ΑΦΙΕΡΩΜΑ 100 χρόνια Βαλκανικοί Πόλεμοι

Ο Γ. Λεκάκης και ο Αχ. Λαζάρου ενώ μελετά ένα
δημοσίευματου ''Χρόνου''. Στην εκδήλωση που έγινε
προς τιμήν του στο Δήμο Μάνδρας

Του Γιώργου Λεκάκη

Πώς οι Ρουμάνοι προσπάθησαν να... «ρουμανοποιήσουν» τους βλάχους!

Ο γράφων είχε την χαρά και την σπάνια τιμή να μιλήσει για τον καθηγητή Αχιλλεύς Γ. Λαζάρου και το έργο του, σε ανάλογη εκδήλωση που διοργάνωσε προσφάτως ο Δήμος Μάνδρας-Ειδυλλίας Αττικής, ο δήμαρχος κ. Γεώργιος Δρίκος και η Επιτροπή Ενημερώσεως επί των Εθνικών Θεμάτων, στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου. Ομιλητές στην εκδήλωση αυτή ήταν και ο κ. Δημ. Στεργίου (δημοσιογράφος- συγγραφέας) και ο κ. Β. Φίλιας (τ. πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου-κοινωνιολόγος). Συντονιστής ήταν ο καθηγητής κ. Π. Παπαγαρυφάλλου (πρόεδρος της Επιτροπής Ενημερώσεως επί των Εθνικών Θεμάτων).

Σε αυτήν την ομιλία μου, για τον καθηγητή κ. Λαζάρου, με τον οποίο μας ενώνουν πολλοί αγώνες σε επιστημονικά χαρακώματα, κατά των διεθνών προπαγανδιστών, που θέλουν -με «επιστημονική κάλυψη»- να καταληστέψουν τον ελληνικό πολιτισμό, είχα πει, μεταξύ άλλων:

«Πριν μιλήσει κανείς για τον καθηγητή ρωμανιστή-βαλκανολόγο Αχιλλέα Λαζάρου, θα πρέπει πρώτα να νηστεύσει επί 40ήμερον, όπως έκαναν οι παλαιοί αγιογράφοι, οι ταλιαδόροι των τέμπλων, οι πετράδες των ναών...

Κάθε φορά που κάποιος θα αποφασίσει να μιλήσει για να βάλει τάξη στα Βαλκάνια, αυτήν την ευρωπαϊκή χερσόνησο, που ονοματίσθηκε από τον Βάλχανο Δία, κύριο των ηφαιστείων (εξ ου και volcano το ηφαίστειο), ο οποίος λατρευόταν στην μινωική Κρήτη, δεν μπορεί να μην πυροδοτήσει αντιδράσεις, που ούτε λίγο-ούτε πολύ οδήγησαν σε δυο Παγκόσμιους Πολέμους...

Για όλους εμάς, που γεννηθήκαμε έχοντας στα χείλη ανενδοίαστα ως παροιμιώδη φράση το επίθετο «βλάχος» να αποδίδεται σε κάθε άξεστο και απολίτιστο, ήλθε ο Αχ. Λαζάρου να σταθεί ανάχωμα στην πολιτιστική μας έκπτωση, στην εθνική μας κατρακύλα, στην εθνο-λαογραφική μας ανεπάρκεια.

Γνώρισα τον καθηγητή όταν έγραφα, επί 6ετία, το βιβλίο μου «Ήπειρος, η γωνιά που πέτρωσε στο 5», που συνόδευε το έργο «Ήπειρος της πεντατονίας». Εκεί, θαύμασα τον πολιτισμό της Πίνδου (Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ηπείρου), και ανατολικά και δυτικά αυτής της ραχοκοκκαλιάς του κυρίου σώματος της (σημερινής) Ελλάδος... Εκεί δεν μπορεί να μη διακρίνει κανείς πως όλος αυτός ο πολιτισμός, που ξεκινά απ' τα απώτατα, τα αρχαιότατα χρόνια, από την Παλαιολιθική Εποχή, δηλ. δεκάδες χιλιάδες χρόνια πριν από σήμερα, δεν δημιουργήθηκε από ευκατάστατους μορφωμένους, σπουδαγμένους και λογίους, αλλά από ανθρώπους της υπαίθρου, της γης και των ορέων, από την λαϊκή σοφία τους, και την παρατηρητικότητά τους. Οι βλάχοι, ο κύριος όγκος αυτού του πληθυσμού, που κατοικούσε ανέκαθεν και κατοικεί ακόμη στην Πίνδο, ήσαν αυτοί που σήκωσαν το βάρος μιας πολιτιστικής επαναστάσεως, μιας εξάρσεως πολιτισμού, που δεν την περίμεναν τα μεγάλα αστικά κέντρα, τα οποία διαφέντευαν και εξουσίαζαν τους πληθυσμούς της υπαίθρου. Στο μεγάλο βάθος χρόνου, ο τακτικός επισκέπτης και συναλλασσόμενος με την φύση, βλάχος, ήταν αυτός που «ρωτώντας πήγαινε στην πόλη», που έδωσε λύσεις, κάθε που «κόλλαγε» ο τεχνολογικός πολιτισμός, ο «τεχνικός άνθρωπος».

Έστω και λίγες, φευγαλέες και πεταχτές ματιές να ρίξει κανείς στο 4τομο έργο του καθηγητού Αχ. Λαζάρου, θα βγει πλουσιότερος. Θα το έλεγα «έργο ζωής», εάν αυτό δεν τον τιμωρεί, κάθε τι νεώτερο που θα γράψει και θα εκδώσει να είναι υποδεέστερο. Γι' αυτό αποσύρω τον χαρακτηρισμό, και λέω πως είναι ένα «έργο ζωής για όλους εμάς», να ξυπνήσουμε επί τέλους και να δούμε την λαογραφία, την εθνογραφία, την εθνολογία, και όποια άλλη παραφυάδα των κοινωνιολογικών-ανθρωπιστικών επιστημών ήθελε προκύψει - εκ του πονηρού ή εκ της ανάγκης - με άλλο μάτι.

Διαβάζοντας το έργο αυτό του Αχ. Λαζάρου διαπιστώνουμε τα τρομερά ελλείμματα της ελληνικής πολιτικής, του ελληνικού κράτους. Και δεν μιλώ για ελλείμματα της Οικονομίας. Αυτά είναι αριθμοί. Και μπορείς να πεις όλου του κόσμου τα ψέματα με αριθμούς! Μιλώ για τα εθνικά ελλείμματα, ή αν θέλετε την έλλειψη εθνικής πολιτικής, που το έργο αυτό μας υπενθυμίζει και μας διδάσκει πως αυτά είναι πολύριζα, σκάβονται βαθμιαία, σιγά-σιγά, έχουν υπομονή στον χρόνο και αντοχή στα κτυπήματα...

Έτσι δεν παίρνεις είδηση πως απ' την μια στιγμή στην άλλη έχουν εγερθεί «εθνικά» προβλήματα, εκεί που - νόμιζες ότι - δεν υπήρχαν!

Επιστρατεύθηκαν γι' αυτό και ξένοι επιστήμονες (Άγγλοι, Γερμανοί, κ.ά.) να κάνουν μελέτες, να καταγράψουν τραγούδια, ήθη, έθιμα, κλπ. που δεν κατανοούσαν, δεν αντιλαμβάνονταν, με αποτέλεσμα η διεθνής βιβλιογραφία να είναι γεμάτη με άφθονο προπαγανδιστικό υλικό, πολλάκις εν αγνεία των συγγραφέων. Υλικό που χρησιμοποιήθηκε δεκάδες χρόνια αργότερα, από πανεπιστήμια, συνέδρια, ημερίδες, φορείς... Όποιος δεν γνωρίζει το θέμα, είναι εύκολο να πέσει σε τέτοιες προπαγανδιστικές εθνικές παγίδες...

Η τεράστια διασπορά των βλάχων (κυρίως Θεσσαλίας, Μακεδονίας και Ηπείρου), σε όλην την Ευρώπη, και πέρα απ' αυτήν, έγινε η αιτία να ξυπνήσουν κάποιοι ένα πρωί και να δουν ή να δημιουργήσουν ένα «εθνικό» ή «μειονοτικό» θέμα, από τις μεταναστεύσεις των προαναφερομένων βλάχικων πληθυσμών, που έγιναν, τις εποχές που... δεν υπήρχαν τα κράτη, που εγείρουν τώρα μειονοτικά ζητήματα!..

Η ρουμανική προπαγάνδα για να προσεταιρισθεί το νεότευκτο κράτος της Ρουμανίας (1878) τους βλάχους - τους οποίους βρήκε εκεί, να έχουν εγκαθιδρύσει και λειτουργήσει σε μια περιοχή που εξ αυτών ονομάσθηκε Βλαχία, ένα από τα πλουσιώτερα κράτη που γνώρισε ποτέ η Ευρώπη - ξεκινά από τα προπολεμικά χρόνια... Η «Μακεδονο-ρουμανική Μορφωτική Εταιρεία» ιδρύθηκε το 1879 - άμα τη ιδρύσει της Ρουμανίας, τέτοια πρεμούρα! Το... 1947 (ξανα)θυμήθηκε ή (ξανα)ξύπνησε να διαμαρτυρηθεί για την κακομεταχείριση του... ρουμανικού πληθυσμού στην Ελλάδα! Η ίδια το 1948 μίλησε για «μειονοτικές διώξεις Ρουμάνων στην Ελλάδα»! Και μετά... καταργήθηκε! Αλλά το θέμα συντηρήθηκε σε... υπόγειο επίπεδο! Η Ελλάς περί άλλων τύρβαζε... Και το 1977 στην πόλη των Παρισίων εκδηλώνεται ισχυρά αναζωπύρωση! Τέτοια, που το 1985 στις Βρυξέλλες, η Ευρ. Κοινότητα και το Συμβ. της Ευρώπης, ζητούσε, επί τέλους, την επίσημη θέση της Ελλάδος στο «μειονοτικό πρόβλημα» των Ρουμάνων! Η Επιτροπή Ευρ. Κοινοτήτων και το Ευρ. Μορφωτικό Ίδρυμα εκδίδουν το «Εθνολογικό Καταστατικό της Ευρώπης» (Χάγη, 1978), όπου προβάλλονται η ρουμανική προπαγάνδα και οι ρουμανικές αξιώσεις - όχι μόνον για τους βλάχους! - και παρ' όλο που θεωρείται απαράδεκτη και αντιεπιστημονική - ακόμη και από σοβαρούς Ρουμάνους και Βούλγαρους επιστήμονες (και στο βιβλίο μνημονεύονται πολλοί) - κανένα αρμόδιο ελληνικό υπουργείο ή ίδρυμα δεν εκδηλώνει διάθεση απαντήσεως ή ανασκευής! Και όσο δίνεις χώρο, τόσο τον καταλαμβάνουν οι εχθροί: Το Ευρ. Γραφείο των Ολιγώτερο Διαδεδομένων Γλωσσών υποβάλλει έκθεση στην αρμόδια Επιτροπή της Ευρ. Κοινότητος που μιλά για ύπαρξη... Ρουμάνων που στερούνται ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και για την ύπαρξη... ρουμανικών πόλεων στην Ελλάδα (όπως λ.χ. η... «φέρουσα ροή» πανάρχαια μακεδονική πόλη Βέρροια [1])! Αυτά συνδέστε τα με τις κατά καιρούς προσπάθειες της «ρουμανοποιήσεως» του Αγίου Όρους! Κυκλοφορούν βιβλία [2] στα αγγλικά (κ.ά. γλώσσες) που παρουσιάζουν τους βλάχους ως ξεχωριστή εθνότητα στα Βαλκάνια! Άγνωστης Ταυτότητας (και χρηματοδοτήσεως) Ιπτάμενα... Κέντρα, όπως το «Κέντρο Μελέτης Πολιτισμών Κεντρικής και ΝΑ. Ευρώπης», από την πόλη των Παρισίων, εκδίδει τόμους, όπου βρίσκει... Ρουμάνους στην Κρήτη, ενώ λέει πως οι Ρουμάνοι, Αρωμούνοι (Ελληνοβλάχοι) και Αλβανοί έχουν... θρακο-ιλλυρικό υπόστρωμα - παρά τα όσα αντίθετα είναι επιστημονικώς αποδεκτά ακόμη και από Ρουμάνους και Βούλγαρους επιστήμονες! Και παρόμοιες εκδόσεις πολλαπλασιάζονται σε Άμστερνταμ, Βιέννη, Βουκουρέστι, Ζυρίχη, Λονδίνο, Παρίσιοι, Ρώμη, Φράιμπουργκ, Χάγη - ακόμη και ΗΠΑ και Τορόντο... Διοργανώνονται συνέδρια για τον «βλάχικο πολιτισμό», που σχεδόν όλα καταλήγουν τάχα, με τους ελεγχόμενους ομιλητές-εισηγητές τους, πως αυτός είναι... διαφορετικός από τον ελληνικό πολιτισμό...

Πήραν τα κοινά τραγούδια που ακούγονταν, χορεύονταν και τραγουδιόνταν πανάρχαια σε αυτές τις πινδιώτικες περιοχές (και από εκεί μεταλαμπαδεύτηκαν στην Βαλκανική) και έκριναν πως οι βλάχοι είναι Ρουμάνοι, που κατέβηκαν απ' εκεί, απ' την Δακία, προς την Ελλάδα. Απόδειξη, λένε, πως το γνωστό τραγούδι «Του γεφυριού της Άρτας» υπάρχει ολόκληρο μόνο στην συλλογή Κιντροβεάνου! Παραλείπουν να πουν πως υπάρχει στην «Αρωμουνική Ανθολογία» του Τ. Παπαχατζή (Βουκουρέστι, 1922), μαζί με ολοσέλιδη φωτογραφία του γεφυριού για το οποίο μιλά...

Έτσι δημιουργήθηκε άλλο ένα ιστορικό λάθος, η «Κάθοδος των Βλάχων», το ίδιο ψευδής όπως η «Κάθοδος των Δωριέων», που διδασκόταν στα σχολειά μας, και που τώρα, μετά από τόνους μελάνι έχει αρχίσει να καταρρίπτεται...

Όταν στο προαναφερόμενο έργο μου «Ήπειρος της πεντατονίας» καταγράφαμε με τους συνεργάτες μου ολόκληρο - και ηχητικά (διαρκείας 30΄!) - το πινδιώτικο «Τραγούδι του Νεκρού Αδελφού», με όλα τα φιλολογικά στοιχεία του, που αποδεικνύουν πως είναι γέννημα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, ακούσθηκαν επίσημες «φωνές» που έλεγαν πόσο οικτρό λάθος κάνουμε, γιατί το τραγούδι αυτό είναι παραδοσιακό της... Βουλγαρίας, ενός άρριζου κράτους-τέρατος, γεννήματος του 1878...

Η γλώσσα είναι ένα άλλο στοιχείο που χρησιμοποιήθηκε προπαγανδιστικά. Αν και ο Παπαχατζής το έχει λύσει οριστικώς και ο Λαζάρου το επιβεβαιώνει, πως οι βλάχοι δεν είχαν ποτέ τους λατινικά αναγνώσματα, ενώ χρησιμοποιούσαν πάντοτε το ελληνικό αλφάβητο, εν τούτοις συνεχίζει η προπαγάνδα, με βιβλία που γράφονται με βλάχικα τραγούδια [3], που δεν περιλαμβάνουν ούτε ένα τραγούδι τους στην ελληνική διάλεκτο, παρ' ότι τα βλάχικα τραγούδια στα ελληνικά είναι «ασυγκρίτως περισσότερα και σπουδαιότερα», όπως λέει και ο καθ. Αχ. Λαζάρου.

Έτσι, το έργο αυτό του Λαζάρου αποδεικνύει περίτρανα ▶ το όμαιμον (αφού οι βλάχοι πάντα πολέμησαν στο πλευρό της Ελλάδος), ▶ το ομόγλωσσον (όπως προαναφέρθηκε είχαν πάντοτε το ελληνικό αλφάβητο), ▶ το ομόθρησκον (ευκόλως εννοούμενο), και ▶ το ομότροπον (αποδεικνύεται εκ της λαογραφίας τους), βλάχων και Ελλήνων, γι' αυτό κρίνεται «επικίνδυνο». Αλλά για ποιους; Για τους υπηρέτες της νέας τάξης πραγμάτων... 

Μ' όλα τούτα, μ' όλα τα παραπάνω, σας λέγω πως το 4τομο έργο του Αχ. Λαζάρου «Ελληνισμός και λαοί της Νοτιοανατολικής Ευρώπης-Διαχρονικές και διεπιστημονικές διαδρομές» είναι ένα εθνικό  έργο, ένα εθνικό κεφάλαιο, μια εργασία που θα έπρεπε να είχε εκπονήσει μια επιτροπή στο υπ. Εξωτερικών ή Πολιτισμού, ένα έργο που χρειαζόταν ένα ολόκληρο Ινστιτούτο να εργασθεί για να φέρει εις πέρας. 

Γι' αυτό, διδάσκαλε, ως Έλληνες σου είμαστε ευγνώμονες και σε ευχαριστούμε που μας δίνεις όπλα να συνεχίσουμε να πολεμάμε...».

▶ Το 4τομο έργο του κ. Αχ. Λαζάρου «Ελληνισμός και λαοί της Νοτιοανατολικής Ευρώπης-Διαχρονικές και διεπιστημονικές διαδρομές» κυκλοφορεί μόνο από τα σούπερ-μάρκετ «Δούκας», τα οποία και το εξέδωσαν. Εύγε τους! Και αναμένουμε κι άλλες τέτοιες εθνικές προσφορές τους!

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

-----------------------------------------------------------------------

[1] Πόλη που υπάρχει στην Ημαθία της Μακεδονίας μας τουλάχιστον από το 6000 π.Χ. και που είχε αποικίες στην Μέση Ανατολή, από τα ελληνιστικά χρόνια ακόμη, όταν οι Ρουμάνοι ήταν ανύπαρκτοι!

[2] λ.χ. του dr. T. J. Winnifrith "The Vlachs as a rural minority in the Balkans, 1850-1940".

[3] βλ. Ζ. Παπαζήση-Παπαθεοδώρου «Τα τραγούδια των βλάχων».

Για περισσότερες πληροφορίες: εδώ