Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015

Ο ΒΑΛΚΑΝΙΟΣ ΠΡΑΜΑΤΕΥΤΗΣ Του Χρίστου Ζαφείρη - Αχ. Γ. Λαζάρου


Ο σ. γεννήθηκε το 1945. Την εγκύκλια παιδεία έλαβε στο δημοτικό σχολείο της γενέτειρας του Κρανιάς και στο εξατάξιο γυμνάσιο της πρωτεύουσας της επαρχίας, της Ελασσόνος, της ομηρικής Ολοσσόνος, πόλης φυσικά οχυρής και άπαρτης, προπυργίου της παρολύμπιας, παραπιέριας, παρακαμβούνιας, παραχάσιας περιοχής, η οποία περικλείει τον ξακουστό κάμπο του Γιάννου και της Παγώνας, ζείδωρο και σωστικό για την επιβίωση και την προκοπή των κατοίκων, οι οποίοι κατά την εφηβεία του σ. δικαιωματικά, ιστορικά -οικονομικά- εκτατικά - δημογραφικά, διεκδικούσαν την αναβάθμιση της σε νομαρχιακό επίπεδο. Όμως οι αγώνες τους απέβησαν ατελέσφοροι εξ' αιτίας της παρεμβολής ''διαπλεκομένων συμφερόντων'' κάποιων παραγόντων της έδρας του νομού και της ευπιστίας των Πανελασσονιτών, Περραιβών, κατά το γνώριμο των Πανελλήνων, σε παραπλανητικά κελεύσματα κομματικών κέντρων, που ιδιοποιήθηκαν τον πανεπαρχιακό παλμό και διέσπασαν την ενότητα έναντι ''πινακίου φακής'', του επαρχείου, πράγματι ανεπαρκούς προς ικανοποίηση των αρχικών προσδοκιών. 
Πάντως η όλη αγωνιστική ατμόσφαιρα δεν αφήνει ανεπηρέαστο τον σ., εφηβικής ηλικίας. Επιδρά δυναμικά και τον παρωθεί ενωρίς στην ενεργό δημοσιογραφία, της οποίας επάξια αναδεικνύεται ένας από τους πλέον ενδεδειγμένους εκπροσώπους και θεράποντες. Διότι είναι ευφυής, επιμελής, εύτολμος. Επιπρόσθετα διαθέτει εξαιρετικό ήθος, προσιδιάζουσα αξιοπρέπεια, προσήκουσα παρρησία, περισσή περίσκεψη και βαθειά γνώση των θεμάτων επιλογής του, συνάμα δε θαυμαστή ελληνομάθεια, την οποία καθιστά τελειότερη με τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, οπότε εύλογα διαπρέπει στον επαγγελματικό δημοσιογραφικό στίβο της συμπρωτεύουσας ως μέλος της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης (ΕΣΗΕΜΘ), τόσο στον έντυπο όσο και στον ήδη ισχυρότερο των ηλεκτρικών κυμάτων.

Των τελευταίων απότοκο είναι το προκείμενο βιβλίο. Συνίσταται δε από σειρά εκπομπών του πολιτιστικού, προφανέστατα με την πραγματική έννοια του όρου, Β' Προγράμματος του Ραδιοφωνικού Σταθμού της ΕΡΤ3, του 9,58, του οποίου η διευθύντρια Βάνα Χαραλαμπίδου μας προϊδεάζει αριστοτεχνικά στη γένεση της συγγραφής: ''Σε μια εποχή που έχει πιά σχεδόν ποινικοποιηθεί ο όρος εθνικός, ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Χρίστος Ζαφείρης οδηγεί τα βήματα μας στην ιστορία της τόσο μακρινής και ξένης και ταυτοχρόνως τόσο κοντινής και δικής μας -και τελικά τόσο ελληνικής- Βαλκανικής. Για να ακολουθήσουμε τις περιπλανήσεις του Βαλκάνιου πραματευτή, για να μάθουμε όσα έπρεπε να είχαμε διδαχθεί στο σχολείο, για να αναζητήσουμε τον τρόπο να γνωρίσουμε περισσότερα, για να μας γεννηθεί η επιθυμία να ταξιδέψουμε στις άγνωστες μας γειτονιές, [...] στις οποίες μας ξεναγεί με την αντικειμενικότητα του επαγγελματία, τη διεισδυτικότητα του δημοσιογράφου, την προσεγμένη γραφή του συγγραφέα, την αφοσίωση του μελετητή, αλλά και την έξαρση του περιηγητή...''.

Ο σ. στις πρώτες σελίδες μας προειδοποιεί ότι ο παρών τίτλος αντικατέστησε εκείνον της εβδομαδιαίας εκπομπής ''Σπαράγματα μνήμης'' και ότι η συγκρότηση του βιβλίου έγινε με την επιλογή μόνον 24 εκπομπών, των πιό αντιπροσωπευτικών, μετά προσεκτική αναπροσαρμογή μερικών σημείων, και επιμελημένη προσθήκη νεώτερων στοιχείων. Ωστόσο ουσιαστικά διατηρήθηκε η αμεσότητα και το ύφος του προφορικού λόγου, ο οποίος οπωσδήποτε πλεονεκτούσε και χάρη στις συγκινητικές μουσικές επενδύσεις. Μολονότι δε πρόδηλα ο χαρακτήρας της συγγραφής είναι εκλαϊκευτικός, ο σ. παραθέτει στο τέλος και βασική ελληνόγλωσση βιβλιογραφία για τα επιμέρους ζητήματα, που πραγματεύεται και επιγράφει σαφέστατα, όπως καταφαίνεται από τα καταχωριζόμενα ευθύς αμέσως:
- Βαλκάνιος πραματευτής. Οι Μακεδόνες έμποροι της Βαλκανικής και οι Έλληνες πάροικοί της.
- Μελένικο. Ο ακρίτας του ελληνισμού της Ανατολικής Μακεδονίας.
- Στρώμνιτσα. Η ηρωϊκή εκούσια έξοδος των Ελλήνων κατοίκων της μετά τη συνθήκη του Βουκουρεστίου.
- Το δοξασμένο Μοναστήρι της Μακεδονίας.
- Κρούσοβο. Η ελληνική βλαχόφωνη πόλη.
- Οι Έλληνες της πόλης των Σκοπίων και ο ''Ελληνικός Εθνικός Σύλλογος Κοσσυφοπεδίου''.
- Κορυτσά. Η συγκινητική ιστορία του ευεργέτη Ιωάννη Μπάγκα και το Μπάγκειον Γυμνάσιο.
- Μοσχόπολη. ''Η Αθήνα της τουρκοκρατίας''.
- Το Αργυρόκαστρο και τα Ζωγράφεια Διδασκαλεία στο Κεστοράτι.
- Οι Άγιοι Σαράντα και ο μύθος της Τσαμουριάς.
- Η Χειμάρρα και το πέρασμα του Πατροκοσμά από την Ήπειρο.
- Η ελληνική κοινότητα των Βελεσών - Βέλες στην Κοιλάδα του Βαρδάρη.
- Οι Έλληνες του Βελιγραδίου και άλλες ελληνικές παροικίες της Σερβίας.
- Το Σεμλίνο ή Ζέμουν και οι πλούσιοι Μακεδόνες έμποροι.
- Η ελληνική κοινότητα της Βιέννης και οι πρώτες ελληνικές εφημερίδες.
- Ο ελληνισμός της Βουδαπέστης,
- Μπρασόβ και Σιμπίου. Οι τρανσυλβανικές πόλεις με τις πρώτες ελληνικές κομπανίες των Μακεδόνων πραματευτάδων.

Όλως ιδιαίτερο και αξιοσημείωτο γνώρισμα του σ. είναι η ορθοφροσύνη και η ευθυκρισία σε καίριες εθνολογικές παρατηρήσεις. Αρκεί ο σχολιασμός δύο. 
Στη σελίδα 82 θέτει εντός εισαγωγικών τον όρο ''Τούρκος'', όπως πράττουν και οι εγκριτότεροι ειδικοί τουρκολόγοι, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι Pittard, Beldiceanu, Slot κ.α. Διότι σύμφωνα με τα πορίσματα των ερευνών τους δεν πρόκειται γι' ακραιφνείς φυλετικά Τούρκους αλλά γι' αυτόχθονες εξισλαμισμένους.
Εξ' άλλου σπουδαιότατα και άκρως επίκαιρα θεωρούνται και όσα πρεσβεύει περί Βλάχων. Στη σελίδα 140 γράφει: ''...επιβάλλεται να επαναλάβουμε εδώ την κυρίαρχη επιστημονική άποψη σχετικά με την καταγωγή των Βλάχων, ένα θέμα που έχει προκαλέσει ως σήμερα ποικίλες αντιδράσεις. Οι Βλάχοι, αυτόχθονας ελληνικός λαός που εκρωμαϊσθηκε γλωσσικά στα χρόνια της ρωμαϊκής κατοχής, κράτησαν στους επόμενους αιώνες την ελληνική συνείδηση και την ορθόδοξη πίστη και, παρά το νομαδικό βίο, είχαν υψηλή επίδοση στα γράμματα. Ίσως δεν είναι υπερβολή αν πούμε ότι στον υπόδουλο ελληνισμό της Μακεδονίας και της Ηπείρου βλάχικες κοινότητες είχαν την πρωτοβουλία ίδρυσης και λειτουργίας ελληνικών σχολείων και βιβλιοθηκών...''.

Η προηγούμενη προσφυεστάτη απεικόνιση του Βλαχικού Ζητήματος καταξιώνει και επιστημονικά τον συγγραφέα Χρ. Ζαφείρη. Εκτιμάται δε περισσότερο η συμβολή του, όταν συγκρίνεται με όσα αλόγιστα και αηδέστατα αραδιάζει ''ομότεχνός'' του, ο Γιάννης Αδάμου, που ''επιμελήθηκε'' τόμο, τοπικής αυτοδιοικήσεως, επιγραφόμενο Η Τσαριτσάνη: ''Το 1078 μ.χ κάνει την εμφάνιση στην Ελλάδα μια άγρια και ληστρική φυλή, ειδωλολατρική στο θρήσκευμα που έφερνε το όνομα Βλάχοι. Αυτοί χωρίς να συναντήσουν αντίσταση εισέβαλαν στην περιοχή Τσαριτσάνης και στην υπόλοιπη Θεσσαλία, όπου και αποφάσισαν να σταματήσουν παντοτινά. Αφού όμως ερήμωσαν όλες τις Θεσσαλικές πόλεις και σχεδόν όλη την πεδινή ύπαιθρο αποσύρθηκαν και εγκαταστάθηκαν οριστικά στην Πίνδο και στα ριζά του Κάτω Ολύμπου. Αυτοί αφού αναμίχθηκαν με τους γηγενείς της περιοχής εξελληνίστηκαν, έγιναν Χριστιανοί και διατήρησαν μόνο το γλωσσικό τους ιδίωμα, που μοιάζει με τη Ρουμανική γλώσσα...''. Ανακριβέστερα, αναληθέστερα και βλακωδέστερα δεν έγραψαν ούτε οι μεγαλύτεροι εχθροί του Ελληνισμού ούτε οι ονομαστότεροι πράκτορες της ρουμανικής προπαγάνδας. Αλήθεια, υπάρχουν κοινοτάρχες, δήμαρχοι, έπαρχοι, νομάρχες, περιφερειάρχες, βουλευτές, υπουργείο Εξωτερικών; Τι δουλειά κάνουν; Επίσης οι Βλάχοι της περιοχής δεν έτυχε να διαβάσουν τα ψευδέστατα περί Βλάχων, αν και το βιβλίο επανεκδόθηκε; [Κοινότητα Τσαριτσάνης, η Τσαριτσάνη, Β' έκδοση. Επιμέλεια ύλης: Γιάννης Αθ. Αδάμου, Τσαριτσάνη 1990, σελ. 29].
Καιρός να επιληφθούν του Εγκλήματος Καθοσιώσεως οι αρμόδιοι, καθώς και οι τοπικοί παράγοντες. Δότι δεν είναι απλό λάθος. Αποτελεί άλλως τε ασέβεια προς τον πρώτο Νεοέλληνα ιστορικό, διδάκτορα δυο γερμανικών Πανεπιστημίων και ακαδημαϊκό δυο γερμανικών Ακαδημιών (Μονάχου, Βερολίνου) και μέγα διδάσκαλο του Γένους Κωνσταντίνο Μ. Κούμα (1777-1836), συνάμα δε καθηγητή στην Οικονόμειο Σχολή Τσαριτσάνης και συγγραφέα δωδεκάτομης Ιστορίας, στην οποία αποδεικνύει την αυτοχθονία και ελληνική καταγωγή των Βλάχων. Η επιστημονική προσφορά του Κούμα, αποδεκτή και από τους Απ. Βακαλόπουλο, Μαρία Νυσταζοπούλου-Πελεκίδου κ.α συγχρόνους μας πανεπιστημιακούς, δεν είναι άγνωστη στον Αδάμου χάρη σε δημοσιεύματα μου, τα οποία, αν και είχε στην βιβλιοθήκη του, αγνόησε προτιμώντας τα παντελώς αβάσιμα, ανθελληνικά και προπαγανδιστικά φληναφήματα. Γι' αυτό παραμένει υπόλογος. 

Όσοι ενδιαφέρονται για την αλήθεια και για την ευρύτερη παρουσία και δράση των αποδήμων Ελλήνων στα Βαλκάνια και όχι μόνον, ας διαβάσουν το βιβλίο του Χρίστου Ζαφείρη και ας μεριμνήσουν για την αγορά του από όλα τα τα Υπουργεία και τους Κρατικούς Οργανισμούς και για την αποστολή του σε όλες τις δημόσιες, δημοτικές, κοινοτικές, σχολικές βιβλιοθήκες, ώστε να είναι προσιτό και σε αναγνώστες με ασθενέστερα βαλάντια.

''ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ'' ΜΑ' (1999, 419-422)

 [Πηγή: Αχ. Γ. Λαζάρου, Ελληνισμός και Λαοί Νοτιοανατολικής (ΝΑ) Ευρώπης - Διαχρονικές και Διεπιστημονικές Διαδρομές, Τόμος Δ', Αθήνα 2010, σελ. 73-76]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.