Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2017

Δημήτριος Λάλλας, Ύμνος εις τον Θεόν (video)



Μὲ μέλος ἐναρμόνιον,
ὑμνοῦντες τὸν αἰώνιον
δοτῆρα τῆς σοφίας,
πρὸς τὸν Θεὸν στρεφόμεθα
κ᾿ εἰς σέβας αἰσθανόμεθα
παλλούσας τὰς καρδίας.

Θεέ, ὁ ἀκροώμενος 
καὶ ὕμνον ἐκδεχόμενος
ἐκ στόματος νηπίων,
ἡμῶν τὸν ὕμνον ἄκουσον
καὶ ἵλεως ἐπάκουσον 
αἰνούντων Σε παιδίων.

Σύ, ὅστις πλήρης χάριτος,
ἀθέατος καὶ ἄρρητος 
τὸν κόσμον διευθύνεις,
δεινῶν ἡμᾶς ἀπάλλαξον 
κ᾿ εἰς τὰς ψυχάς μας στάλαξον
τὴν δρόσον τῆς είρήνης.

Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2017

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ ο Μεγαλοπρεπής


Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ' ο Μεγαλοπρεπής (1834-1912).

Γεννημένος στο Βαφειοχώρι της Κωνσταντινουπόλεως, όπου η οικογένεια του, Δεβετζή-Δημητριάδη, είχε εγκατασταθεί από το Κρούσοβο. Ο Ιωακείμ ο Γ' πατριάρχευσε δυο φορές.

Αναδιοργάνωσε εκ βάθρων τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, θεμελίωσε τη Μεγάλη του Γένους Σχολή, ίδρυσε την Πατριαρχική Βιβλιοθήκη, ανασυνέστησε το ιστορικό Πατριαρχικό Τυπογραφείο και εξέδωσε την Εκκλησιαστική Αλήθεια. 

Κατηύθυνε τον Μακεδονικό Αγώνα τοποθετώντας στις εμπερίστατες Μητροπόλεις της Μακεδονίας τον Δράμας Χρυσόστομο, τον Πελαγονίας Ιωακείμ, τον Καστορίας Γερμανό Καραβαγγέλη, τον Γρεβενών Αιμιλιανό και τον Κορυτσάς Φώτιο. Αντιστάθηκε σθεναρά στη ρουμανική προπαγάνδα αναμετρώμενος ακόμη και με την Υψηλή Πύλη ανοικτά και οργάνωσε τις δημόσιες αντιδράσεις σε όλα τα βλαχοχώρια.

Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου 2017

H ρουμάνικη προπαγάνδα κι εμείς οι βλαχόφωνοι Έλληνες - Παναγιώτης Ι. Παυλίδης (Παύλου)


Λάιστα Ζαγορίου

Παναγιώτης Ι. Παυλίδης (Παύλου)
 H ρουμάνικη προπαγάνδα κι εμείς οι βλαχόφωνοι Έλληνες
Ορειβατικός Σύλλογος Λάιστας Ζαγορίου Ιωαννίνων

« Μάταιες οι προσπάθειες να μας αποσπάσουν από τον Ελληνικό κορμό...»
~ Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο:


Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2017

Πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη για την ταινία «Έξοδος 1826» του Βασίλη Τσικάρα


Η ιστορία των παιδιών της Σαμαρίνας που έφυγαν από το χωριό τους για να βοηθήσουν στην Έξοδο του Μεσολογγίου, το 1826, «ζωντανεύει» στη μεγάλη οθόνη μέσα από την ανεξάρτητη παραγωγή του Βασίλη Τσικάρα με τίτλο: «Έξοδος 1826» θα κάνει πρεμιέρα και στη Θεσσαλονίκη, στον κινηματογράφο Κολοσσαίον (Λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας 150), την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2017Προβολές από 23/2 έως και 1/3.

Το έργο είναι βασισμένο στο δημοτικό μας τραγούδι «Παιδιά της Σαμαρίνας», στα διασωθέντα ιστορικά στοιχεία και στη μυθοπλασία και είναι η πρώτη ταινία που γυρίζεται στην Ελλάδα, μετά από 46 σχεδόν χρόνια και τον «Παπαφλέσσα» (1971) Τζέιμς Πάρις και Φίνος Φιλμ με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ στον κεντρικό ρόλο.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ταινία, βίντεο και φωτογραφίες ακολουθήστε τον σύνδεσμο: 


Το Μέγαρο Λόγγου ή «Κόκκινο Σπίτι» της Θεσσαλονίκης


Οι βλάχικες οικογένειες που ξεχώρισαν στη Νάουσα δεν ήταν λίγες...

~ Φωτο: Το παλιό εμπορικό κέντρο της Νάουσας, με τα γύρω αρχοντόσπιτα και μαγαζιά των βλάχικης καταγωγής Ναουσαίων, σημ. Πλατεία Διοικητηρίου.

Η παρουσία των Βλάχων στη σημερινή Νάουσα, χρονολογείται, σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες οικογενειών με διαχρονική παρουσία στην πόλη, από την εποχή της ίδρυσής της, περί τον 14 αιώνα, στην αρχική ακόμη φάση της Οθωμανικής κατάκτησης. Στη διάρκεια των αιώνων που ακολούθησαν, συρρέουν στη Νάουσα κι άλλες βλάχικες οικογένειες από διάφορα μέρη της Μακεδονίας και από την Ήπειρο.
Οι Βλάχοι της Νάουσας μοιράστηκαν την τύχη της πόλης με τους υπόλοιπους κατοίκους της, ζώντας από πρώτο χέρι την επανάσταση του 1822 και τη συνακόλουθη ολοκληρωτική της καταστροφή. Στη μετεπαναστατική ζωή της πόλης, συνέβαλαν τα μέγιστα στο στήσιμο της ελληνορθόδοξης κοινότητας μετά το 1830, καθώς και στην διαμόρφωση της αστικής της τάξης, ενώ δεν απουσιάζουν, παρά το πλήγμα που είχε δεχθεί η πόλη από την επανάσταση του 1822, από τη συμβολή της πόλης στην αποτυχημένη εξέγερση του 1878 στον Κολινδρό.
Πολλά μέλη των βλάχικων οικογενειών γίνονται οικονομικοί και πολιτικοί παράγοντες της Νάουσας και παίρνουν μέρος στην βιομηχανική ανάπτυξη της. Μεταξύ αυτών και οι οικογένειες Λόγγου-Τουρμπάλη που ίδρυσαν το πρώτο εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας στα Βαλκάνια[1]. Το επώνυμο Λόγγος συναντάται και στο Νυμφαίο, όπου στα τέλη του 18ου αι. είχαν εγκατασταθεί και Βλάχοι από τη Μοσχόπολη και τα γύρω βλαχοχώρια της[2].

Το Μέγαρο Λόγγου ή «Κόκκινο Σπίτι» στη Θεσ/νίκη
Για τους εξοικειωμένους με τη νεότερη αρχιτεκτονική ιστορία της Θεσσαλονίκης, το «Κόκκινο Σπίτι» στη συμβολή των οδών Αγίας Σοφίας και Ερμού (το οποίο πήρε το προσωνύμιό του από την εμφανή πλινθοδομή, που κυριαρχεί στην πρόσοψη) είναι το περίφημο «Μέγαρο Λόγγου», που άρχισε να κατασκευάζεται το 1926 (ολοκληρώθηκε εντός διετίας) από την Ανώνυμη Οικοδομική Εταιρεία Νέων Χωρών, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Λ. Τζενάρι, με στόχο να στεγάσει την οικογένεια του Nαουσαίου βιομηχάνου Γρηγόρη Λόγγου, ο οποίος την εποχή εκείνη ήταν ιδιοκτήτης μιας τεράστιας και εξαιρετικά εξελιγμένης για τα δεδομένα των τότε καιρών κλωστοϋφαντουργίας. Μερικά χρόνια αργότερα, ωστόσο, το κτίριο παραχωρήθηκε στον αδελφό του, Ιωάννη -εξ ου και έμεινε γνωστό ως «Μέγαρο Ιωάννη Λόγγου».

Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2017

Τα Βλάχικα / Αρμάνικα - Μέρος I


1. Η Λατινική στην Βαλκανική (Latinum Balcanicum)

Θα προσπαθήσουμε επιγραμματικά, με απλά και λίγα λόγια, να δούμε την εξέλιξη της λαϊκής Λατινικής πρώτα στην Δύση και μετά στη Βαλκανική. Γενικά όλη η προσέγγιση είναι προσαρμοσμένη να γίνει αντιληπτή από τον μέσο αναγνώστη. 
Η λαϊκή λατινική ήταν η προφορική γλώσσα όλων των κοινωνικών τάξεων της ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Δεν ταυτίζεται βέβαια με την κλασική λατινική (γραπτή γλώσσα των Ρωμαίων). Μέχρι περίπου τον 8ο μ.Χ. αιώνα η γλώσσα αυτή δεν έχει πάρει μια συγκεκριμένη μορφή για να χαρακτηριστεί νεολατινική. Αυτή η περίοδος ονομάζεται από τους ειδικούς ‘ρωμανική περίοδος των νεολατινικών γλωσσών’. Από τον 9ο αιώνα στη Δύση έχουμε τις πρώτες γραπτές μαρτυρίες των νεολατινικών γλωσσών, πράγμα που αποδεικνύει ότι είχαν αρχίσει να διαμορφώνονται οι νεολατινικές γλώσσες (γαλλική, ισπανική, ιταλική, πορτογαλική κλπ). Άρα, έτσι απλά, έχουμε μια ‘κοινή’ λαϊκή λατινική (ρωμανική) στη Δύση, που εξελίσσεται στη διαμόρφωση των νεολατινικών γλωσσών αυτής (Δύσης).
Το ίδιο πράγμα συμβαίνει παράλληλα και στη Βαλκανική. Η Ρωμανική (λαϊκή ‘κοινή’ λατινική) λοιπόν Βαλκανική εξελίσσεται στη διαμόρφωση των 5 νεολατινικών γλωσσών της (Δαλματική, Δακορουμανική, Ιστρορουμανική, Κουτσοβλαχική και Μεγλενίτικη).

Αυτή την Ρωμανική Βαλκανική ορισμένοι, όμως, γλωσσολόγοι (συνήθως Ρουμάνοι) την ονομάζουν Πρωτορουμανική, Αρχαία Ρουμανική, Κοινή Ρουμανική κ.ά., πράγμα που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Παίζεται έτσι ένα παιχνίδι (πολιτικό), τέτοιο ώστε να δίνεται η εντύπωση ότι πρώτα γεννιέται η Ρουμανική και από αυτήν προέρχονται τα Βλάχικα, τα Μεγλενίτικα και τα Ιστρορουμανικά ως διάλεκτοί της. Είναι προφανές ότι αυτό το δόγμα (γένεση των βαλκανικών λατινικών ιδιωμάτων από ένα αρχικό πυρήνα - Δακία) εξυπηρετεί τη διεκδίκηση όλων των λατινοφώνων της Βαλκανικής από τους Ρουμάνους. 
Ιστορικά δεν στέκει αυτή η υπόθεση και δεν έχουμε κάποια μαρτυρία. Οι Ρωμαίοι κατέκτησαν τη Βαλκανική και μάλιστα πρώτα κατέκτησαν τον ευρύτερο ελληνικό χώρο, τρεις αιώνες μετά τη Δακία και είναι φυσιολογικό ο γεωγραφικός χώρος όλης της Βαλκανικής να είχε υιοθετήσει λατινοφωνία και όχι μόνο η Δακία! 

Άλλωστε, σύγχρονοι Ρουμάνοι γλωσσολόγοι δεν συμφωνούν με τον όρο πρωτορουμανική και υποστηρίζουν ότι η γένεση των ρωμανικών γλωσσών της Βαλκανικής ακολουθεί την παρόμοια με τη Δύση πορεία και οι γλώσσες της είναι αδελφές μεταξύ τους. Ο Ν. Κατσάνης (‘Οι Βλάχοι’, εκδόσεις University Studio Press, Θεσ/νίκη 2010, σελ.100) μάλιστα γράφει χαρακτηριστικά μια - γλωσσολογικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος - σημαντική διευκρίνιση Ρουμάνας γλωσσολόγου, που υποστήριξε τον όρο ‘πρωτορουμανική’:
«…Πρόσφατο παράδειγμα είναι η περίπτωση της ελληνορουμάνας γλωσσολόγου, με έργο αναγνωρισμένο στην Ευρώπη, της M. Caragiu - Marioteanu, ελληνοβλαχικής καταγωγής αλλά όχι φιλέλληνος. Εν μέσω αφορήτων πιέσεων είχε την τόλμη να υποστηρίξει ότι το ‘πρωτορουμανική’ είναι definitio nominis και όχι definitio rei που σημαίνει ότι είναι ονοματικός προσδιορισμός, άσχετος με την ουσία του προδιορισμένου. Το definitio rei απαιτεί αντιστοιχία ονόματος και περιεχομένου, γεγονός που για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας παραβιάζεται συχνά. Παράδειγμα πρόσφατο η λεγόμενη «Μακεδονική γλώσσα» ονοματικός προσδιορισμός, άσχετος με την έννοια του όρου που στεγάζει, αφού αφορά ένα σλαβοβουλγαρικό ιδίωμα και ένα πληθυσμό σλαβικής καταγωγής, αλλά προσδιορισμός με ειδικό ιστορικό βάρος που ελπίζουν να ανασύρει από την ανυπαρξία ένα νέο έθνος…».