 |
| Η Μονή Λαζαριστών στο sirok sokak του Μοναστηρίου |
Εγώ δέ ενεθυμήθην την κατά Απρίλιον του 1892 δολοφονίαν του Έλληνος προκρίτου της Μηλοβίστης Ναούμ Στ. Σήμτζα, γενομένης εντός του ναού του χωρίου, τον φονέα του οποίου απέκρυψεν ο καθολικός ιερεύς Φαβεριάλ εν τη στέγη του παρακειμένου καθολικού παρεκκλησίου (Chapele) και κατόπιν εφυγάδευσεν εις Βουκουρέστιον. Ο Φαβεριάλ ήτο αχώριστος φίλος του Μαργαρίτου, κατάπτυστος ξυνωρίς. Οι δυο ούτοι συνέταξαν, εν έτει 1888, την περιβόητον εγκύκλιον προς τους Αλβανούς*. Και τι δεν έγραφον εν αυτή. Τον Όμηρον, τον Μέγαν Αλέξανδρον και τον Αριστοτέλην έλεγον ότι ήσαν Αλβανοί. Τους Έλληνας και το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ύβριζον δεινότατα, τους δέ Τούρκους ποταπώς εκολάκευον. Εν τέλει της εγκυκλίου εκείνης προσεκάλουν τους Αλβανούς να ενωθώσι μετά των καταπτύστων Ρουμούνων εις κοινοπραξίαν. Αλλά δεν εννοώ, λέγει ο γέρων του Ολύμπου, διατί αυτοί οι καθολικοί ιερείς τόσα βυσσοδομούσι καθ' Ελλήνων, ενώ οι Έλληνες ανέχονται ακόμη εν μέσαις Αθήναις καθολικόν αρχιεπίσκοπον παρανόμως εις το πλευρόν του Έλληνος Μητροπολίτου. Αλλά μήπως, λέγω, δεν παρεχώρησαν οι Έλληνες εις τους καθολικούς εκκλησίαν εν μέσαις Αθήναις, παρά την Πύλην της αγοράς, ενώ οι εν Παρισίοις καθολικοί ηρνήθησαν να παραχωρήσωσι ναϊδριον εις τους Έλληνας -ζητηθέν πρό της ιδρύσεως του νυν περικαλλεστάτου Ελληνικού ναού.- Εις τους Ρουμούνους όμως, επί τη ελπίδι να προσελκύσωσιν εις τον Ουνιτισμόν, προ πολλού είχον παραχωρήσει ναόν επί της αριστεράς όχθης του Σηκουάνα. Εις τον Φαβεριάλ έδειξα σαφώς την επαύριον του φόνου του προκρίτου της Μηλοβίστης, ότι αι μιαραί του χείρες εβάφησαν εν τω αίματι του αθώου εκείνου. Έκτοτε ο Λαζαριστής ούτος απέφευγε τον χαιρετισμόν μου. Εν τούτοις ημέραν τινά, εισερχόμενος εις το βιβλιοπωλείον του κ. Α. Ζάλλη, συνήντησα τον Φαβεριάλ, καθ' ήν στιγμήν παρετήρει εις τον βιβλιοπώλην ότι κακώς έπραξεν να φέρη τα έργα του Βολταίρου. Παρεμβαίνω εις την συζήτησιν και απαντώ ότι εγώ επαρήγγειλα τα βιβλία του Βολταίρου του οποίου την εφυϊαν και φιλαλήθειαν εκτιμώ και θαυμάζω. Γνώριζε, απαντά ο Φαβεριάλ, ότι τον Βολταίρον κατηράσθη ο Θεός και διά τούτο επί δέκα και πλέον έτη έπασχε βασανιζόμενος εν τη κλίνη και ότι επί τέλους έπιε και τα ούρα του. Αυτά, λέγω, είνε φήμαι προσεγγίζουσαι τη συκοφαντία. Είνε μερικά πράγματα τα οποία δεν σας συμφέρουσι να γράφωνται, καθώς λ. χ. εκείνο όπερ γράφει ο Βολταίρος ότι παντού τας γραφάς ηρεύνησεν ουδαμού όμως απήντησεν την λέξιν Πάπας. Ο Βολταίρος θέλει την συνείδησιν των ανθρώπων ελευθέραν, ουδέ επιδοκιμάζει την βία επιβολήν της θρησκείας. Προκειμένου όμως περι του Χριστιανισμού ο Βολταίρος φρονεί ότι ο Χριστός μίαν θρησκείαν εδημιούργησε, κι αυτή είνε η Ελληνική ορθόδοξος θρησκεία. Οι τελευταίοι ούτοι λόγοι ηρέθισαν σφόδρα τον Λαζαριστήν, το βλέμμα του εξήστραψεν εξ οργής, η όψις ηλλοιώθη, το πρόσωπο του εγένετο κάτωχρον και εν τη φρικώδει εκείνη μορφή του απεσταλμένου του Πάπα διέγωσα τον... διάβολον. Περιερχόμεθα την πόλιν του Μοναστηρίου, ής θαυμάζομεν το Ελληνικόν νοσοκομείον, τα Ελληνικά εκπαιδευτήρια, το λαμπρόν Διοικητήριον, πρό του οποίου ρέει ησύχως ο Δραγόρης ποταμός.
Πηγή: Ανδρέου Ι. Αρβανίτου, Η Μακεδονία εικονογραφημένη, Εν Αθήναις: Εκ των Καταστημάτων του Τυπογραφείου της "Αυγής", 1909, σελ. 221-223.
* Το 1877 ο Μαργαρίτης με τον Faverial συνέταξαν σε χιλιάδες αντίτυπα την ''Διακήρυξη προς το αλβανικό Έθνος (''Τίργιε μι Κομπίν Σκιπετάρ'') [27]. Η διακήρυξη, η οποία μοιράστηκε στους βλαχοφώνους πληθυσμούς, υποδαύλιζε τον αλβανικό εθνικισμό και υπογράμμιζε την κοινή μοίρα και φιλία του ρουμανικού και αλβανικού λαού. Παράλληλα θεωρούσε ότι οι Αλβανοί και οι Βλάχοι της Πελαγονίας και του ευρύτερου χώρου της Άνω Μακεδονίας ήταν θύματα των Ελλήνων[28], τους οποίους και χαρακτήριζε ''θανάσιμους εχθρούς'' και ''ποταπούς συκοφάντες''. Θεωρούσε το Πατριαρχείο ''σατανική φωλιά'', όπου εξυφαίνονται όλα τα ''διαβολικά σχέδια'', ενώ τον ελληνικό κλήρο τον αποκαλούσε ''σκουλήκια''[29]. Βλ. π. Οι Λαζαριστές και η ρουμανική προπαγάνδα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.