.jpg) |
| Οικογένεια Αθαν. Κουτίνα στο Βόλο, 1896 |
Ο ακαδημαϊκός Γ. Μέγας μετά από λεπτομερή συγκριτική μελέτη διαπιστώνει συμφωνία των τριών βλάχικων παραλλαγών με το ελληνικό τραγούδι στα βασικά στοιχεία: μήνυμα με το πουλί, σκηνή του δακτυλιδιού, εντείχηση, παράκληση για το μωρό, κατάρα, και συμπεραίνει ότι η προέλευση των βλάχικων παραλλαγών από το ελληνικό πρότυπο είναι αυταπόδεικτη [Γ.Α. Μέγα ‘Το τραγούδι του Γεφυριού της Άρτας, Λαογραφία 27 (1971),104].
Εξ άλλου ο ακαδημαϊκός Ρωμαίος αποδεικνύει ότι το στοιχείο του θηλασμού από την εντειχισμένη μάνα και το στοιχείο των τριών μαστόρων-αδελφών, που εκλαμβάνονται ως διαφορές, έχουν προέλευση ελληνική [Κ. Ρωμαίου, ‘ο νόμος των τριών στο δημοτικό τραγούδι', Αθήνα 1963, ‘Ο νόμος των τριών μέσα στα ελληνικά παραμύθια’, Λαβύρινθος, (1973-1974) 182 κ.ε. και του Αυτού ‘οι τριαδικές συνθέσεις στην ελληνική λογοτεχνία και μυθολογία’, ανακοίνωση στην έκτακτη συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών της 8- 3- 1985].
Σχετικό με το στοιχείο των τριών αδελφών-μαστόρων ο καθηγητής Κ. Μητσάκης γράφει: Με το μοτίβο των τριών μαστόρων αδελφών βρισκόμαστε πιο κοντά στην αρχική, συνεπώς και πιο κοντά στην αρχαϊκή μορφή του τραγουδιού. (Καρ. Μητσάκη, Πομακικές διασκευές του τραγουδιού για το ‘Γεφύρι της Άρτας’, Θεσσαλονίκη 1978, 21. Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Γ Συμποσίου Λαογραφίας του Βορειοελλαδικού Χώρου, ΙΜΧΑ).
Ο Ούγγρος Vargyas δέχεται την στενή σχέση των βλάχικων παραλλαγών με το ελληνικό τραγούδι [‘Forschungen zur Gesschiste der Volksballade in Mittelalter, III. Die Herkunft der ungarischen Ballada von der eingemauerrten Frau, Acta Ethnographica 9 (1960) 232. Επίσης οι Weigand, Stefanovic κ.α. δέχονται την συγγένεια, χωρίς να αγνοούν τις υπάρχουσες διαφορές. Παράθεση και λεπτομερή σχολιασμό βλ. Λαογραφία 27 (1971) 27-212.].
Ο δε Δημ. Χατζής, ο οποίος ερευνά το θέμα κατά την διαμονή του στην Ουγγαρία, υπεραμύνεται της ελληνικής καταγωγής του τραγουδιού και υποστηρίζει την διάδοση των στοιχείων και των παραλλαγών στις βαλκανικές χώρες με την μεσολάβηση μεμονωμένων Ελλήνων, που επικοινωνούν με τους λαούς των χωρών αυτών [Λαογραφία 27, (1971), 168].
Ο Δημ. Β. Οικονομίδης συμπληρώνει : «Και ήτο φυσικόν τα ελληνικά τραγούδια του ακριτικού κύκλου να διαδοθούν εις τους Νοτιοσλάβους αφ ενός δια των εις τας πόλεις και τα χωριά της Μακεδονίας και της Ηπείρου βλαχοφώνων ελληνικών πληθυσμών και αφετέρου δια των κερατζήδων (αγωγιατών), των συνοδευόντων τα εμπορικά και επιβατικά καραβάνια εκ της Ελλάδος εις τας χώρας της βαλκανικής» (Δημ . Β. Οικονομίδου, ‘Το κίνημα των κλεφτών και τα κλέφτικα τραγούδια εις την νοτιοανατολικήν Ευρώπην', εν Αθήναις 1974, 14).
Και ο Γ. Μέγας παρατηρεί ότι ακμαίοι ελληνικοί και ελληνοβλαχικοί πληθυσμοί ήταν εγκατεστημένοι στα αστικά ιδίως κέντρα μέχρι και τελευταία και ασκούσαν μεγάλη πνευματική και πολιτιστική επιρροή στους παροικούντες Σλάβους [Γ.Α. Μέγα ‘ο λεγόμενος κοινός βαλκανικός πολιτισμός. Η δημώδης ποίησις’, ΕΔ 55 (1950) 758β].
Με κύριο όργανο την ελληνική γλώσσα οι βλαχόφωνοι πρωτοστατούν στην εξάπλωση της ελληνικής πολιτισμικής επιδράσεως. Μερικοί Ρουμάνοι (όπως ο Gh Vrabie) αυτούς υπονοούν με τον όρο Macedoneni [= Μακεδόνες (Ρουμάνοι), Macedoromani] για τον οποίο απορεί ο καθηγητής Δ. Β. Οικονομίδης: «Δια ποίον λόγον ο συγγραφέας διακρίνει Έλληνας και Μακεδόνας (!) εμπόρους, εφ όσον πρόκειται περί ατόμων ανηκόντων στην ίδιαν εθνότηταν; Είναι πράγματι γνωστός ο ρόλος των Ελλήνων εμπόρων εις την Βαλκανικήν καθ’ όλην την περίοδον της τουρκοκρατίας και μετέπειτα μέχρι των ημερών μας, καθώς και των οδηγών καραβανιών, των κερατζήδων, που συνέβαλαν και αυτοί εις την μεταφοράν και διάδοσιν ποικίλων παραδόσεων δοξασιών και ασμάτων εις τους λαούς της Νοτιανατολικής Ευρώπης» [Λαογραφία 17, (1957-58)].
Υπό την επήρειαν της προπαγάνδας, αρκετοί άλλοι Ρουμάνοι ιστορικοί όπως οι Ν. Iorga, Const. Giurescu κ.α. υιοθετούν τον διαχωρισμόν (Macedoromani). Ωστόσο, οι Ούγγροι ιστορικοί Ανδρέα Χόβαρτ, Λ. Σίφερ κ.α. διακρίνονται για την αντικειμενικότητά τους γιατί διερευνούν τα αρχεία των ελληνικών Κοινοτήτων της Αυστοουγγαρίας.
(πηγή: Ιστορία του βλάχικου Δημοτικού τραγουδιού, Ανάτυπο από το Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, 1988, Αχ. Λαζάρου, σελ. 366-367)
Του Τσιαμήτρου Γιάννη - εκπ/κού, χοροδιδασκάλου.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΛΑΟΣ στις 11-12-2012
ΤΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ
Πηγή: TheLilaca (youtube)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.