Πειραιά από την Πόλη. Συνακόλουθη και η καλλιεργούμενη από μερικούς αντίληψη ότι το ελληνικό λαϊκό θέατρο σκιών προήλθε από το τούρκικο. Ποιό; Το θέατρο που αντιμάχεται, σε μόνιμη βάση, την Οθωμανική Αυτοκρατορία…

Χρειάζεται όμως να κάνουμε μίαν αναδρομή. Να πάμε στα Γιάννενα, στα χρόνια του Αλή Πασά. «Είναι την εποχή αυτή η πνευματική και ουσιαστική πολιτική πρωτεύουσα της κυρίως Ελλάδας. Είναι η καινούρια καρδιά του Ελληνισμού, απ ὅπου διοχετεύεται παντού ζωντανό το νέο αίμα, η πνευματική και κοινωνική ανάπλαση, η οικονομική και εμπορική ζωτικότητα, ο διαφωτισμός και η αφύπνιση, που θα οδηγούσαν στην ανάσταση του Γένους», όπως εύστοχα έχει παρατηρήσει ο αείμνηστος φίλος και έξοχος φιλόλογος Λέανδρος Βρανούσης. Κι ο Φάνης Μιχαλόπουλος δεν υπερβάλλει, όταν τα χαρακτηρίζει ως «ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του Ελληνισμού μετά την Πόλη».

Ανάμεσα στη Βασιλεύουσα και την ηπειρωτική πρωτεύουσα υπήρχε μία αέναη κίνηση καραβανιών, μία ασταμάτητη επικοινωνία. Ο αξέχαστος ηπειρωτολόγος Αχ. Μαμμόπουλος έγραφε: «Ας χρωματίσουμε την περιώνυμη Εγνατία οδό και επάνω σ αὐτὴν τις πόλεις Θεσσαλονίκη, Βοδενά (Εδεσσα), Μοναστήρι (Βιτώλια), Αχρίδα, Ελβασάν και τα δύο λιμάνια, το Δυρράχιο επί της Αδριατικής και την Κωνσταντινούπολη στο Βόσπορο σαν κόμπους του εγκαρσίου μεσογειακού δρόμου, που διέσχιζε τη Βαλκανική, αυτή την Εγνατία που πέρασε ο Απόστολος Παύλος και «πεπλήρωκε» το Ευαγγέλιο.

Άλλη πάλι γραμμή άρχιζε από τα Γιάννινα με προορισμό Κοζάνη-Θεσσαλονίκη-Σέρρες-Κωνσταντινούπολη, με διακλάδωση προς βορράν Σόφια-Βουκουρέστι-Βελιγράδι-Βιέννη-Βουδαπέστη».

Τα καραβάνια καθώς φορτώνονταν και μετακινούνταν έκαναν φοβερό θόρυβο. Όπως γράφει ο Holland (μτφρ. Κ. Σιμόπουλου): «Φώναζαν οι κερατζήδες, καθώς φόρτωναν άλογα, μουλάρια και καμήλες, βροντούσαν τα κουδούνια, γενική αναστάτωση. Το καραβάνι (100 μουλάρια και άλογα, κάπου-κάπου και καμήλες) συνοδευόταν από οπλοφόρους. Κάποτε όμως τα υποζύγια ξεπερνούσαν και τα 1.000. Ταξίδευαν περίπου οκτώ ώρες το εικοσιτετράωρο και τα βράδια στάθμευαν κοντά σε κάποια πόλη η χωριό.

«Ένας αγωγιάτης οδηγούσε συνήθως πέντε υποζύγια». Σύμφωνα με τον Cousinery (οπ. παρ.), «τα δέματα των φορτίων τοποθετούνταν κυκλικά και έτσι δημιουργούσαν διαμερίσματα για κάθε έμπορο». Όπως είναι γνωστό, «οι κερατζήδες ήταν κατά κανόνα Ηπειρώτες. Καθ ὁδὸν υπήρχαν τα χάνια. Ήταν τετράγωνα, με εσωτερική αυλή, αψιδωτή πύλη, πηγάδι στο κέντρο και στάβλο.

Εθελοντικό δίκτυο πολιτιστικών συλλόγων για κοινωνική δράση στη Μαγνησία

Εθελοντικό έργο πνοής σε απομακρυσμένα χωριά της Μαγνησίας προτίθενται να προσφέρουν μέλη των τοπικών Πολιτιστικών Συλλόγων. Η κοινή εκδήλωση των έντεκα Συλλόγων που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, αποτέλεσε το έναυσμα, προκειμένου να διατυπωθεί μια καινοτόμα πρόταση, η οποία βασίζεται στις αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης. 

«Στόχος μας είναι η δημιουργία ενός δικτύου πολιτιστικών Συλλόγων, το οποίο θα αναπτύξει παράλληλη κοινωνική δράση, προκειμένου να προσφέρουμε εθελοντικά, έργο σε όσα χωριά της περιοχής μας έχουν ανάγκη», όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Λαογραφικού Συλλόγου Βλάχων Βόλου, Σπύρος Τσιανάκας, στον οποίο ανήκει η παραπάνω ιδέα.

Η ομάδα των εθελοντών που θα συγκροτηθεί, θα αναπτύξει δράση σε όλο το εύρος της Μαγνησίας, συνδράμοντας στον εξωραϊσμό σχολείων, κτιρίων, τη φύτευση δέντρων, αλλά και τον εκσυγχρονισμό παιδικών χαρών, χωρίς να εξαιρούνται οι ομάδες ανθρώπων που χρήζουν στήριξης. 

Αναλύοντας το σκεπτικό της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, ο κ. Τσιανάκας υπογραμμίζει ότι: «θα καλέσουμε όλους τους Συλλόγους της περιοχής μας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα δίκτυο, ένας εθελοντικός πυρήνας, που θα προσφέρει έργο, όπου αντιληφθούμε ότι υπάρχει ανάγκη».

Παράλληλα με τη διαφύλαξη της παράδοσης και του πολιτισμού, οι μετέχοντες στο δίκτυο εθελοντικής πρωτοβουλίας, θα προσφέρουν κοινωνικό έργο, σε όλα τα σημεία της περιοχής μας.

Ο πρόεδρος του Λαογραφικού Συλλόγου Βλάχων Βόλου έχει διαπιστώσει ότι υπάρχουν χωριά που έχουν ανάγκη βοήθειας, προκειμένου να ξαναζωντανέψουν. «Θα μπορούσαμε κάλλιστα να αφιερώσουμε μια Κυριακή για να καθαρίσουμε, για παράδειγμα, ένα δημοτικό σχολείο σε κάποιο απομακρυσμένο χωριό, να βάψουμε τους τοίχους, να φυτέψουμε δέντρα στην αυλή, αλλά και να βοηθήσουμε ανθρώπους που έχουν ανάγκη», εξηγεί στο σημείο αυτό ο εμπνευστής της πρωτότυπης ιδέας.

Η ιστορία της σοκολάτας στη Σερβία συνδέεται με το όνομα ενός Έλληνα, του Σόντα από την Κλεισούρα

Η πρώτη σοκολάτα έφτασε στη Σερβία, και συγκεκριμένα στο Βελιγράδι, το 1897 στο κατάστημα του Σόντα (Sonda), ενός ευυπόληπτου εμπόρου από την Κλεισούρα της Καστοριάς. Ήταν η ''σοκολάτα γάλακτος Όλγα'' που διαφημίστηκε ως η καλύτερη από όλες στην εφημερίδα Vecernje Novosti, σύμφωνα με το άρθρο του Jovo Andjic ''Το γλυκό Βελιγράδι -ένας μικρός οδηγός της ιστορίας των γλυκών στο σύγχρονο Βελιγράδι''. Από την διαφήμιση θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι ο Σόντας πουλούσε ''λιχουδιές για το σερβίρισμα'' -σοκολάτα ζαχαροπλαστικής, πραλίνες και gianduja[1].

Να σημειωθεί ότι, η είσοδος της σοκολάτας στην Ελλάδα οφείλεται στον πρωτοπόρο Σπυρίδωνα Παυλίδη. Με το γλυκυσματοποιείον του, το οποίο βρισκόταν στη συμβολή των οδών Αιόλου και Βύσσης και πρωτάνοιξε το 1841, προσέφερε ένα καινούριο προϊόν στην ελληνική αγορά που αγαπήθηκε από μικρούς και μεγάλους[2].

Η κατοικία και το εργοστάσιο της οικογένειας Σόντα

Στην οδό Kosovska 5, στο κέντρο του Βελιγραδίου, ξεχωρίζει το κτίριο στο Νο 5 με την λαμπερή πρόσοψη. Πρόκειται για το σπίτι των αδελφών Σόντα που χτίστηκε το 1929 σε νεοκλασικό στυλ. Η οικογένεια μετανάστευσε στο Βελιγράδι από την βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα από το ορεινό χωριό Κλεισούρα. Η μονοκατοικία τους διέθετε ισόγειο που ενοικιάζονταν για δεξιώσεις, στον πρώτο όροφο ήταν η κατοικία της οικογένειας και στον επάνω όροφο υπήρχε χώρος που διατίθενταν στους υπαλλήλους. Δύο τρίγωνα στην πρόσοψη θυμίζουν ''τύμπανο'' αετώματος αρχαίου ελληνικού ναού, το οποίο μαρτυρεί την ελληνική καταγωγή της οικογένειας.[3] Στο αρχείο υπάρχει ακόμη σχέδιο κατασκευής ενός δεύτερου, παρόμοιου σε μέγεθος, κτιρίου στο Νο 3 για τον φτωχό αδερφό του Mihailo, τον μοναδικό μέτοχο του εργοστασίου.  Όμως, τα γεγονότα που ακολούθησαν έσβησαν το όνομα και τα ίχνη της οικογένειας Σόντα. Έμεινε η ελληνική πρόσοψη της οδού Kosovska 5 να τους θυμίζει... 

Hellenen-Polka: The Polka of the Hellenes, Johann Strauss Op.203

Για ελληνικά: Η Πόλκα των Ελλήνων

A fast polka by Johann Strauß II. Hellenen-Polka is the original title of this composition that can be found in number 203 on the list of the Austrian composer’s works. 

Every year during the Austrian Mardi Gras celebrations, Johann Strauß II (1825-1899) would rush all over Vienna from one celebration he had been invited to the other. There were nights in fact that he had to attend five or six dances directing an equal number of orchestras. Inevitably, his presence in each of them only lasted for a few minutes to the disappointment of his many fans. 

The night of the 8th of February 1858, however was different. It belonged to the political and financial magnate Baron Simon Sinas, an aristocrat of Greek Vlach origin from Moschopolis and Ambassador of Greece in the Austro-Hungarian Empire.

Despite having lived their entire lives in the Diaspora, the Baron and his wife Ifigenia Gika didn’t hesitate to donate a large portion of their fortune to Greece, founding the Academy of Athens, the Greek Metropolitan Cathedral, the Eye-Hospital of Athens and re-establishing the Greek School of Moschopolis that had been destroyed during the wars. 

He even subsidized pre-existing institutions founded by his late father, like the Observatory of Athens - the first in the Balkans. 

One is surprised to learn that astronomers even had a lunar impact crater in the eastern part of the moon named in honor of the Baron: the Sinas Crater !

Strauss not only attended to the very end the Dance of the Greek Community of Vienna organized by this particular man, but he also composed the Hellenes Polka to commemorate the event.

Йоанис Николидис

Първа част, Виена 1794

Йоанис Николидис (на гръцки: 

Ιωάννης Νικολίδης) е гръцки учен, лекар, 

деец на Гръцкото Просвещение.[1][2][3]

Николидис е роден в 1745 година в западномакедонското влашко (армънско) село Грамос (Грамуста), Османската империя. След разрушаването на Грамос в 1769 година от албански банди, семейството му се мести във паланка Клисура. Учи в Сятища и заминава за австрийската столица, където учи медицина във Виенския университет, от който получава докторска степен в 1780 година. Получава благородническа титла и служи като личен лекар на императрицата на Свещената Римска империя Мария Терезия​​. До смъртта си в 1828 година живее във Виена.

Участва в гръцкото революционно движение и е сътрудник на Ригас Фереос.

Николидис е важна научна фигура на гръцкото Просвещение и е автор на важни медицински трудове, подпомогнали развитието на гръцката медицина - докторската му дисертация за стомашно-чревните заболявания „Disseratio Inauguralis Physiologico“ (1780) и „Ερμηνεία περί του πώς πρέπει να θεραπεύεται το Γαλλικόν Πάθος, ήγουν η Μαλαφράντζα“ (Трактат за за това как трябва да се лекува френската страст, малафрандзата, 1794), обширно пионерно проучване на сифилиса. В „Трактата“ превежда от немски на прост гръцки език есето на професора по медицина от Виенския университет Антон фон Щьорк с речник на болестите и фармацевтичните препарати. Той използва народен език и се опитва да достигне до читателя, който не разполага с познания по медицински въпроси.(тук)

Η Πρώτη Ελληνική ''Αφροδισιολογία'' του 1794 - Ιωάννης Νικολίδης

Μέρος 1ο

Παρουσίαση του πρώτου βιβλίου στα Ελληνικά
(Ρωμαίικα) για τη θεραπεία της μαλαφράντζας 

(< male Francaise: σύφιλη).

Συγγραφέας του έργου είναι ο γιατρός 

Ιωάννης Νικολίδης (συνεργάτης του Ρήγα)

Γράφει ο Δημήτρης Καραμπερόπουλος,

παιδίατρος, Διδάκτωρ Ιστορίας της Ιατρικής, πρόεδρος

επιστ. εταιρείας μελετών Φερών – Βελεστίνου – Ρήγας.

Η έρευνα των ελληνικών ιατρικών βιβλίων του 18ου αιώνος και της προεπαναστατικής εποχής για την σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσο “γαλλικόν πάθος” ή “μαλαφράντζα”, όπως αποκαλούνταν τότε η σύφιλη, έδειξε ότι συστηματικά περιγράφεται και παρουσιάζεται στο βιβλίο με τίτλο Ερμηνεία περί του πώς πρέπει να θεραπεύεται το γαλλικόν πάθος ήγουν η μαλαφράντζα[1], που εκδόθηκε στη Βιέννη το 1794.

Συγγραφέας του βιβλίου είναι ο ιατρός Ιωάννης Νικολίδης ο οποίος σπούδασε στην Βιέννη, όπως έχει διαπιστώσει η έρευνά[2] μας στα Αρχεία του Πανεπιστημίου της Βιέννης, όπου στον Κατάλογο των Διδακτόρων του Πανεπιστημίου της αναφέρεται η ημερομηνία γεννήσεως του, 25 Μαρτίου 1745, καθώς και η καταγωγή του η Γράμμοστα της Μακεδονίας, που τώρα βρίσκεται στο Νομό Καστοριάς. Η καταγωγή του επίσης μνημονεύεται και στη διδακτορική του διατριβή, που εκδόθηκε στη Βιέννη το 1780 με τίτλο «Disseratio Inauguralis Physiologico-Medica Sistens Pyogoniniam quam annuente inclyta facultate Medica… Joannes Nicolides, Macedo Grammostensis»[3]. Τονίζεται ότι στη διατριβή του αυτή ο Νικολίδης παραθέτει κείμενα στα ελληνικά με αντίστοιχη μετάφραση στα λατινικά του Ιπποκράτους, του Γαληνού και του Αρεταίου. Ακόμη για τον ιατρό Νικολίδη σημειώνουμε ότι του απονεμήθηκε ο τίτλος του ευγενούς από τον αυτοκράτορα της Αυστρίας, όπως σχετικά γράφει η “Εφημερίς”[4] των αδελφών Πούλιου στις 30 Μαϊου 1791. Επίσης βρίσκουμε τον Νικολίδη συνδρομητή στο βιβλίο του Δημητρίου Δάρβαρη, Εγκυκλοπαιδεία απλοελληνική, Βιέννη 1829[5].

Στη δεύτερη σελίδα του βιβλίου ο Νικολίδης παραθέτει το οικόσημο της ευγενείας του, που του δόθηκε από τον αυτοκράτορα της Αυστρίας Λεοπόλδο τον Β΄. Στο βάθρο του οικοσήμου είναι γραμμένο εκτός από το όνομά του και τα αρχικά «Ε.Ι.Ρ.Ι.Δ.Ι.», που σημαίνουν «Ευγενής του Ιμπερίου Ρωμάνων Ιατροφιλοσόφων και Διδάσκαλος της Ιατρικής». Στην τέταρτη σελίδα παρατίθεται ένα κείμενο του Ιπποκράτους από το «Περί παθών» 1, που αποδίδεται και στα νεοελληνικά για να γίνει κατανοητό από τους αναγνώστες του, στοιχείο κι’ αυτό της διαφωτιστικής προσπάθειας του, να παρουσιάζονται τα αρχαία ιατρικά κείμενα στην καθομιλουμένη απλή γλώσσα. Σημειώνουμε ότι τα αρχαία κείμενα που αναγράφονται στα ιατρικά βιβλία της εποχής σπάνια αποδίδονται στην απλή γλώσσα, όπως στην περίπτωση του Νικολίδη.

Песента на грамостяните от Бакица за последният им кехая, Никола Карамани

Николас Караманис
със семейството си

Μετά το βουλγαρικό ακολουθεί το 

ελληνικό κείμενο...

Димо Гуда - Деспина Папастергиу

Николас Караманис, произхождащ от пастирско семейство от малкото градче Грамуста[1] се ражда в град Драма, където семейството му обичайно презимува, като през летата семейството се премества във високопланинските пасища на Беглика в района на Родопите в Южна България. След начертаването на държавните граници, семейството на Николас Караманис остава в България за разлика от много други семейства, които преминават в Гърция и се установява в грамостянското село Бакица (Куртово) в Рила планина и в последствие в село Дорково в северозападните Родопи.

Впоследствие, някои от членовете на семейството се преселват в Румъния в резултат на мощно развиващата се румънска пропаганда, която се облагодетелства от условията на лошите международни отношения между Гърция и България, продължаващи дори и след установяването на държавните граници. За елинизмът на север и по-специално за влахоговорящите гърци, които понасят продължителното и увеличаващо се подтисничество на османци, българи и румънци, Одисеята не е приключила. В допълнение, съществуват податки, според които елиновласите (армъни) живеещи в близост до гръко-българската граница остават верни на елинизма, въпреки насилието и много от тях предусещайки бъдещето се преселват трайно в Гърция преди и след подписването на Букурещския мирен договор (1913)[2]. Съдбата на тези, които остават в Южна България, след начертаванетото на границите е вече определяна и контролирана от българският и румънският фактор. Може би не е случаен фактът, че по-голямата част от преселниците в Румъния произлизат от диаспората на Елиновласите, които поради постоянните конфликти с албанските мюсюлмани са напуснали бащините си домове и са потърсили убежище другаде -и в някои райони на Южна България, запазвайки гръцкото си самосъзнание[3]. Румънската страна обещава земя, добитък и дом на стойност 50 000 леи на всяко семейство, което се пресели в района на Добруджа със срок на изплащане на заетата сума от 30 години[4]. Тези обещания в последствие не са материализирани, но въпреки това стръвта е твърде съблазнителна за бедните гръцко влашки семейства. 

Николас Караманис остава в България и след като изживява конфискацията на имуществото си от комунистическия режим и други преследвания срещу личността му бяга във Велинград, където изживява по-голямата част от живота си.