Της Γιώτας Μυρτσιώτη
«Εμείς δεν κάναμε ένα μουσείο ή μια πινακοθήκη, όπου απλώς θα εκτίθενται έργα τέχνης. Εκείνο που θέλαμε ήταν να αποκτήσει το κοινό παιδεία γύρω από την Τέχνη, να δημιουργηθεί ένα σχολείο για να ξυπνάει τα ωραία πράγματα που έχει ο καθένας μέσα στην καρδιά του, τα οποία τον βοηθούν να ομορφαίνει τη ζωή του και τη ζωή των άλλων»...
Το όνομά της δεν φέρει απλά τη σφραγίδα ενός από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά πανεπιστημιακά ιδρύματα. Συνδέεται με μια σπάνια περίπτωση συλλέκτη-δωρητή με πάθος στην υπηρεσία της τέχνης και του πολιτισμού. Η Αλίκη Τέλλογλου, η μεγάλη φιλότεχνη κυρία της Θεσσαλονίκης έφυγε από τη ζωή και το θλιβερό άγγελμα του θανάτου της βύθισε στο πένθος τον πνευματικό κόσμο της πόλης και την πανεπιστημιακή κοινότητα.
Γιατί, αυτή η αρχοντική γυναίκα, δεν ήταν μόνο η μεγάλη δωρήτρια του ομώνυμου ιδρύματος που χάρισε απλόχερα μια πλούσια συλλογή έργων τέχνης κι όλη της την περιουσία για να δημιουργήσει μια εστία πολιτισμού. Ηταν ο πνευματικός άνθρωπος που με ψυχική ευγένεια και αυξημένη κοινωνική ευθύνη, κουβαλούσε το άρωμα μιας αστικής τάξης και τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της Θεσσαλονίκης που φθίνει σταδιακά στο κοινωνικό μωσαϊκό της σύγχρονης μεγαλούπολης.
Ολη της η ζωή ήταν το Τελλόγλειο, αλλά το όνειρό της δεν χωρούσε μόνο εκεί: Ηταν τα πολλά «Τελλόγλεια». Στην Αλεξανδρούπολη, στο Διδυμότειχο, στο Κιλκίς, στη Φλώρινα, σ' όλη την Ελλαδα, στους απλούς καθημερινούς ανθρώπους της επαρχίας. «Τα σύνορα της Ελλάδας δεν σταματούν στη Θεσσαλονίκη», έλεγε.
Γέννημα - θρέμα της παλιάς γειτονιάς του Αρχαιολογικού Μουσείου -παιδί του Ναούμ και της Λουκίας Ωρολογά, προσφύγων από το Μοναστήρι και την Κωνσταντινούπολη- από μικρή αγαπούσε την Τέχνη. Το όνειρό της ήταν να σπουδάσει αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων, αλλά την κέρδισε η Ιατρική Σχολή.
Η γνωριμία της με τον Νέστορα Τέλλογλου, μεγαλέμπορο από σημαντική οικογένεια της Σμύρνης κατέληξε σε γάμο το 1953 και υπήρξε καθοριστική. Μαζί ξεκίνησαν να συλλέγουν έργα τέχνης κυρίως από την Ελλάδα, μαζί αποφάσισαν να δωρίσουν ολόκληρη την περιουσία τους στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και μαζί με άλλους πνευματικούς ανθρώπους προχώρησαν στην ίδρυση του ομώνυμου Ιδρύματος.
«Κρατώντας στα χέρια μας την αγάπη, ολάκερη την περιουσία μας, τη μεγάλη μας πινακοθήκη και την αφοσίωση της ίδιας μας της ζωής πήγαμε στο ΑΠΘ και ζητήσαμε τη συμπαράστασή του, τη σοφή του συμβουλή και την κηδεμονία τούτου του ονείρου».
Το Τελλόγλειο Ιδρυμα έγινε πραγματικότητα. Δυστυχώς, ο Νέστωρ Τέλλογου πέθανε λίγους μήνες μετά την ιδρυσή του (Β.Δ 694/1972). Η Αλίκη Τέλλογου παρέμεινε μόνη αλλά αφοσιωμένη στο έργο της και συνέχισε να παλεύει με όλο της το είναι, ψυχικά και σωματικά επί 34 χρόνια. «Είχε μια επιμονή, έναν ιδιόρρυθμο ανθρωπισμό και εκτός από την αρχοντιά της, μια γενναιότητα, έναν δύσκολο αλλά πολύ γνήσιο και ευθύ χαρακτήρα», περιγράφει η γ.γ. του Ιδρύματος κ. Αλεξάνδρα Γουλάκη - Βουτυρά.
Η αφοσίωσή της στον ρόλο της Τέχνης, αλλά και το οραμά της για ένα ανοιχτό ίδρυμα στην πρωτοπορία, με κύριο πάθος αποκλειστικά τη «σχέση κοινού - τέχνης», συνέθεταν μια σπάνια περίπτωση συλλέκτη - δωρητή «το έργο της οποίας δεν είχε εκτιμηθεί όσο έπρεπε στη διάρκεια της ζωής της», εκτιμά η κ. Βουτυρά.
Το Τελλόγλειο ήταν η ζωή της. Ηταν εκεί καθημερινά από την ημέρα της ίδρυσής του κι είχε την έννοια του ακόμη κι όταν η υγεία της δεν επέτρεπε τις μετακινήσεις. Η προσήλωσή της παρέμεινε αμείωτη ακόμη και δύο μέρες πριν αφήσει την τελευταία της πνοή στο διαμέρισμά της στην πλατεία Αριστοτέλους. «Το Τελλόγλειο είναι το σπίτι μου, το παιδί μου, είναι ο μεγάλος μου έρωτας».
Μέλημά της δεν ήταν το θεαθήναι. «Ενας ευεργέτης, ό,τι κάνει, το κάνει όχι για τη δημοσιότητα αλλά γιατι έτσι νιώθει όμορφα. Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο για τον εαυτό του. Μερικές φορές απογοητεύεσαι αλλά αν αγγίξεις την ψυχή του Ελληνα, σου επιστρέφει τόση αγάπη που λες ότι άξιζε ο κόπος». Στην αρχική προσφορά του ζεύγους, οφείλεται η ανιδιοτελής στήριξη πολλών υποστηρικτών του ιδρύματος, αλλά και οι σειρές δωρεών. Γι' αυτό και στις σπάνιες δημόσιες δηλώσεις η Αλίκη Τέλλογλου μιλούσε πάντα στον πρώτο πληθυντικό. «Οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, οι δημοτικοί άρχοντες της πολης, ο Τύπος σ' όλες του τις μορφές και πολλοί υπέροχοι άνθρωποι είναι οι συνιδρυτές αυτού του Ιδρύματος κι η αγάπη τους το ατράνταχτο θεμέλιο του», δήλωνε 25 χρόνια αργότερα όταν το 1999 το κτίριο που ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας-1997 στις παρυφές της Πανεπιστημιούπολης στέγασε το όνειρο, εγκαινιάζοντας ταυτόχρονα την πρώτη έκθεση εργων τέχνης απο τη συλλογή Τέλλογου.
«Εργο Αγάπης»
Πάνω από 5.000 έργα Τέχνης κυρίως ζωγραφικής αποτέλεσαν τον αρχικό πυρήνα της δωρεάς. Σε 7.200 έργα είχε φθάσει όταν στεγάστηκε το ίδρυμα κι εξακολουθούσε να ενισχύεται με αγορές από τη συλλέκτρια ώς το τέλος της ζωής της.
«Εργο Αγάπης, είναι τούτο το ίδρυμα κι είμαι σίγουρη πως θα προκόψει γιατί σ' αυτή τη χώρα που γεννά τους πιότερους ευεργέτες της Ευρώπης, η αγάπη που πάντα θα χρειάζεται για να υπάρξει, δεν θα του λείψει...».
Πηγή: Η Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.