 |
| Σχολείο της ρουμανικής προπαγάνδας, Κορυτσά. |
Ρουμανικά Σχολεία στον καζά Κορυτσάς
Στα 1884 ιδρύθηκε στην Κορυτσά ένα ρουμανικό σχολείο, το οποίο ουσιαστικά ήταν ανύπαρκτο, αφού ελάχιστοι ήταν οι μαθητές του και δεν λειτουργούσε.
Στα 1890 ιδρύθηκε και στη βλαχόφωνη Μοσχόπολη ένα ρουμανικό σχολείο, το οποίο είχε την ίδια τύχη, να μη λειτουργεί ουσιαστικά, αλλά να διατηρείται μόνο για προπαγανδισμό, αφού είχε ελάχιστους μαθητές και τη χρονιά που έκλεισε, έστω και τυπικά, το 1911, είχε στα χαρτιά μόλις 8 μαθητές.
Το ίδιο συνέβαινε και στην ευρύτερη περιοχή, αφού στον καζά Κορυτσάς εμφανίζονταν στην πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα συνολικά 6 ρουμανικά σχολεία με 203 μαθητές, ελάχιστη παρουσία μπροστά στην ανθηρή ελληνική εκπαίδευση, η οποία στα χρόνια εκείνα λειτουργούσε στον καζά Κορυτσάς 41 ελληνικά σχολεία με 77 διδασκάλους και 3.452 μαθητές.
Συμπληρωματικά σημειώνουμε ότι ''ο Πίναξ των εν τω νομώ Βιτωλίων Ρωμουνικών Σχολείων'' του Προξένου Μοναστηρίου Ν. Μπέτσου που στάλθηκε στον Υπουργό των Εξωτερικών Α. Ρωμανό στις 11 Απριλίου του 1899, σημείωνε μόνο δυο ρουμανικά σχολεία, ένα στην Κορυτσά κι ένα στη Μοσχόπολη, και στο προξενικό έγγραφο τονιζόταν η ασημαντότητα της ''ρωμουνικής προπαγάνδας''. ''Καταλήγων επαναλαμβάνω, ότι εκ του έργου της Ρωμουνικής προπαγάνδας δεν υφιστάμεθα μεν μεγάλας βλάβας, διότι τα σχολεία ταύτα ονομαστικά και χάριν του χρήματος υφιστάμεθα, αδυνατούσι να αποσπάσωσι τους Ελληνοβλάχους από του Ελληνικού έθνους, εις ό από αιώνων τάσσονται, και διότι οι απανταχού μετά της ρωμουνικής προπαγάνδας τασσόμενοι είναι ολίγιστοι και εκ των πενεστάτων, αλλ' ουχ ήττον εκ του καθαρώς μισελληνικού τούτου έργου της ρωμουνικής κυβερνήσεως και των ραδιουργιών του Μαργαρίτου ουδέποτε επαύσαμεν ενοχλούμενοι''.
Προσπάθεια για ίδρυση ρουμανικού σχολείου στην Πρεμετή
Στις αρχές του 20ου αι. η ρουμανική εκπαιδευτική κίνηση προσπάθησε να διεισδύσει στον ακμαίο ελληνισμό της περιοχής του Αργυροκάστρου και να αντιπαρατεθεί με δικό της σχολείο στα πολυδύναμα και άρτια σε οργάνωση και λειτουργία ελληνικά σχολεία.
Ίδρυσε κάποιο ρουμανικό σχολείο στην Πρεμετή, το οποίο καταγράφεται σε στατιστικές του 1906 και του 1908 να εμφανίζει ένα διδάσκαλο και 18 μαθητές. Περισσότερα όμως στοιχεία για την οργάνωση και τη λειτουργία του δεν μας είναι γνωστά και φαίνεται να ακολούθησε την ανύπαρκτη παρουσία των άλλων ρουμανικών σχολείων του ευρύτερου βορείου ελλαδικού χώρου, όπου ''άνοιγαν μόνο στα χαρτιά'' και καταδικάζονταν στον αφανισμό τους από την απροθυμία των γονέων και τη μη προσέλευση μαθητών.
Προσπάθεια λειτουργίας ''Ρουμανιστικών Σχολών'' στο Βεράτιο
Στα 1907 ιδρύθηκε ''Ρουμανιστική Σχολή'' στο Βεράτιο με 8 μαθητές και επρόκειτο από τον επιθεωρητή των ρουμανικών σχολείων, που θα ερχόταν στο Βεράτιο, να ιδρυθεί και Εμπορική Σχολή με Οικοτροφείο.
Τόσο όμως η Ρουμανική Σχολή δε λειτούργησε παρά την ίδρυση της, όσο και η Εμπορική Σχολή και το Οικοτροφείο ούτε ποτέ ιδρύθηκαν ούτε βέβαια και λειτούργησαν μπροστά στην απροθυμία και την άρνηση των Βερατινών να υποστηρίξουν τις Σχολές. Και μάλιστα, και κάτω από την ωμή παρέμβαση του Τούρκου διοικητή Σεουφουλάχ πασά, η οποία επέβαλε στο δικαστήριο του Βερατίου να ανασκευάσει την απόφαση του για την καταδίκη σε τέσσερα χρόνια φυλάκισης του Ρουμάνου δασκάλου, με την απρόκλητη εντολή ότι ''ήταν πολιτική ανάγκη να δημιουργηθή ζήτημα εις τους Έλληνας εν Βερατίω''. Χαρακτηριστικός δε ήταν ο επίκαιρος σχολιασμός από την εφημερίδα ''ο Πύρρος'' των ημερών εκείνων με τον τίτλο: ''Το Βεράτιον εμολύνθη. Ίδρυσαν Σχολήν Ρουμανιστικήν. Ιδρύουν δε και Εμπορικήν τοιαύτην'' (από όπου και η παραπάνω εντολή του Σεουφουλάχ πασά).
Πηγή: Αθηνά Αντ. Κολτσίδα, Η εκπαίδευση στη Βόρεια Ήπειρο κατά την ύστερη περίοδο της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η ίδρυση, η οργάνωση και η λειτουργία των ελληνικών σχολείων. Διαδακτορική διατριβή (Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ.), Θεσ/νίκη 2008, (για τεκμηρίωση) βλ. σελ. 258-258: ikee.lib.auth.gr
Σχετικές αναρτήσεις:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.