Μαργαρίτα Πέρρα - Η μεγάλη Μοναστηριώτισσα υψίφωνος

Μαργαρίτα Πέρρα 

(Μοναστήρι 15.1.1908 - Ζυρίχη 2.2.1984)

Διαπρεπής ελληνίδα υψίφωνος με παγκόσμια φήμη

Κόρη του γιατρού Σωτηρίου Πέρρα από το Μοναστήρι Πελαγονίας, όταν ήταν παιδί εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στη Θεσ/νίκη, όπου μαθήτευσε στα Εκπαιδευτήρια της Αγλαϊας Σχινά. Μετά τις πρώτες της μουσικές σπουδές στο Ωδείο Γραικού, πήγε στο Βερολίνο και έγινε δεκτή στην εκεί Ανώτατη Μουσική Ακαδημία ως μαθήτρια του Όσκαρ Ντάνιελ. Όταν απεφοίτησε, κέρδισε έναν Διαγωνισμό και προσλήφθηκε στη Δημοτική Όπερα του Βερολίνου, όπου και πρωτοεμφανίστηκε το 1927 ως Νουρί ("Tiefland" του Ντ’ Αλμπέρ). 

Προηγουμένως (1926) το ρεσιτάλ της στη Θεσ/νίκη (με τη Δέσποινα Πολίτου στο πιάνο) απετέλεσε για τη συμπρωτεύουσα το καλλιτεχνικό γεγονός της χρονιάς. Σε λίγο η φήμη της άρχισε να εξαπλώνεται σε ολόκληρη την προπολεμική Γερμανία και οι επιτυχίες της δεν άργησαν να διαδεχτούν η μία την άλλη. Διαθέτοντας όχι μόνο αληθινό φωνητικό θησαυρό, αλλά και εξαιρετική μουσική ιδιοσυγκρασία, τέλεια γνώση της ιταλικής και της γερμανικής γλώσσας, κι ακόμα, αξιοσημείωτη φυσική καλλονή, δημιούργησε στη Γερμανία ιδεώδεις λυρικές ηρωίδες τόσο του ιταλικού ρεπερτορίου (Μπαττερφλάυ, Μιμή, Τζίλντα) όσο και του ρεπερτορίου Μότσαρτ (στα έργα του οποίου ήταν απαράμιλλη). Έτσι απέκτησε την προσωνυμία «το ελληνικό αηδόνι»! Το 1928 κάνει θριαμβευτική περιοδεία στην Ισπανία. Από τη Δημοτική Όπερα του Βερολίνου προσλαμβάνεται στην Κρατική Όπερα της γερμανικής πρωτεύουσας (1930-35) και πρωταγωνιστεί στους "Ουγενότους" και πολλά άλλα έργα, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται σε πλείστες πόλεις της Γερμανίας (υπό τον Μπρούνο Βάλτερ, που τη θαύμαζε απεριόριστα). Τραγουδάει επίσης στο γερμανικό Ραδιόφωνο. 

Μετά από θριαμβευτική εμφάνισή της στη Γενεύη, τραγούδησε εκπληκτικά στην Αθήνα (1932), έναν από τους τελευταίους σταθμούς της πριν πάει στη "Μετροπόλιταν" της Ν. Υόρκης. Στο διάστημα (1935-39) ήταν πρωταγωνίστρια στην Όπερα της Βιέννης. Τις παραμονές του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου πραγματοποίησε εμφανίσεις στην Αγγλία, την Αργεντινή ("Θέατρο Κολόν") και την Βραζιλία. Στο μεταξύ είχε τραγουδήσει στα Φεστιβάλ Ζάλτσμπουργκ, Παρισιού, Φλωρεντίας, Λονδίνου, Βαρκελώνης, κ.λπ. Κατά τη διάρκεια του Πολέμου αποσύρθηκε και παρέμεινε στην Ελβετία, κοντά στο σύζυγό της (που τον παντρεύτηκε το 1937) γιατρό και καθηγητή του Παν/μίου της Ζυρίχης Ότο Ρόπλετς (πέθανε το 1955). Έκτοτε η Μαργαρίτα Πέρρα-Ρόπλετς διέμεινε μόνιμα στη Γερμανία, την Ολλανδία και την Ελβετία. 

Στο μεταξύ το 1953 έδωσε ρεσιτάλ στη Θεσ/νίκη (προσκεκλημένη της ΔΕΘ) που «άφησε εποχή» (συμμετείχαν οι Βασ. Κοσμόπουλος και Φιλ. Βαφειάδης). Οι αγαπημένοι της ρόλοι (εκτός των ήδη αναφερομένων) με τους οποίους πραγματοποίησε μια από τις πιο αξιοζήλευτες καριέρες λυρικού καλλιτέχνη, ήταν στις όπερες: "Μαγικός αυλός" (Βασιλίσσα της Νύχτας!..., αλλά και Παμίνα), "Απαγωγή απ' το Σεράι", "Γάμοι του Φίγκαρο", "Τραβιάτα", "Τροβατόρε", "Μανόν", "Τουραντό" (Λιού), "Ντον Πασκουάλε", "Κουρέας της Σεβίλλης", "Κάρμεν" (Μικαέλα), "Ιππότης με το ρόδο", "Αριάδνη στη Νάξο", κ.λπ.

Στην Ελλάδα ήρθε και τραγούδησε αρκετές φορές (όπερα, ορατόριο και «ληντ» -είδος στο οποίο ήταν επίσης "εξπέρ") δημιουργώντας πάντοτε ρεκόρ εισιτηρίων. Η τελευταία της καλλιτεχνική εμφάνιση με την ΕΛΣ ήταν το 1950 (σε "Μπαττερφλάυ" και "Τραβιάτα"), το δε 1955 έδωσε ιστορικό ρεσιτάλ στο ΕΙΡ, συνοδευόμενη από τον Κ. Κυδωνιάτη. 

Τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Γεωργίου Α'. Επίσης, το 1934 της απενεμήθη από την Κρατική Όπερα του Βερολίνου ο ύψιστος καλλιτεχνικός τίτλος της "Κάμερζαίνγκαιριν" (σε ηλικία 26 ετών!... ρεκόρ αξεπέραστο στα μελοδραματικά Χρονικά). Ακούγεται στον δίσκο του ΥΠΠΟ «Ελληνικό Λυρικό Θέατρο -100 χρόνια» (1989).

Πηγή: Εδώ και  Εδώ

Ο Νίκος Σκαλκώτας και η ελληνική παρέα του Βερολίνου

Το 1921 ο 17χρονος υπότροφος του Ωδείου Αθηνών Νίκος Σκαλκώτας έγινε δεκτός στην τάξη του βιολιστή Willy Hess, στην Ανωτάτη Μουσική Σχολή της Ακαδημίας των Τεχνών του Βερολίνου. Την ίδια χρονιά είχε έρθει από τις Βρυξέλλες στο Βερολίνο ο, επίσης υπότροφος του Ωδείου Αθηνών, Δημήτρης Μητρόπουλος, ο οποίος επιδίωκε την πρόσληψή του στην Κρατική Όπερα με τη βοήθεια του διάσημου στη Γερμανία Έλληνα σκηνογράφου Πάνου Αραβαντινού. Γνώριμοι ήδη από την Αθήνα, οι δύο νεαροί μουσικοί έγιναν στενοί φίλοι, συγκατοικώντας μάλιστα για ένα χρόνο σε ένα διαμέρισμα στο Lankwitz που τότε ήταν το κέντρο της ελληνικής μουσικής και καλλιτεχνικής κοινότητας.
Τη νεανική παρέα τους εκείνη την εποχή αποτελούσαν ο συνθέτης Γιάννης Κωνσταντινίδης (Κώστας Γιαννίδης), ο βιολιστής Γιώργος Λυκούδης, η υψίφωνος Μαργαρίτα Πέρρα, οι πιανίστες Αντώνης Σκόκος και Κατίνα Παρασκευά (μετέπειτα Σκόκου), η Κατίνα Κωνσταντοπούλου (μετέπειτα Παξινού) που σπούδαζε κλασσικό τραγούδι και ο διακεκριμμένος αργότερα μουσικολόγος  Μίνως  Δούνιας που σπούδαζε θεωρητικά και βιόλα. Την περίοδο 1922 -1923 ο Σκαλκώτας έπαιζε δεύτερο βιολί σε ένα τρίο που είχαν συγκροτήσει με τον Λυκούδη - πρώτο βιολί - και τον Δούνια - βιόλα -, ενώ από τότε χρονολογείται και η ενορχήστρωση που έκανε στο νεανικό πιανιστικό έργο του Μητρόπουλου ‘’Κρητική Γιορτή’’. (Πηγή: Εδώ)

ΟΙ ΝΤΙΒΕΣ ΠΟΥ «ΒΑΣΑΝΙΣΕ»

Οι πριμαντόνες που χαρακτηρίστηκαν ιδανικές ερμηνεύτριες των έργων του έχουν 

κάθε λόγο να κομπάζουν ότι άγγιξαν, έστω πλησίασαν, την ερμηνευτική τελειότητα. 

Και να φέρουν τον τίτλο τιμής «μοτσάρτειες τραγουδίστριες»

«Εννοείται ότι ο Μότσαρτ είναι ο δυσκολότερος από όλους τους συνθέτες. H μουσική γραφή του είναι διαυγής, ακριβής και κρυστάλλινη και έτσι ακριβώς πρέπει να είναι και το τραγούδι σου. Δεν υπάρχει τίποτε πίσω από το οποίο μπορείς να κρυφθείς», Εντίτα Γκρουμπερόβα. 
«Είναι πολύ απαιτητικός τόσο φωνητικά όσο και υποκριτικά», Ντέιμ Κίρι Τε Κάναουα. 
«Οι ρόλοι του είναι πολύ εκτεθειμένοι. Δεν μπορείς να κρυφθείς πίσω από κανένα τέχνασμα, γιατί ακόμη και ένας ηλίθιος θα το καταλάβει. Γι' αυτό λένε ότι, αν μπορείς να τραγουδήσεις καλά Μότσαρτ, μπορείς να τραγουδήσεις τα πάντα», Λουτσία Ποπ. 
«Στον Στράους και στον Πουτσίνι μπορείς να ξεχάσεις τον φωνητικό έλεγχο και να παραδοθείς ολόψυχα στη μουσική. Αν δεν έχεις καλή τεχνική ή αν εκείνη την ημέρα δεν είσαι καλά στην υγεία σου, μπορείς να αποκρύψεις φωνητικές ατέλειες και παραστρατήματα, πράγμα εντελώς αδύνατον στον Μότσαρτ, που είναι ο δυσκολότερος συνθέτης που έχω τραγουδήσει», Αννα Τομόβα Σίντοφ. [  ] 

Ιδανικές ερμηνείες

Πολλά χρόνια προτού λάμψει η Λουτσία Ποπ στις διεθνείς μουσικές σκηνές τραγουδώντας Μότσαρτ, στις αρχές και στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα τραγουδίστριες σαν τη Λίλι Λέμαν, τη Φρίντα Χέμπελ, τη Μαρία Ιβογκούν, την Τιάνα Λέμνιτζ, τη Μαρία Νέμετ και την Ελληνίδα Μαργαρίτα Πέρρα θριάμβευσαν σε απαιτητικούς ρόλους του συνθέτη. Οι ουκ ολίγες ηχογραφήσεις τους, που ευτυχώς έχουν διασωθεί και εκδοθεί από μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες, αποδεικνύουν περίτρανα του λόγου το αληθές. H Κονστάντσε («Απαγωγή από το σεράι») των Ιβογκούν, Νέμετ και Πέρρα, η Βασίλισσα της Νύχτας της Χέμπελ, η Παμίνα της Λέμνιτζ και η Ντόνα Αννα («Ντον Τζιοβάνι») της Λέμαν λάμπουν σαν διαμάντια στο δισκογραφικό σύμπαν της κλασικής μουσικής. Και η παράδοση πέρασε από γενιά σε γενιά...

Πηγή: Εδώ

Πηγή βίντεο: Addiobelpassato (youtube)

Πανελλήνιος διαγωνισμός τραγουδιού "Μαργαρίτα Πέρρα" στη Θεσσαλονίκη:
Η σοπράνο Λουκία Σπανάκη μεγάλωσε στον Πειραιά. Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με τη μουσική σπουδάζοντας πιάνο. [ ] Το 2000 πήρε το πρώτο βραβείο στον Πανελλήνιο διαγωνισμό τραγουδιού "Μαργαρίτα Πέρρα" στη Θεσσαλονίκη. (Εδώ)