O Dejan Medaković για τον Έλληνα πρόγονό του Ιωάννη Καμπέρη

O ακαδημαϊκός Dejan Medaković

Οι Τσίντσαροι δημιούργησαν την αστική τάξη και τον τύπο της αγοράς στις πόλεις που ζούσαν και οι εκσερβισμένες οικογένειες Τσιντσάρων άσκησαν συχνά σημαντική πολιτική επιρροή και ρόλο στις σκηνές των βαλκανικών κρατών. [Προαναφέραμε πως ο Κοζανίτης Τσιολέκα Ιπποκράτης, που ονομάστηκε Vladan Djordjevic (Владан Ђорђевић) και ο Κορυτσαίος Λάζαρος Πάτσου (Lazar Pacu / Лазар Пачу), ήταν πρωθυπουργοί της Σερβίας, καθώς και τον Τσίντσαρ Μάρκοβιτς* (Aleksandar Cincar-Marković / Александар Цинцар-Марковић) που ήταν Υπ. Εξωτερικών το 1939-40]. 

Η εκμετάλλευση των Τσιντσάρων όμως πάνω στον τοπικό πληθυσμό και η φημισμένη τσιγκουνιά τους, έγιναν ο κύριος λόγος του ανταγωνισμού μεταξύ των Σέρβων και Βουλγάρων από την μία, εναντίων των Τσιντσάρων και των άλλων Ελλήνων από την άλλη.

Όσον αφορά την εθνοπολιτική σημασία των Τσιντσάρων, πρέπει να τονιστεί πως: Οι Αρουμουνικές οάσεις της Βαλκανικής μπορούν να έχουν εξαιρετική εθνικοπολιτική σημασία, μόνο αν παραμείνουν σε επαφή με τους Έλληνες, στο έθνος και τον πολιτισμό των οποίων ανήκουν. Η Ρουμανική προπαγάνδα δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία... Οι Αρουμούνοι της Μακεδονίας κυρίως, την αγνόησαν ή την πολέμησαν και εξακολούθησαν να υποστηρίζουν πως είναι Έλληνες.

Παρ' όλα αυτά, υπήρξαν περιπτώσεις Αρουμούνων που οδηγήθηκαν προς την Ρουμανία, όπως επίσης και περιπτώσεις Αρουμούνων που εκσλαβίστηκαν. Τον τελευταίο δε καιρό έγινε κανόνας ο εκσλαβισμός μεταξύ των Αρουμούνων που ζουν στην Σερβία (περιλάμβανε και τα Σκόπια τότε η Σερβία) και στην Βουλγαρία, κυρίως μέσω των μικτών γάμων. [34]

Για τους Τσίντσαρους της εποχής, είναι σημαντικότατη και η μαρτυρία ενός εκ των σημαντικότερων Βλάχων επιστημόνων και μελετητών της ιστορίας τους στην κεντρική Ευρώπη, του ακαδημαϊκού της Σερβίας, ιστορικού βυζαντινής τέχνης, Ντέγιαν Μεντάκοβιτς (Дејан Медаковић).

Σήμερα, στην εποχή της εθνικής αυτογνωσίας και ξυπνήματος της εθνικής συνείδησης που διανύουμε, όπου κάθε λαός και κάθε μεμονωμένος διανοούμενος έχει στραφεί προς αναζήτηση και γνώση της καταγωγής του, είναι χρήσιμο να αναφερθεί και το πιο ζωντανό παράδειγμα στον περί Βλάχων λόγο.

Το 1848, ήταν και η τελευταία χρονιά του Δήμαρχου του αυστροουγγρικού τότε Νόβισαντ, Ιωάννη Καμπέρη. Ο Καμπέρης, Τσίντσαρος, Ηπειρώτης, που είχε λάβει μέρος στην εθνο-κοινωνική εξέγερση των πληθυσμών στη νότια Αυστροουγγαρία, βρήκε τραγικό θάνατο δολοφονημένος στον αμπελώνα του.

Ο Καμπέρης είχε γεννηθεί το 1773 στην πόλη Ρούμα της νοτίου Ουγγαρίας. Το 1824 έγινε σενάτορας και από το 1828 δήμαρχος του Νόβι Σαντ.

Ένας μακρινός απόγονος του σήμερα, ο καθηγητής ιστορίας της τέχνης Ντέγιαν Μεντάκοβιτς (Dejan Medakovic), γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Επιστημών της Σερβίας γράφει για τον Καμπέρη και για τον εαυτό του, στα απομνημονεύματα του που έχουν τον τίτλο ''Εφημερίς'' και κυκλοφόρησαν το 1993 στο Βελιγράδι:

''Στη σύγκρουσή του με τον δικηγόρο Εντέρντι, που τον αποκάλεσε χωριάτη, ο Ιωάννης Καμπέρης απάντησε πως είναι απόγονος εκείνου του Καμπέρη τον οποίο υμνεί ο Όμηρος, ο οποίος ξεκίνησε εναντίον της Τροίας με εννέα πλοία''... (Από την οικογένεια των Καμπέρηδων της Ηπείρου κατάγεται και ο Γεώργιος Καστριώτης-Σκεντέρμπεης, σύμφωνα με τον Γάλλο ερευνητή Ντιφρέν).

Στην κατηγορία πως είναι Έλληνας και χυδαίος Τσίντσαρος, απαντάει πως μόνο περήφανος μπορεί να είναι αφού ανήκει στον λαό του Μιλτιάδη, του Θεμιστοκλή, του Αλκιβιάδη και του Αριστείδη...''

Και συνεχίζει ο ακαδημαϊκός κ. Medakovic:

''Ψάχνοντας τις ρίζες της οικογένειας μου μάθαινα συνεχώς κάτι καινούργιο, που με οδηγούσε μέσα σ όλα τα στρώματα του χρόνου όπου αυτή δημιουργήθηκε. Έτσι ήμουν απέραντα ευτυχής, όταν έμαθα από αρχειακά ντοκουμέντα γι αυτόν τον αγαπητό μου πρόγονο, τον Ιωάννη Καμπέρη, στον οποίο ξυπνούσε μέσα του με μιάς κάποιο ευχάριστο ελληνικό αίσθημα, ακόμα κι όταν ήταν πάνω στο θυμό του.

Κι όταν θιγόταν η περηφάνεια του, καλούσε ως μάρτυρες της τιμής του τους Αρχαίους Έλληνες, εν πλήρει συνειδήσει πως στις φλέβες του τρέχει κι αυτό το αριστοκρατικό αίμα. Έτσι, με παράδειγμα την ίδια μου την οικογένεια, έμαθα και μια ακόμα λεπτομέρεια της εξέλιξης, η οποία έφερε τους βαλκάνιους Έλληνες και τους Τσίντσαρους τόσο κοντά στους Σέρβους, για να δεθούν τελικά μαζί τους με αδιάσπαστους δεσμούς. Επιβεβαιώνεται έτσι και η σκέψη μου πως μια τέτοια σύνδεση ήταν δυνατή, επειδή και οι δυο λαοί είναι προϊόντα του ίδιου, ανατολικο-ορθόδοξου πολιτισμού, του οποίου πνευματικό κέντρο ήταν η Κωνσταντινούπολη.'' [35]

[34] Jovan Cvijic ''Govori i clanci'', Beograd 1921. Αρουμούνοι, σελ. 171-173. Τον εκσλαβισμό των Μογλενοβλάχων αναφέρει και η Μάγια Αλεξάνδροβα ''Etnoligvisticnoto  Sastojanje B. Makedonia''. Makedonski Pregled, ar. 3, 1996 Sofija.

[35] Dejan Medakovic ''Efemeris- εφημερίς'', Hronika Jedne Porodice, Beograd 1994, I-IV Τέταρτο βιβλίο. 

Πηγή: Στέφανος Ν. Σωτηρίου ''Οι Βλαχόφωνοι του Ευρωπαϊκού και Βαλκανικού Χώρου'', Εκδόσεις Πελασγός, 1998.

Παραθέτουμε το απόσπασμα από τα απομνημονεύματα του καθηγητή κ. Dejan Medakovic 

στο οποίο αναφέρεται στον Έλληνα πρόγονο του Ιωάννη Καμπέρη. 

Dejan Medakovic ''Ephemeris'', Hronika Jedne Porodice, Beograd 1994, I-IV Τέταρτο βιβλίο. 

* Αναγνώστης του ιστολογίου μας, μας έστειλε την παρακάτω χαριτωμένη ιστορία σε σχέση με τη σύζυγο του Cincar Markovic - εν μέρει καταγόμενη από την Κέρκυρα, όπως άλλωστε και άλλες ''τσιντσαρικές'' οικογένειες του Βελιγραδίου. Κάποτε ένας Σέρβος την πλησίασε, και μη γνωρίζοντας την καταγωγή της, άρχισε να αραδιάζει τους πιο προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, για όλους τους Έλληνες συλλήβδην. Η σύζυγος του Υπουργού άκουσε με υπομονή τον συνομιλητή της μέχρι που αυτός κουράστηκε να κακολογεί και σταμάτησε. Τότε αυτή του απάντησε ήρεμα χαρίζοντάς του ένα γοητευτικό χαμόγελο: "Σας ευχαριστώ, όμως είμαι Ελληνίδα!" 

(Πηγή: H. Gregson, Buffer states of the Balkans CHAPTER I Yugoslavia).