Ευαγγελιστάριον της Γράμμουστας τυπωμένο στη
Βενετία το 1748 από τον Γιαννιώτη Νικόλαο Γλυκύν,
όπως αναφέρει η επιγραφή του:
''Εν ετίησιν 1748 παρά Νικολάω Γλυκείν τω εξ Ιωαννίνων''.
Φυλάσσεται από την Εκκλησιαστική Επιτροπή της Κοινότητος στο Άργος Ορεστικό.
Η Παναγιά της Γράμμουστας
Στο κέντρο της Γράμμουστας στέκει ακοίμητος φρουρός της συνείδησης της, η πέτρινη Βασιλική της Παναγίας. Μάρτυρας λαμπρός της ακμής της, με γεμισμένα τα "σπλάχνα" της από γκρεμισμένες πέτρες κομμάτια από κίονες και τα τόξα της. Γύρω - γύρω όλες οι πλευρές της είχαν μικρές πολεμίστρες στους τοίχους της οι οποίες μαρτυρούν για τις δύσκολες μέρες, που πέρασε η Γράμμουστα, τότε που οι κάτοικοι της ταμπουρωμένοι μέσα στην Παναγία αντιστέκονταν στους Τουρκαλβαvούς.
Δεξιά πάνω στο παμπάλαιο περίτεχνο σκαλωτό της στασίδι, στεκόταν η εικόνα της Παναγίας της ''Οδηγήτριας'', κειμήλιο της Γράμμουστας, οδηγήτρια των ψυχών και πρέσβειρα και παρηγορήτρια! Ζωγραφισμένη, κατά την παράδοση στην Βενετία, πριν από 400 χρόνια, όπως και το πολύτιμο Ευαγγέλιο της, (Εν Ενετίησιν 1748), βρίσκονται σήμερα στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στο Άργος Ορεστικό, όπου έχει την έδρα της η Κοινότητα Γράμμου και κατοικεί η πολυπληθέστερη Γραμμουστιάνικη ομάδα.
Κάθε χρόνο, οι Γραμμουστιάνοι την ανέβαζαν πάνω σε ειδικό άλογο ντυμένη σε κόκκινο βελούδο με χρυσά σιρίτια και την τοποθετούσαν στην εκκλησία της Παναγίας για όλο το καλοκαίρι και μετά με τον ίδιο τρόπο την κατέβαζαν όταν επέστρεφαν με τα κοπάδια τους για τα χειμάδια. Ανάβουμε ένα κερί στην χάρη της και προσκυνούμε ευλαβικά τη θαυματουργή εικόνα της.
(Πηγή: Εδώ)
Ευαγγελιστάριον της Γράμμουστας τυπωμένο στη Βενετία το 1748
Ότι έχει απομείνει από την Παναγιά της Γράμμουστας σήμερα
Νικόλαος Γλυκύς
Ο Νικόλαος Γλυκύς (1619-1693) ήταν Έλληνας τυπογράφος του 17ου αιώνα. Γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1619. Δεν έμαθε σχεδόν καθόλου γράμματα. Ήλθε στη Βενετία το 1647, ασχολούμενος αρχικά με το εμπόριο. Κατά το 1671 ίδρυσε στην Βενετία το τυπογραφείο του, αφού αγόρασε πριν από τις 28 Νοεμβρίου 1670 το τυπογραφείο του Ορσίνο Αλμπρίτζι και αποκτώντας ταυτόχρονα το προνόμιο αποκλειστικότητας για την έκδοση σημαντικών ελληνικών τίτλων. (Πηγή: Εδώ)
Τα ελληνικά τυπογραφεία στη Βενετία
~ Φωτο: Η τυπογραφική σφραγίδα του Νικολάου Γλυκύ
Ο 16ος αιώνας θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως η «βρεφική» περίοδος των ελληνικών τυπογραφείων, καθώς οι Έλληνες λόγιοι και επιχειρηματίες εμφανίζονται στους τίτλους και στους κολοφώνες των βιβλίων, άλλοτε ως εκδότες και τυπογράφοι, άλλοτε ως χρηματοδότες και κατά κανόνα τυπώνοντας τα βιβλία τους, χρησιμοποιώντας ιταλικά τυπογραφικά καταστήματα, είτε νοικιάζοντας κάσες και πιεστήρια είτε παραγγέλνοντας συγκεκριμένα βιβλία και «τραβήγματα» με κάποια ειδικής μορφής συνεργασία. Παράλληλα, καθ' όλη τη διάρκεια του 16ου αιώνα, οι Έλληνες οργάνωναν το εμπόριο και την πελατεία του ελληνικού βιβλίου, όχι μόνο στις βρετανικές κτήσεις, όπως την Κρήτη κυρίως, αλλά και σε όλα τα κοσμικά και μοναστικά κέντρα του διάσπαρτου ελληνισμού. Αυτός όμως που πάνω από όλους συνέδεσε τη Βενετία με την ελληνική τυπογραφία είναι ένας Ηπειρώτης επιχειρηματίας, ο Νικόλαος Γλυκύς. Άρχισε την εκδοτική του δραστηριότητα σε ένα ιταλικό τυπογραφείο, του Orsino Albrizzi, με την κυκλοφορία ενός κομψού Ωρολογίου το 1670, και αφού αγόρασε το τυπογραφείο του, συνέχισε αδιάκοπα και διά των απογόνων του να θησαυρίζει τον ελληνισμό με κάθε είδους βιβλία ώς τις αρχές του 19ου αιώνα. Το τυπογραφικό του σήμα έγινε διάσημο: μια μέλισσα πλαισιωμένη με τα αρχικά Ν. ΓΛ. Η ορμή του τυπογραφείου του Γλυκέος είναι χαρακτηριστική, αν αναλογισθούμε ότι σε διάστημα μόλις 20 ετών κυκλοφόρησε τουλάχιστον 80 τίτλους, και σε μεγάλο αριθμό «τραβηγμάτων», που έφθαναν τις 5.000. Ο εκδοτικός του προσανατολισμός περιελάμβανε όχι μόνο τα λειτουργικά βιβλία, όπως το Γεωπονικόν (1674) του Αγάπιου Λάνδου και η Γεωγραφία (1728) του μητροπολίτη Αθηνών Μήτρου. Σχεδόν παράλληλα με το τυπογραφείο του Γλυκέος, δύο ακόμη ελληνικά τυπογραφεία θα μονοπωλήσουν το ελληνικό βιβλίο στη Βενετία: του Νικόλαου Σάρου και του Δημητρίου Θεοδοσίου. Ο Σάρος, από την Ήπειρο επίσης, εγκαταστάθηκε στη Βενετία, στις αρχές του 11ου αιώνα και αναμείχθηκε με τα τυπογραφικά ζητήματα, αρχικά συνεργαζόμενος με τον Ιταλό Μ. Άγγελο Βαρβώνιο το 1686. Το τυπογραφικό του σήμα ήταν μια γοργόνα και προσανατόλισε κυρίως τη δραστηριότητα του στο λειτουργικό βιβλίο. Μετά τον θάνατο του το 1697, το τυπογραφείο πέρασε στην ιδιοκτησία του Ιταλού Αντόνιο Βόρτολι, ο οποίος συνέχισε μαζί με τους απογόνους του τον εκδοτικό προσανατολισμό του Σάρου για έναν αιώνα περίπου. (Πηγή: Εδώ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.